واگرایی جدید میان ارزش دارایی‌های طلایی در بازار داخل و دنیا

سکه بورسی از بازار جاماند

دنیای‌اقتصاد- راضیه احقاقی : دارایی‌های طلایی ظرف روزهای پایانی سال ‌به مسیر رشد نرخ بازگشتند؛ به این ترتیب در اواسط روز شنبه ۲۷ اسفند ماه سکه بورسی مجددا تا یک قدمی ۳۰‌میلیون‌تومانی‌شدن صعود کرد؛ با این وجود معامله‌گران بازار مالی بورس‌کالا نسبت به حفظ جریان جدید افزایشی در این بازار مردد بودند و این موضوع باعث شد تا سکه بورسی در این روز با نرخی حدود ۳‌درصد ارزان‌تر از سکه در بازار فیزیکی معامله شود، درحالی‌که صعود طلای جهانی تا مرز ۲‌هزار دلار محرک رشد بهای دارایی‌های طلایی در بازار داخل است، احتمال افت نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد با بهبود روابط ایران و کشورهای همسایه باعث می‌شود تا مجددا جریان بازار طلا در بازار داخل از روند جهانی متفاوت باشد. به این ترتیب درحالی که واهمه از بروز بحران اقتصادی در آمریکا در پی ورشکستگی چند بانک در این کشور، سرمایه‌های جدیدی را روانه بازارهای مبتنی بر طلا در بازارهای جهانی کرده‌، احتمال عقبگرد نرخ ارز در بازار داخل، به خروج سرمایه از بازارهای مبتنی بر طلا در کشور منجر شده‌است.

رینگ مالی سبزپوش شد

رینگ بازار مالی بورس‌کالای ایران در آخرین شنبه سال‌1401 سبزپوش شد؛ بازگشت نرخ ارز به مسیر رشد در مبادلات بازارهای رسمی و غیررسمی عامل اصلی این رشد قیمتی بود. انتشار خبرهایی مبنی‌بر بهبود روابط ایران و کشورهای همسایه ظرف هفته قبل به عقب‌‌‌‌‌نشینی محسوس بهای ارز در بازار داخل و بازگشت نرخ دلار آمریکایی به کانال قیمتی 42‌هزار‌تومان برای ساعاتی در روز یکشنبه 21اسفند انجامید، این موضوع افت ارزش دارایی‌های طلایی در بازار فیزیکی و بازار مالی بورس‌کالای ایران را به‌همراه داشت، به‌نحوی‌که میانگین نرخ فروش سکه بورسی از بازار مالی بورس‌کالا تا کف کانال قیمتی 25‌میلیون‌تومان عقب نشست، با این‌وجود افزایش تقاضا برای ارز در روزهای پایانی سال ‌که روال طبیعی این بازار به شکل سنتی است، باعث شد تا مجددا بازارهای مالی کشور به مسیر رشد بازگردند و رینگ بازار مالی بورس‌کالا سبزپوش شود.

ظرف ساعات ابتدایی بازگشایی بازارها در روز شنبه 27 اسفند، دلار در بازار آزاد در کانال قیمتی 47‌هزار‌تومان  معامله شد در عین‌حال طلا در بازار جهانی نیز ظرف 10روز اخیر صعودی قابل‌ملاحظه داشت، به این‌ترتیب همزمانی بازگشت نرخ ارز به مسیر رشد در بازار داخل و سیگنال مثبت جهانی از ایجاد جریان افزایشی در بازارهای مالی داخلی حمایت کرد و مجددا سکه بورسی تا مرز 30‌میلیون‌تومانی‌شدن تا اواسط این روز پیش‌رفت.

درحالی که هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا در اواسط روز با میانگین نرخ 293‌هزار‌تومان مورد معامله قرار گرفت، سکه در بازار فیزیکی در اواسط روز با نرخ 30‌میلیون و 300‌هزار‌تومان مورد فروش قرار گرفت. به این ترتیب سکه بورسی 3/ 3‌درصد ارزان‌تر از سکه فیزیکی معامله شد.  به شکل بنیادی ارزش هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا ‌برابر یک صدم ارزش سکه در بازار فیزیکی است، اما وضعیت عرضه و تقاضا می‌تواند سکه بورسی را در نرخی بالاتر یا پایین‌تر از ارزش بنیادی قرار دهد. در این شرایط معامله سکه بورسی با نرخی حدود 3/ 3درصد کمتر از ارزش بنیادی نشان از آن دارد که فعالان بازار مالی بورس‌کالا، نسبت به استمرار جریان جدید رشد نرخ در بازار تردید دارند.

درحالی‌که برآوردهای جهانی نسبت به رشد بهای طلا درمیان و بلندمدت خوش‌بین هستند، این تردید به عدم‌اطمینان فعالان این بازار نسبت به حفظ سطوح فعلی نرخ ارز بازمی‌‌‌‌‌گردد. در عین‌حال به شکل سنتی همواره خرید ارز با هدف سفر ظرف هفته‌های پایانی سال‌در کشور افزایش دارد؛ در عین‌حال تقاضا برای خرید طلای فیزیکی نیز در این زمان به شکل سنتی زیاد می‌شود، اما با پایان‌یافتن تعطیلات سال‌نو، از میزان تقاضای فصلی برای طلای فیزیکی و ارز کاهش یافته و از نرخ این دارایی‌ها کاسته می‌شود. در این شرایط فعالان بازار مالی بورس‌کالا که عمدتا با هدف سرمایه‌گذاری وارد این بازار شده‌اند، با پیش‌بینی فروکش تقاضا و افت نرخ در سال‌جدید از خرید هیجانی دوری کرده و دارایی‌های طلایی بورس‌کالا از روند بازار آزاد جا مانده‌اند.

نگاهی به معاملات گروه‌‌‌‌‌ صندوق‌های طلا و معاملات آتی روی صندوق طلا، از افزایش ارزش این دارایی‌ها در روز شنبه 27 اسفند حکایت دارد؛ با این وجود، در این روز این بازار با خروج سرمایه در تمامی قراردادهای آتی صندوق طلا در تمامی سررسیدها مواجه شد. این موضوع می‌تواند بیانگر برآورد فعالان بازار مشتقه از کاهش ارزش دارایی‌های مبتنی بر طلا ظرف هفته‌های پیش‌‌‌‌‌رو باشد.

طلای جهانی به اوج بازگشت

درحالی که کاهش تلاطم ارزی در بازار داخل، سرعت‌‌‌‌‌گیر صعود دارایی‌های طلایی در بازار داخل شده‌است؛ طلا تا مرز 2000‌دلاری‌شدن در هفته منتهی به‌روز جمعه 17 مارس پیش رفت. در معاملات آتی کامکس آمریکا طلا با ثبت رشد روزانه 2‌درصدی به ‌هزار و 960 دلار به ازای هر اونس رسید‌که این رقم بیشترین نرخ فروش این دارایی پس از آوریل 2022 بود. به این ترتیب فاصله‌گرفتن نرخ ارز در بازار آزاد کشور از رکوردهای تاریخی ثبت‌شده ظرف روزهای پایانی سال‌1401 باعث شد تا نوسان طلا در بازار داخل از روند افزایش قیمت این دارایی در بازار جهانی جا بماند.

اعلام ورشکستگی بانک سیلیکون‌‌‌‌‌ولی در هفته گذشته و در ادامه نمایان‌شدن بحران مالی در چند بانک دیگر در این کشو و واهمه از سرایت این ورشکستگی به سایر بانک‌ها و موسسات مالی باعث شد تا سرمایه‌‌‌‌‌گذاران نسبت به خروج دارایی‌های خود از بانک‌ها و فروش سهام بانک و موسسات مالی اقدام کرده و بر ارزش طلا به‌عنوان دارایی امن در زمان بحران افزوده شود. ورود سرمایه‌های جدید به بازار طلا باعث شد تا این دارایی در هفته منتهی به‌روز جمعه 17 مارس رشد هفتگی 5‌درصدی را در معاملات آتی کامکس آمریکا به‌ثبت برساند و بهای آن به بیشترین نرخ ظرف 4 ماه و نیم اخیر برسد.

اگرچه سیاستگذاران آمریکایی وعده‌‌‌‌‌هایی برای حمایت از سرمایه سپرده‌‌‌‌‌گذاران در بانک‌های در حال ورشکستگی می‌دهند، اما برآوردها نشان می‌دهد که بسیاری از فعالان بازار به این وعده‌‌‌‌‌ها و حفظ بازار باور ندارند. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که شاخص احساسات مصرف‌کننده ایالات‌متحده به‌طور غیرمنتظره‌ای در ماه مارس کاهش یافته‌؛ این موضوع زنگ خطر جدی آغاز رکود در اقتصاد است. در این شرایط فعالان بازار امیدوارند که ورشکستگی بانک‌ها و کاهش شاخص احساسات مصرف‌کننده، فدرال‌رزرو را از افزایش بیشتر نرخ بهره منصرف کند، موضوعی که می‌تواند سیگنال مثبت دیگری برای بازار طلا به ارمغان آورد. فدرال‌رزرو روز 21 و 22 مارس جلسه‌‌‌‌‌ای برگزار کرده و احتمالا در این جلسه درخصوص مرحله بعدی افزایش نرخ بهره در آمریکا تصمیم‌گیری می‌کند.