تعمیق بازار سرمایه با معامله گواهی سپرده نفت و میعانات گازی
نفت و گاز در سبد سرمایه‌گذاران
فروش ۸۶هزار گواهی نفت خام و میعانات گازی
بازار سرمایه از روز دوشنبه ۲۲ اسفند برای اولین مرتبه میزبان عرضه گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی بود و این دارایی از این مسیر مورد معامله قرار گرفت. به این ترتیب در این روز بالغ بر ۴۱هزار و ۸۴۶ گواهی سپرده نفت خام و ۴۳هزار و ۹۷۵ گواهی سپرده میعانات گازی مورد معامله قرار گرفت که با توجه به روز ابتدایی معاملات، فروش این میزان اوراق مثبت ارزیابی می‌شود و می‌توان اذعان کرد که استقبال خوبی از عرضه گواهی نفت خام و میعانات در رینگ مشتقه بورس انرژی انجام شده است. البته با توجه به ظرفیت‌‌‌های قابل‌توجه این بازار و معاملات آن، آشنایی سرمایه‌گذاران خرد و کلان با این دارایی می‌تواند زمینه‌‌‌ساز افزایش حجم معاملات گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی از این بازار باشد.
در روز دوشنبه ۲۲ اسفند بالغ بر ۴۱هزار و ۸۰۰ گواهی سپرده نفت خام سنگین مورد معامله قرار گرفت؛ قیمت ابتدایی این اوراق برابر۷.۷ دلار تعیین شده بود که معاملات نیز در همین نرخ انجام شد. به این ترتیب ارزش معاملات این بازار به ۲.۹۶ میلیون دلار رسید. همچنین بازار گواهی سپرده بورس انرژی در روز دوشنبه ۲۲ اسفند میزبان معامله ۴۳هزار و ۹۷۵ گواهی سپرده میعانات گازی بود، هر گواهی سپرده میعانات گازی در این روز با نرخ ۶.۸ دلار عرضه شد و با همین نرخ نیز به فروش رفت. در نهایت نیز ارزش معاملات این بازار به ۳ میلیون دلار رسید. به این ترتیب در اولین عرضه گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی در مجموع ۸۵هزار و ۸۲۱ گواهی سپرده کالایی به فروش رفت که معامله این میزان اوراق به جذب ۵.۹۸ میلیون دلار نقدینگی به این بازار انجامید.
گواهی سپرده نفت خام؛ از انتشار تا تحویل
گواهی‌‌‌های سپرده کالایی در بازار مالی بورس‌‌‌های کالایی کشور یعنی بورس‌کالا و بورس انرژی بر مبنای کالای پذیرش شده و مورد تایید اقدام به انتشار اوراق گواهی کالایی و فروش آن می‌کنند و بنابراین معاملات گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی بر پایه دارایی فیزیکی موجود انجام می‌شود. به این ترتیب اولین مرحله برای آغاز به کار معاملات گواهی سپرده حامل‌‌‌های انرژی مربوط به معرفی محصول به انبار بورسی می‌شود.
در گام ابتدایی شرکت ملی نفت ایران، انبارهای ذخیره نفت خام و میعانات گازی خود را به بورس انرژی معرفی می‌کند. بورس انرژی ایران، این انبارها را پذیرش کرده و در ادامه شرکت ملی نفت، به اعتبار محصول موجود در انبار که به تایید بورس انرژی نیز رسیده است، درخواست انتشار گواهی سپرده برای حجم مشخصی از این حامل‌‌‌های انرژی را به شرکت سپرده‌‌‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه ارائه می‌کند. در ادامه شرکت ملی نفت با استناد به پذیرش انجام شده، از طریق کارگزاران عضو بورس انرژی نسبت به ثبت‌سفارش گواهی سپرده اقدام می‌کند و به این ترتیب امکان عرضه گواهی سپرده محصولات خود در بازار را خواهد داشت.
در تاریخ عرضه ابتدایی، خریداران به کارگزاری موردنظر مراجعه کرده و نسبت به خرید گواهی‌‌‌های منتشر‌شده اقدام می‌کنند. در ادامه دارندگان این اوراق امکان معامله آن در بازار ثانویه بورس انرژی را خواهند داشت. دوره معاملاتی درنظر گرفته شده برای این اوراق فعلا ۳۶ ماه است. قیمت این گواهی‌‌‌ها بر اساس عرضه و تقاضا و بر مبنای قیمت جهانی این محصول تعیین می‌شود. در شرایط کنونی امکان معاملات نفت خام و میعانات گازی به شکل گواهی سپرده مهیا شده است، اما سیاستگذار درصدد است با راه‌‌‌اندازی صندوق کالایی نفت خام و میعانات از ریسک این بازار کاسته و نقدینگی بیشتری را به این بازار جذب کند. دارندگان گواهی سپرده نفت خام، علاوه بر امکان مبادله آن در بازار سرمایه، این امکان را دارند تا در صورت داشتن میزان مشخص از این اوراق نسبت به تحویل آن و فروش در بازار داخلی یا صادرات اقدام کنند.
