کاهش عرضه موجب رقابت‌‌‌های قیمتی بیسابقه در معاملات پلیمری‌‌‌ها شد
بازار ملتهب پلیاستایرنها
متوسط رقابت قیمتی پلیمری‌‌‌ها رکورد زد
در معاملات پلیاستایرنها و پلی‌پروپیلن‌‌‌ها در هفته جاری و با قیمت‌های پایه روز یکشنبه اتفاقات عجیبی رخ داد. بررسی این معاملات نشان می‌دهد که رقابت‌‌‌های قیمتی بیسابقهای در خرید این محصولات پلیمری دیده می‌شود. آمار عرضه‌‌‌ها نشان می‌دهد که برای پلی‌استایرن انبساطی که روز دوشنبه این هفته عرضه شد، متوسط رقابت قیمتی ۳۵۸درصد بوده است که رقابت بیسابقه خریداران برای خرید این محصول را نشان می‌دهد. پلیاستایرنهای مقاوم و معمولی نیز عرضه نشدند. البته پلیاستایرنها روز شنبه این هفته با قیمت‌های پایه هفته قبل معامله شدند؛ اما رقابت‌‌‌های قیمتی تا حداکثر حدود ۱۵درصد را به ثبت رساندند که برای این بازار رقم قابل‌توجهی نیست. همچنین برای پلی‌پروپیلن نساجی حدود ۳۵درصد رقابت قیمتی ثبت شده و متوسط رقابت قیمتی برای پلی‌پروپیلن شیمیایی بیش از ۶۳درصد بوده است. به عقیده برخی کارشناسان این بازار، برای افزایش شدید قیمت میانگین معامله که موجب رقابت‌‌‌های قیمتی سنگین در بازار پلیاستایرنها شده است، می‌توان دلایل متفاوتی از جمله کاهش شدید عرضه پلیاستایرنها را ذکر کرد. به‌عنوان مثال پلیاستایرنهای مقاوم و معمولی از زمان اعلام قیمت‌های پایه جدید در این هفته تا این لحظه عرضه نشده‌اند. در چرخه تولید پلیاستایرنهای داخلی باتوجه به اورهال برخی پتروشیمی‌‌‌های بزرگ در شهریورماه، این شرکت‌ها نتوانستند خوراک اصلی خود را به دلایلی همچون دوری از مناطق تولید پتروشیمی‌‌‌ها تامین کنند و تاکنون نیز محموله وارداتی گسترده‌‌‌ای برای تامین این شرکت‌ها وارد نشده است. این مساله بر سایر گروه‌‌‌های کالایی نیز تاثیر‌گذار است؛ چراکه رقابت قیمتی ۳۴۰درصدی و تایید آن رکورد تاریخی در بورس‌کالا و نه فقط در این بازار، بلکه در مقایسه با سایر محصولات است. تاثیر این رشد قیمتی بر بهای سایر محصولاتی که ماده اولیه تولید آنها پلی‌استایرن است نیز تاثیر‌گذار است. برای مثال کالاهایی همچون بلوک‌‌‌های ساختمانی و مصالح سقفی که از پلیاستایرنها به‌دست می‌‌‌آیند نیز با چهاربرابر شدن قیمت این پلیمر، رشد قیمتی بیسابقهای را تجربه می‌کنند؛ زیرا مهم‌ترین عامل در قیمت تمام‌شده این دست کالاها بهای مواد اولیه است. در واقع دلیل اینکه برخی پتروشیمی‌‌‌ها در این وضعیت نیز توانسته‌‌‌اند استمرار تولید داشته باشند، این است که مواداولیه را خودشان تولید می‌کنند و این مزیتی است که برای سایر تولیدکنندگان وجود ندارد. در بازار پلی‌پروپیلن‌‌‌ها اما کمی شرایط متفاوت است. برخی شرکت‌های پتروشیمی همچنان از گاز مایع به‌عنوان خوراک اصلی خود استفاده می‌کنند و در این مدت به دلیل افزایش بهای گاز مایع به مصرف خوراک گازی که ارزان‌تر است، روی آوردند که این امر باعث می‌شود کالاهایی که روند تولید ساده‌تری دارند جذابیت بیشتری برای این واحد‌‌‌ها داشته باشند. به‌عنوان نمونه در مقایسه پروپیلن و اتیلین قطعا تولید اتیلین را که راحت‌‌‌تر است انتخاب می‌کنند؛ چراکه پروپیلن‌‌‌ها پیچیدگی بیشتری دارند و به‌راحتی اتیلین‌ها نمی‌توان در تولید آنها از گاز طبیعی استفاده کرد. در نتیجه خوراک پروپیلن کمتری به بازار تزریق شده است. در واقع التهاب معاملات پلی‌پروپیلن به‌‌‌دلیل کمبود این محصول در این بازار است و این شرکت‌های نیز سود فراتر از انتظاری را به‌‌‌دلیل کاهش قیمت خوراک گازی به‌دست آوردند.
ریزش پلی‌استایرن آسیا
بازار جهانی پتروشیمی اما روند متفاوتی را در پیش گرفته و همچنان واهمه از رکود بر معاملات حکمفرماست. بررسی قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری نشان می‌دهد که بهای پلی‌استایرن آسیا در هفته دوم نوامبر نیز به سیر نزولی خود ادامه داد و با کاهش ۴۵دلاری در هفته به هزار و ۱۵۵دلار به ازای هر تن رسید. خوراک مونومراستایرن هم با ۲دلار رشد تا ۹۵۲دلار در متریک چین به ثبت رسید. پیش‌بینی می‌شود در صورت ثابت ماندن قیمت خوراک از این قیمت‌ها در روزهای آتی استقبال شود. در همین بازه زمانی بوتادین با ۴۰دلار کاهش به نرخ ۷۴۰دلار به ازای هر تن در چین رسید. با این حال به گزارش پلتس، قیمت پلی‌استایرن منبسط‌شده پس از افت ۵دلاری به میزان ۱۲۰۰دلار در هر متریک تن رسید. بررسی کلی بازار نشان می‌دهد که با تضعیف قیمت مونومر استایرن بالادستی از حجم تقاضا در هفته‌‌‌های گذشته نیز کاسته شده است.
بن‌بست تازه پلی‌پروپلین در اروپا
بازار پلی‌پروپیلن اروپا در دومین هفته نوامبر بی‌ثبات بود و به گفته قیمت جهانی محصولات پلیمری، با وجود تقاضای ضعیف و بن‌بست تازه بازار، قیمت‌گذاری غیر‌نقدی همچنان ادامه داشت. تقاضای محدود مشتقات پایین‌دستی، پویایی بازار را که در حال حاضر راکد است، تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و از طرفی، اشتهای خریداران به‌ویژه در صنایع بسته‌بندی غذایی به حداقل رسیده است. تشدید قطع ارتباط بازارهای قراردادی و نقدی در این هفته بارزتر بود و برخی از فعالان بازار افزایش قیمت‌ها را در بازار هدف قرار داده‌اند، در حالی که قیمت‌های نقدی را به منظور تحریک علاقه خرید و افزایش رقابت در مقابل محصولات وارداتی کاهش داده‌اند. فعالان بازار، این پویایی را با شرایط اوایل سال مقایسه کرده و گفتند با اینکه در نیمه دوم سال‌جاری ضعیف بوده است، فروشندگان در استراتژی‌های قیمت‌گذاری خود در نوامبر صعودی‌تر شدهاند.
بررسی میزان تقاضای جهانی پروپیلن از سال ۲۰۱۷ تا سال ۲۰۳۱ براساس ارزیابی‌های انجام‌شده در ماه مارس سال‌جاری میلادی که در ماه سپتامبر مجددا به‌روزرسانی شده است، نشان می‌دهد که در ارزیابی ماه سپتامبر تقاضا برای سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۱ کمتر از میزان تقاضا در بررسی‌های انجام‌شده در ماه مارس سال‌جاری بوده است. در بررسی‌های ماه مارس و در تجدیدنظر انجام‌شده در ماه سپتامبر GDP نیز نسبت به سال ۲۰۲۱ کاهش یافته و به حدود ۳درصد می‌رسد. متوسط تولید جهانی پروپیلن از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ بالغ بر ۴/ ۱۱۰میلیون تن بوده و قرار است تا سال ۲۰۳۱ به ۵/ ۱۷۵میلیون تن برسد.
