واهمه از کاهش ارزش پول ملی، سرمایه‌گذاران را به بازار مالی بورس‌کالا آورد

جذابیت ابزارهای طلایی با واهمه ریالی

دنیای‌اقتصاد - راضیه احقاقی : در بازارهای مالی بورس کالای ایران از احتیاط معامله‌‌گران بر پایه دارایی طلا کاسته شده و فعالان این بازار حاضر به خرید دارایی با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی هستند. در حالی که هر اونس طلا در بازارهای جهانی در مسیر افت نرخ متاثر از واهمه از تصمیمات سختگیرانه فدرال‌رزرو در کانال قیمتی ۱۶۰۰دلاری نوسان دارد، پیش‌بینی رشد نرخ ارز در بازار داخل باعث شده است تا معامله‌‌گران بازار مالی و مشتقه بورس‌کالا از احتیاط خود بکاهند و هر گواهی سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی به فروش برود و از سوی دیگر با وجود رشد ارزش صندوق‌های طلا، میزان نقدینگی واردشده به معاملات آتی صندوق طلا افزایشی باشد. در شرایطی فعالان بازار مالی بورس‌کالا حاضر به خرید گواهی سکه با نرخی در حدود ۷/ ۰‌درصد بالاتر از ارزش معادل وزنی فیزیکی آن هستند که در حال حاضر سکه در بازار فیزیکی حباب حداقل ۵/ ۷درصدی دارد.

سیگنال ارزی؛ یکه‌‌تاز بازار مالی بورس‌کالا

نوسان نرخ ارز در بازار آزاد سیگنال‌‌ساز اصلی بازار مالی و مشتقه بورس‌کالای ایران، به‌خصوص در دارایی‌‌های بر پایه طلا شده است. به این ترتیب در حالی که رکوردشکنی نرخ ارز در بازار آزاد ظرف هفته گذشته به سبزپوشی و اوج‌‌گیری قیمتی در این بازارها منجر شد، بازگشت نرخ ارز به کانال 32‌هزار تومانی در هفته جاری سیگنالی کاهشی برای این بازارها به همراه داشت و از افت نرخ گواهی‌‌های کالایی و کاهش ارزش صندوق‌های کالایی حمایت کرد.

با وجود این، ارز در روز سه‌شنبه هجدهم مهرماه مجددا به مسیر رشد نرخ بازگشت که این موضوع به مثبت شدن قیمت‌ها در بازار مالی بورس‌کالا انجامید و همچنین بر میزان دارایی واردشده به بازار مشتقه به‌‌خصوص دارایی‌‌های بر پایه طلا افزوده شد. در حال حاضر سه‌قرارداد آتی فعال روی صندوق‌های طلا در بازار مالی بورس‌کالا تعریف شده است. در زمان تنظیم این گزارش هر سه‌قرارداد با رشد نرخ نسبت به قیمت روز دوشنبه و نرخ بازگشایی معامله می‌‌شدند و جریان ورود نقدینگی برای دوقرارداد با سررسید آذر و بهمن‌ماه مثبت بود؛ اما نقدینگی در حال خروج از قرارداد آتی با سررسید مهرماه بود که این روند با توجه به نزدیک‌شدن این قرارداد به سررسید، امری عادی تلقی می‌شود.

عبور از احتیاط میان معامله‌گران گواهی سکه

سرمایه‌گذاران روی دارایی گواهی سکه طلا در بازار مالی بورس‌کالا بر مبنای نوسانات نرخ ارز در بازار داخل جهت‌‌گیری معاملاتی دارند. با توجه به جریان افزایشی حاکم بر بازار ارز در اغلب روزهای یک‌ماه اخیر بازار گواهی سکه سبزپوش بود؛ هرچند عقب‌‌نشینی نرخ ارز باعث افت بهای گواهی طلا نیز شد. در زمان تنظیم این گزارش در ساعات پایانی معاملات گواهی سکه، نرخ تمام گواهی‌‌های سکه به کانال 150‌هزار تومانی صعود کرد؛ این در حالی بود که در همین زمان هر سکه در بازار فیزیکی با نرخ 14میلیون و 890‌هزار تومان به فروش می‌‌رفت. به این ترتیب معامله‌‌گران این بازار، این محصول را با نرخی حدود 7/ 0‌درصد بالاتر از ارزش بنیادی خریداری کردند. به شکل بنیادی ارزش هر گواهی سکه برابر یک‌صدم نرخ فروش سکه فیزیکی در بازار آزاد است. معامله گواهی سکه در بازار گواهی با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی از برآورد فعالان این بازار از رشد قیمت حکایت دارد. سیگنال مثبت ارزی مهم‌ترین دلیل خداحافظی فعالان این بازار با فاز احتیاطی بود.

طلای جهانی؛ سرعت‌‌گیر بازار داخلی

در حالی که سیگنال ارزی از رشد بهای دارایی‌‌های بر پایه طلا در بورس‌کالای ایران، از جمله گواهی سکه طلا، صندوق‌های طلا و معاملات آتی روی صندوق طلا حمایت می‌‌کرد، نرخ طلا در بازارهای جهانی کاهش یافت و این موضوع به سرعت‌‌گیر رشد بهای دارایی‌‌های بر پایه طلا در بازار فیزیکی داخل و بازار مالی بورس‌کالا تبدیل شد. در حالی که انتشار داده PMI آمریکا کمتر از حد انتظار باعث شده بود تا امید به تعدیل سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو میان سرمایه‌گذاران بازارهای مالی ایالات‌متحده آمریکا شکل بگیرد و بازارهای مالی با افزایش نرخ مواجه شوند، انتشار داده‌‌های اشتغال این کشور در روز جمعه هفتم اکتبر ورق را در بازارهای مالی برگرداند و به این ترتیب هر اونس طلا مجددا به کانال 1600دلاری سقوط کرد.

مطابق داده‌‌های وزارت کار آمریکا، نرخ بیکاری در این کشور به 5/ 3‌درصد کاهش یافت. لائل برینارد، نایب‌رئیس فدرال‌رزرو در سخنرانی هفته گذشته خود بر لزوم اعمال سیاست‌‌های پولی محدودکننده برای کاهش تورم تاکید کرد؛ اما گفت که تصمیمات فدرال‌رزرو براساس داده‌‌های دریافتی از اقتصاد خواهد بود. در چنین شرایطی کاهش نرخ بیکاری در آمریکا، عزم فدرال‌رزرو را برای افزایش مجدد نرخ بهره جدی‌‌ می‌کند. در حال حاضر احتمال رشد 75واحدی دیگر در نرخ بهره آمریکا برای ماه نوامبر مطرح است. فدرال‌رزرو ظرف سال‌جاری میلادی یک‌مرتبه نرخ بهره را 50واحد و پس از آن طی سه‌مرحله متوالی 75واحد برای هر مرحله افزایش داد. در حال حاضر فعالان بازار چشم‌‌انتظار انتشار داده‌‌های تورمی آمریکا برای ماه سپتامبر هستند.

نتایج داده‌‌های تورمی به فدرال‌رزرو برای تصمیم‌گیری در خصوص نرخ بهره جهت می‌دهد و روند نوسان طلای جهانی را مشخص می‌کند. در زمان تنظیم این گزارش یعنی اواسط روز سه‌‌شنبه یازدهم اکتبر، طلا در معاملات آتی کامکس با نرخ‌ هزار و 665دلار به ازای هر اونس به فروش رفت و بازده منفی 5/ 3درصدی را برای سرمایه‌گذاران رقم زد. البته صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی در خصوص خطرات فزاینده رکود جهانی و کاهش رشد اقتصادی کشورها هشدار می‌دهند. در این شرایط باید دید که اعضای فدرال‌رزرو همچنان با وجود این هشدارها بر اجرای سیاست سختگیرانه انقباضی اصرار دارند یا خیر.

طلای سرخ در کف

اقبال از معاملات طلای سرخ رویگردان شده و گواهی‌‌های زعفران ظرف روزهای اخیر در کانال قیمتی 33هزار تا 35‌هزار تومانی مورد معامله قرار می‌‌گیرند. حتی جهش نرخ ارز در بازار آزاد به رکورد تاریخی خود ظرف هفته گذشته نیز نتوانست عامل رشد محسوس نرخ گواهی طلای سرخ در بازار مالی بورس‌کالا شود. در حالی این دارایی در کانال قیمتی کمتر از 35‌هزار تومان نوسان دارد که تا ابتدای شهریور این گواهی‌‌ها با نرخی در کانال 40‌هزار تومان نوسان قیمتی داشت. اما احتمال افزایش برداشت زعفران در سال زراعی جاری و تضعیف بازار داخلی و صادراتی این محصول باعث شد تا این دارایی با کاهش ارزش مواجه شود. اگرچه امسال کشاورزان کشور با خشکسالی مواجه بودند و احتمال می‌‌رفت از نرخ طلای سرخ در بازارهای جهانی کاسته شود، اما افزایش تمایل کشاورزان به کشت این محصول باعث شد تا با افزایش سطح زیرکشت بر میزان تولید آن افزوده شود و به این ترتیب این بازار با مازاد عرضه مواجه باشد.