استمرار انتقادها از نرخگذاری دستوری
یکی از صنایعی که بیش از همه از قیمتگذاری دستوری ضربه خورده، صنعت فولاد است؛ آنهم در شرایطی که مصرفکننده نهایی از این وضعیت منتفع نشده است. مدتهاست که انتقاد از قیمتگذاری دستوری بهطور مستمر مطرح است و دیگر کمتر کسی تمایل دارد به صورت مستقیم اقدام به نرخگذاری به صورت دستوری کند.
بهترین وضعیت برای مدیریت بازارها تعادل قیمتی در چارچوب مکانیزم عرضه و تقاضاست و بازارها میتوانند خود را با شرایط مختلف وفق دهند. نکته مهم این است که پذیرش آزادی نوسان قیمتها و البته مدیریت بازار به کمک ابزارهایی همچون عرضه و تقاضا بهترین مسیر بوده و هست. نکته دیگر آنکه اشاره به مکانیزم عرضه و تقاضا به این معنی است که تمامی جوانب امر سنجیده شود. در خصوص عرضه، از یکسو باید قیمت تمامشده تولیدات در نظر گرفته شود و در کنار آن، حجم عرضه مورد رصد قرار گیرد تا تولیدکننده بالادست در این زنجیره از سود کافی برخوردار باشد؛ زیرا کمتوجهی به این عامل به معنی افت حجم تولید خواهد بود. همچنین باید تقاضای واقعی در بازارها سنجیده شود و اقدامی برای فعالشدن واحدهای موجود در زنجیره ارزش با محوریت بخش تقاضای واقعی صورت گیرد. تجمیع این موارد میتواند مکانیزم مدیریتی مطلوبی را به همراه داشته باشد که در نهایت به کشف نرخ عادلانه در بورس و بازار منتهی خواهد شد؛ مطلبی که بارها تجربه و اثبات شده است.
در این خصوص، عضو شورای عالی بورس گفت: قیمتگذاری دستوری که در کشور ما انجام میشود، سیستماتیک نیست، به همین دلیل این اقدام در برخی از بخشهای اقتصادی کشور مورد حمایت قرار میگیرد و در بخشهای دیگر، رها میشود.
علی سعیدی در گفتوگو با خبرگزاری فارس افزود: اگر این ذهنیت (قیمتگذاری دستوری) در بین سرمایهگذاران باقی بماند، هیچگاه نمیتوان اعتماد را بازگرداند. متاسفانه این اتفاق در دولت گذشته در موارد متعدد، از جمله درباره خوراک پتروشیمیها، بهره مالکانه معادن، قیمتگذاری محصولات شرکتهای معدنی و بیاعتقادی مسوولان برخی وزارتخانهها به خصوصیسازی رخ داد. همچنین، ایجاد موانع مختلف از جمله، تغییر مدام مکانیزم قیمتگذاری، تغییر مدام قیمت مواد اولیه و محصول شرکتهای پالایشی در برههای از زمان و قیمتگذاری دستوری فولاد که تنها به زیان عموم و به نفع شرکتهای واسطه تولیدی خصوصی بود، از دیگر موارد است.
سعیدی، در مورد قیمتگذاری دستوری اظهار کرد: قیمتگذاری دستوری، مکانیزم بسیار پیچیدهای است. لزوما این نوع قیمتگذاری کار نادرستی نیست. به بیان دیگر، گاهی دولتها مجبور به قیمتگذاری دستوری میشوند، ولی این کار هم باید درست انجام شود و صنایع در ارتباط با یکدیگر تنظیم قیمت شوند.