کاهش متوالی بهای ارز و نرخهای جهانی موجب شد
قراردادهای آتی نقره از سکه افتاد
آغاز یا پایان ریزش
در حال حاضر سه قرارداد فعال نقره با سررسیدهای اردیبهشت، خرداد و مرداد در بازار آتی بورس کالا مورد داد و ستد قرار میگیرند؛ نوسانات نرخ ارز در بازار داخل، انتظارات تورمی و روند تغییر بهای جهانی این فلز گرانبها مهمترین فاکتورهای تعیینکننده قیمت هر یک از این اوراق و میزان استقبال معاملهگران از آنها است.
بررسی معاملات قراردادهای آتی نقره با سررسیدهای مختلف به وضوح افت محسوس ارزش این اوراق را از زمان بازگشایی تا روز چهارشنبه 8 اردیبهشت نشان میدهد؛ این کاهش از تضعیف عوامل بنیادی و غیربنیادین اثرگذار در این بازار نشات میگیرد. نقره در عین حال که فلزی مصرفی در بخش صنعت و تولید به شمار میرود، به عنوان فلزی گرانبها جایگاه سرمایهگذاری دارد. بنابراین معاملهگران قراردادهای آتی نقره به دو گروه مصرفکنندگان و سرمایهگذاران تقسیم میشوند. این بازار در عین حال که امکان پوشش ریسک قیمتی را برای مصرفکنندگان فلز نقره فراهم میکند، بازاری برای جذب نقدینگی و سرمایهگذاری نیز به شمار میرود. ظرف هفتههای اخیر نوسانات نرخ ارز و تعدیل انتظارات تورمی در بازار داخل به گونهای پیش رفت که از سویی باعث خروج برخی سرمایهگذاران از بازارهای مالی از جمله بازار مالی بورس کالا شد و از طرف دیگر به تعویق خرید در بازار فیزیکی به امید افت نرخ در هفتههای بعد انجامید. قراردادهای آتی نقره نیز از این روند کلی حاکم بر بازار مستثنی نبودند.
در واقع ردپای نوسانات نرخ ارز در روند معاملات قراردادهای آتی نقره به وضوح نمایان است. نرخ ارز در بازار آزاد ظرف 2 هفته ابتدایی سال 1400 در مسیر رشد قیمتی قرار گرفت که این موضوع سیگنالی افزایشی برای اغلب بازارها به همراه داشت به گونهای که هر سررسید نقره تحویل اردیبهشت ماه در روزهای هشتم و دهم فروردین امسال ورود به کانال 20 هزار تومان را تجربه کردند. این در حالی بود که بهای جهانی نقره در این بازه زمانی در مسیر کاهشی شدن قرار گرفته بود و در کانال قیمتی 24 دلار به ازای هر اونس که کف قیمتی این فلز پس از دسامبر 2020 بود نوسان میکرد. به این ترتیب در 2 هفته ابتدایی سال 1400 سیگنال مثبت ارزی قویتر از سیگنال منفی بهای جهانی در این بازار عمل کرد.
در ادامه با انتشار اخباری مبنی بر احتمال احیای برجام، ورق در مسیر حرکت نرخ ارز برگشت و همین موضوع نیز بازارهای کشور را به سرعت متاثر کرد. معاملات قراردادهای آتی نقره نیز به عنوان بازاری سیال به این تغییر روند حرکتی نرخ ارز واکنش نشان داده و در مسیر نزولی شدن قیمتی قرار گرفتند. در روز پایانی فروردین امسال (سهشنبه 31ام) بهای هر قرارداد آتی نقره با سررسید اردیبهشت به کانال 18 هزار تومانی سقوط کرد و با نرخ 18 هزار و 900 تومان معامله شد؛ این در حالی بود که در این تاریخ قیمت نقره در بازارهای جهانی در مسیر صعود قرار داشت و در این تاریخ با نرخ 9/ 25 دلار به ازای هر اونس داد و ستد میشد. البته در روزهای بعد مجدد این فلز گرانبها در بازار داخل با اقبال نسبی خریداران روبهرو شد و به کانال 19 هزار تومانی بازگشت. مهمترین دلیل سقوط یکباره نقره در بازار مشتقه بورس کالا ظرف هفته پایانی فروردین را باید در سیگنالهای مثبت از مذاکرات وین جستوجو کرد. در هفته پایانی فروردین ماه، سیگنالهایی مثبت از مذاکرات وین، اسکناس آمریکایی را وارد سراشیبی سقوط کرد. روند نزولی نرخ ارز در هفته پایانی فروردین ماه با توجه به سیگنالهای مثبت از مذاکرات برجامی شتابی بیشتر به خود گرفت و در نهایت نرخ ارز در آخرین روز از فروردین 1400 با بازگشت به کانال 23 هزار تومان و ثبت قیمت 23 هزار و 800 تومان به کف قیمتی 75 روز اخیر خود رسید. به این ترتیب در فروردین ماه امسال دلار 5/ 3 درصد ارزش خود را از دست داد که این موضوع سیگنالی کاهشی برای اغلب بازارهای کشور بود.
در یک هفته اخیر نیز قراردادهای فعال آتی نقره عمدتا متاثر از نرخ ارز نوسان کاهشی داشتند. در روز دوشنبه بهای دلار آزاد به 23 هزار و 650 تومان افت داشت، این کاهش باعث ایجاد ترسی میان معاملهگران از ریزش بیشتر بهای ارز شد و بلافاصله تاثیر خود را در بازار آزاد فلزات گرانبهای کشور و به شکل دقیقتری سکه گذاشت به گونهای که هر سکه بهار آزادی در این روز به کف قیمتی 100 روزه خود یعنی 9 میلیون و 900 هزار تومان رسید. نمود این افت بهای نرخ ارز و طلا در قراردادهای آتی نقره ظرف یک هفته اخیر به وضوح مشخص بود. پس از بازگشت نرخ ارز در روز سهشنبه 7 اردیبهشت، قراردادهای آتی نقره نیز با استقبال معاملهگران روبهرو شدند و مجدد در مسیر رشد قیمتی قرار گرفتند.
اما این روند افزایشی به وجود آمده در قیمت قراردادهای آتی نقره در روز پایانی هفته جاری یعنی دیروز چهارشنبه 8 اردیبهشت ادامه نداشت، به گونهای که هر قرارداد آتی نقره سررسید اردیبهشت در زمان تنظیم این گزارش با افت 64/ 0 درصدی نسبت به روز قبل خود با نرخ 19 هزار تومان معامله شد. مهمترین دلیل این افت را باید در کاهشی شدن مجدد نرخ ارز در این روز جستوجو کرد. البته در این روز این فلز گرانبها در بازارهای جهانی نیز افت محسوسی داشت به گونهای که در این روز نقره در بازارهای جهانی مجدد به کانال 25 دلار بازگشت و در زمان تنظیم این گزارش با افتی 97/ 0 درصدی با نرخ 9/ 25 دلار به ازای هر اونس معامله شد.
اگرچه نقره در بازارهای جهانی ظرف یک هفته اخیر افت 4/ 2 درصدی داشته اما این فلز گرانبها ظرف یک ماه اخیر بازده 14/ 5 درصدی را برای سرمایهگذاران خود رقم زده است. با وجود آنکه در شرایط کنونی نرخ ارز پارامتر یکهتاز تعیینکننده روند حرکتی بازارها شده، اما در میان و بلندمدت نمیتوان از تاثیر نوسان قیمتهای جهانی در بازار داخل غافل شد. در واقع پس از آنکه بازار ارز به آرامش نسبی برسد، سیگنالهای جهانی با قدرت بیشتر اثر خود را در بازار داخلی به نمایش میگذارند و همین موضوع نیز باعث میشود تا نتوان در ارائه هر گونه تحلیلی از این سیگنال بنیادی غافل شد.
رشد 30 درصدی بهای نقره در بازارهای جهانی
موسسه نقره (The Silver Institute) در گزارشی که روز پنجشنبه 22 آوریل منتشر کرد رشد تا 30 درصدی بهای این فلز گرانبها را تا پایان سال جاری میلادی برآورد کرد. در این گزارش آمده است، میزان تقاضای جهانی نقره در سال گذشته میلادی به علت کاهش فعالیتهای اقتصادی در اثر شیوع بیماری کووید -19 در دنیا افت پیدا کرد، اما با شروع واکسیناسیون در مقابل این ویروس در دنیا و از سرگیری فعالیتهای اقتصادی در بسیاری از نقاط دنیا انتظار میرود که تقاضای این فلز در سال جاری میلادی رشدی قابل ملاحظه ای داشته باشد و این موضوع به رشد بهای این فلز کمک میکند. روزهای خوش برای نقره از ماههای پایانی سال 2020 آغاز شد و این فلز در ماههای پایانی این سال رشدی کم سابقه را تجربه کرد. میانگین بهای معامله نقره در سال 2020 برابر 55/ 20 دلار به ازای هر اونس بود که این رقم نسبت به میانگین بهای معامله این فلز در سال 2019 رشدی 27 درصدی داشت و البته این نرخ بیشترین میانگین قیمتی معامله نقره پس از سال 2013 بود. موسسه نقره پیشبینی کرده است که میانگین بهای جهانی نقره در سال جاری میلادی برابر 3/ 27 دلار به ازای هر اونس شود که این رقم رشدی 33 درصدی نسبت به بهای این فلز در سال 2020 خواهد داشت. همچنین در این گزارش برآورد شده که این فلز گرانبها در سال جاری به پیک تاریخی قیمت خود یعنی 32 دلار نیز برسد. اگرچه در میزان دفت این برآوردها تردید وجود دارد اما اغلب تحلیلگران سال جاری میلادی را زمانی روشن برای این فلز گرانبها ارزیابی میکنند. البته در این شرایط شیوع گسترده کووید-19 در هند که یکی از بزرگترین مصرفکنندگان این فلز گرانبها به شمار میرود میتواند تردید بیشتری در تحقق این پیشبینیها به وجود آورد.
نتیجه جلسه کمیته بازار آزاد فدرالرزرو که در صبح روز سهشنبه 27 آوریل آغاز و نتیجه آن عصر چهارشنبه 28 آوریل به وقت نیویورک برگزار شد نیز بر روند نوسان شاخص دلار، تورم ایالاتمتحده آمریکا و اغلب بازارهای جهانی اثرگذار میشود. بازارهای دنیا به دقت تصمیمات جدید فدرالرزرو را که چشمانداز تورمی این کشور را مشخص میکند رصد کرده و بنابراین در هفته آینده باید منتظر اثرگذاری نتایج این جلسه بر بازارهای دنیا باشیم.