برای بررسی بیشتر این موضوع «دنیای‌اقتصاد» به گفت‌وگو با شایان کرمی، کارشناس این بازار پرداخته است. وی در ابتدای این گفت‌وگو با اشاره به افزایش ظرفیت انبارها عنوان کرد: در حالی‌که این روزها شرایط خوبی برای محصول زعفران بورسی مهیا شده است، به‌طوری که همزمان با ورود محصول جدید زعفران، انبارهای جدیدی در حال بازگشایی است که مسیر پذیرش زعفران را تسهیل کرده است. اما نوسان بهای پسته بورسی در قیمت سررسیدهای آتی آذر و بهمن‌ماه و همچنین اختلاف بهای نزدیک به ۵۰ هزار تومانی آن در هر کیلوگرم با بازار آزاد را باید در نظر گرفت. بورس کالا در این بین وظیفه مهیا کردن بستر مناسب برای انجام دادوستدهای مبتنی بر قراردادهای آتی و گواهی سپرده محصولات کشاورزی را بر عهده دارد. از این رو انتظار می‌رود که با رفع موانع و افزایش ظرفیت انبارهای موجود (با رشد وثیقه انبارهای فعلی از سمت انباردار) یا بازگشایی انبارهای جدید دغدغه‌های این چنینی مرتفع شده تا ابزارهای مالی محصولات کشاورزی بتواند از کارآیی کافی در جهت پوشش ریسک تغییرات قیمتی برخوردار شود.

کرمی گفت: هفته جاری شاهد بازگشایی انبارهای جدید در کنار ورود محصول جدید زعفران نگین به این انبارها بودیم. این روند به خوبی درحال اجرایی شدن است و قیمت گواهی سپرده زعفران نگین سال جدید کمی بالاتر از بهای این محصول در بازار آزاد است. به‌دلیل خاصیت نقدشوندگی که این محصول دارد کشاورزان به سمت انبارهای بورسی جذب شده و محصول خود را به این انبارها تحویل دهند. از این رو جریان پذیرش محصول زعفران سال جدید تسهیل شده است و از آنجا که استاندارد پذیرش محصول در انبارهای بورسی مشخص شده، محصول با کیفیت بالاتری به این انبارها سرازیر شده است. سررسیدهای آتی زعفران نگین نیز تا حدودی بالاتر از بهای گواهی سپرده همین محصول مورد دادوستد قرار گرفتند و به‌دلیل فرصت آربیتراژی به‌وجود آمده با استقبال معامله‌گران این بازار روبه‌رو شد.

این کارشناس بازار افزود، اما در مورد پسته شاهد چنین روند معاملاتی نبودیم. چرا که گفته می‌شود پسته فندقی مطابق با استاندارد انبارهای بورسی در بازار آزاد در بازه قیمتی ۱۳۵ تا ۱۴۵ هزار تومان در هر کیلوگرم مورد معامله قرار می‌گیرد. در حالی که بهای قرارداد آتی سررسید آذرماه این محصول ۱۸۷ هزار تومان و سررسید بهمن‌ماه آن ۱۷۴ هزار تومان است. (بهای گواهی سپرده پسته فندقی نزدیک به ارقام آتی درحال معامله است.)

وی معتقد است: هنوز ظرفیت انبار فعال برای بازار پسته بسیار کوچک به شمار می‌رود. باتوجه به آنکه سررسیدهای آتی محصول پسته روی تابلو هستند و تنها سررسید آذرماه بیش از ۳ هزار قرارداد باز با حجم بالغ بر ۳۰۰ تن دارد به‌نظر می‌رسد که در بازار گواهی سپرده این محصول، نیار به انبارهای فعال بیشتری داریم تا بتوان همچون محصول زعفران، درکنار بازگشایی انبارهای بیشتر و افزایش ظرفیت انبارهای موجود، مسیر ورود محصول پسته به انبارها را تسهیل کرد. حجم دو انباری که هفته جاری بازگشایی شد به ترتیب ۱۰ تن (برای زعفران) و ۱۳۰ تن (برای پسته) برآورد می‌شود که بازهم برای این بازار کافی نیست و افزایش ظرفیت پذیرش آنها می‌تواند به رونق این بازار کمک کند. از این رو باتوجه به قراردادهای آتی که روی تابلو وجود دارد لازم است نسبت به انبارهای پسته شرایط بهتری فراهم شود. باتوجه به تعهدهای خرید و فروش که در سررسید آذرماه ایجاد می‌شود، بدیهی است که در صورت تداوم روند فعلی، بازار (مالی) پسته دستخوش سفته‌بازی شود. اختلاف بهای سررسید آذرماه نسبت به قیمت بازار آزاد این محصول گواه خوبی بر این ادعاست. سررسید بهمن‌ماه که دورتر از سررسید آذرماه است با قیمتی کمتر مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بنابراین لازم است از قوانین و مقرراتی که وجود دارد در جهت متعادل‌سازی شرایط موجود برای معامله محصول پسته استفاده کرد.

 

 

اخبار مرتبط