اما و اگرهای کرونایی بازار ظروف یک‌بارمصرف
با توجه به نزدیک شدن به ایام محرم در کنار محدودیت‌های مربوط به‌ویروس کرونا، برآورد شما از حجم تقاضای مصرفی ظروف یک‌بار مصرف چگونه است؟
تجربه سال‌های گذشته حاکی از آن است که مصرف ظروف یک‌بارمصرف به‌ویژه در دهه اول محرم به‌شدت افزایش پیدا می‌کرد. به‌دنبال آن نیز حجم تقاضای این محصولات در بازار تغییر چشمگیری می‌یافت. اما در سال‌جاری با شرایط متفاوتی که در دنیا هم بی‌سابقه است، مواجه هستیم. به‌دنبال این موضوع تحرک‌هایی مبنی بر رشد یک‌باره تقاضای ظروف یک‌بار مصرف در این ایام همچون سال‌های پیشین به چشم نمی‌خورد زیرا فرهنگ مصرف به‌دلیل رعایت نکات بهداشتی با تغییرات عمده‌ای همراه بوده است. به‌عنوان مثال در سال‌های گذشته قاشق و چنگال‌های یک‌بار مصرف از جمله محصولات پرتقاضا به‌شمار می‌رفت اما اکنون می‌بینیم که از حجم تقاضای آن کاسته شده است. علاوه بر این شاهد مهاجرت تقاضا در بین محصولات مختلف ظروف یک‌بار مصرف هستیم. به عبارت دقیق‌تر، بیشتر تقاضای مصرفی این روزها به سمت و سوی استفاده از ظروف بسته‌بندی که قابلیت نفوذ کمتری دارند و به اصطلاح با امنیت بیشتری همراه هستند تغییر فاز داده است. به‌طوری که حتی صاحبان نذورات مایل هستند که در کنار اجابت نذرهای خود، سلامت مردم را موردتوجه قرار دهند. از این‌رو تقاضای بالایی برای بهره‌بردن از ظروف با بسته‌بندی مطمئن‌تر ایجاد شده است. بنابراین نه تنها حجم تقاضای ظروف یک‌بار مصرف تغییر کرده است بلکه در استفاده از نوع محصولاتی که تاکنون خریداری می‌شد نیز تحولاتی رخ داده است.
بازار مصرف ظروف یک‌بار مصرف با چه تغییراتی همراه شده است؟
پیش از شیوع ویروس کرونا عموم محل‌های پر تردد، شرکت‌ها، رستوران‌ها و تالارهای پذیرایی از ظروف چندبار مصرف استفاده می‌کردند. اما درحال‌حاضر فرهنگ مصرفی آنها تغییر کرده و مایل هستند از ظروف یک‌بار مصرفی که قابلیت ضدعفونی کردن دارند استفاده کنند. حتی مصرف‌کنندگان پیشین ظروف یک‌بار مصرف نیز به سمت محصولاتی که قابلیت شست‌وشو یا قرار گرفتن در ماکروویو را داشته باشد جذب شده‌اند. در گذشته قاشق و چنگال‌ها به‌شکلی فله‌ای، بدون روکش و در معرض هوا در دسترس عموم قرار داشت اما درحال‌حاضر متولیان تهیه و پخش مواد غذایی سعی می‌کنند که قاشق و چنگال را به‌صورت تک و پلمب شده به‌کار بگیرند تا از این طریق بتوانند اطمینان خاطر را در مشتریان ایجاد کرده و به ادامه فعالیت خود بپردازند. بنابراین از این مسیر تقاضای ظروف یک‌بار مصرف با رشد قابل‌توجهی همراه بوده است. اما بخشی از تقاضای ظروف یک‌بار مصرف نیز مربوط به مصرف خانوار است. اکنون که شیوع ویروس کرونا، میهمانی‌ها و دورهمی‌های خانوادگی را نیز تحت‌تاثیر قرار داده و سبب افت چشمگیر رفت و آمدهای این چنینی شده، این کاهش تقاضا معنی‌دار بوده است.
اگرچه با توجه به رعایت موارد بهداشتی در این روزها انتظار می‌رود که بیش از اعداد و ارقام فعلی به سمت و سوی استفاده از پکیج‌های ظروف یک‌بار مصرف هدایت شوند، زیرا هنوز هم در بسیاری از تالارهای پذیرایی و رستوران‌ها دیده می‌شود که ظروف چندبار مصرف همچون دوران پیش از شیوع کرونا به‌کار گرفته می‌شود. درحالی که اگر نظارت‌های بیشتری بر این موارد لحاظ شود، تقاضا برای ظروف یک‌بار مصرف رشد چشمگیرتری را تجربه خواهد کرد که نه تنها به حفظ سلامت مردم کمک بزرگی می‌کند بلکه مشاغلی که اکنون به‌شکل تعطیل و نیمه‌تعطیل درآمده‌اند شاید به سر کار برگشته و فعالیت خود را با حفظ نکات بهداشتی از سر گیرند.
مصرف پلاستیک‌ها در فاصله عید قربان تا غدیر در مقایسه با سال‌های گذشته چگونه بود؟
عموما در این اعیاد پذیرایی به‌شکل پخش شربت و استفاده از لیوان‌های یک‌بار مصرف در هیات‌ها و ایستگاه‌های صلواتی تجربه می‌شد که امسال نذورات به این شکل کاهش قابل‌توجهی داشت و مردم سعی کردند تا آنجایی که ممکن است موارد مصرف نذورات خود را به نوعی تغییر دهند که حافظ سلامت مصرف‌کنندگان باشند. از این‌رو تقاضا برای لیوان‌های یک‌بار مصرف که در مدت مشابه طی این دوره با رونق ویژه‌ای همراه بود، به کمتر از ۲۰ درصد کاهش یافت.
باتوجه به‌شرایط فعلی پیشنهاد شما برای موفقیت بیشتر تولیدکنندگان صنایع ظروف یک‌بار مصرف چیست؟
عرضه‌کنندگان در ابتدا لازم است به این نکته توجه کنند که باتوجه به رشد تقاضا برای محصولات پلاستیکی با امنیت بالاتر، روش‌های تولیدی خود را به این سمت هدایت کنند و مهاجرت تقاضا در بین محصولات خود را در نظر گرفته و در جهت پاسخ به نیاز متقاضیان گام بردارند. اما نکته حائز اهمیت در این بین نگرانی از رشد شتابان مصرف پلاستیک‌ها است که می‌تواند آسیب جدی به محیط‌زیست وارد کند. با توجه به چشم‌انداز مثبت و روبه رشدی که در آینده برای تولیدات پلاستیک‌ها متصور است، تمرکز بر سیاست‌گذاری‌هایی که جنبه‌های بازیافت مواد پلاستیکی را تقویت کند، می‌طلبد. به‌طوری‌که امروزه استفاده بیش از پیش از پلاستیک‌ها امری بدیهی است، زیرا به نوعی با سلامت انسان‌ها گره خورده است. بنابراین لازم است به جای نگاه بدبینانه به رشد مصرف این محصولات در تصمیم‌سازی‌های کلان اقتصادی نگاه حمایتی به این صنایع افزایش یابد و روش‌هایی در دستور کار قرار گیرد تا از این راه بتوان انگیزه بازیافت را در بین تولیدکنندگان و حتی مصرف‌کنندگان پلاستیک‌ها تقویت کرد.
