جرقه‌های رشد نرخ در بازار داخلی و جهانی محصولات پتروشیمی نشان می‌دهد

سودای خروج از قرنطینه قیمتی

دنیای اقتصاد : قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمیایی روز گذشته اعلام شد و اگرچه بسیاری از گریدها رشد نرخ داشتند، ولی جریان عمومی نرخ از کاهش محدود قیمت‌های پایه به‌صورت نسبی حکایت دارد که البته از اهمیت بالایی برخوردار نبود. این در حالی بود که تکانه‌های افزایشی قیمت مواد اولیه در بازار آزاد برای اوایل ساعات معاملاتی روز گذشته نشان داد که معامله‌گران، احتمال رشد قیمت‌های پایه را در نظر گرفته‌اند اگرچه بسیاری از گریدهای پلیمری و ترکیبات نیز افزایش نرخ داشتند. این سیگنال یعنی ثبات نسبی و اعلام قیمت با برآیند صفر یا همان تلاقی رشد و افت قیمت‌ها بعد از نوسان محسوس نرخ‌های جهانی در هفته‌های گذشته چهره پیچیده‌ای را برای بازارهای جهانی ترسیم می‌کند اگرچه از هم‌اکنون نمی‌توان رأی به رشد جدی نرخ داد. بازارهای جهانی به یک آرامش شکننده رسیده و حتی جرقه‌هایی از رشد قیمت‌ها را در بر دارند، بنابراین پتانسیل تغییر فاز بازار را در ذات خود پنهان کرده‌اند.

آخرین به‌روزرسانی قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بورس کالا، حکایت از کاهش نسبی و پراکنده قیمت‌های پایه در این بازار دارد. به‌رغم رشد ۴۷/ ۰ درصدی بهای نیمایی ارز که در کشف نرخ‌های پایه موثر است، اثرات کاهشی قیمت‌های جهانی برکلیت گروه محصولات شیمیایی و پلیمری پررنگ‌تر بوده است. در بین محصولات شیمیایی این روند کاهشی قیمت‌ها بیشتر خودنمایی می‌کند به‌طوری که در قیمت‌های اعلامی روز گذشته، بیشتر محصولات این گروه کالایی در مقایسه با قیمت‌های ۷ اردیبهشت‌، با افت نسبی همراه هستند. در گروه کالایی پلیمرها؛ استایرن بوتادین رابر روشن ۱۵۰۲، با ۷/ ۶ درصد افت، بیشترین کاهش قیمت و PVC گریدS۶۵  با ۱۸/ ۴ درصد تغییر، بیشترین افزایش قیمت پایه را از آن خود کردند. 

همچنین برای محصولات شیمیایی، بیشتر قیمت‌های پایه با افزایش همراه بودند. رشد قیمت‌های پایه در این گروه کالایی با تغییرات زیادی روبه‌رو بود به‌طوری که گاز پروپان با رشد 43/ 48 درصدی، بر صدر افزایش قیمت‌های پایه این گروه قرار گرفت. پس از آن گاز بوتان است که 25/ 42 درصد رشد را تجربه کرده است. در بین نرخ‌های کاهشی محصولات شیمیایی، آروماتیک سنگین با 29/ 35 درصد تغییر، بیشترین کاهش قیمت پایه را در مقایسه با هفته گذشته ثبت کرد. 

با بررسی نرخ‌های پایه اعلامی در بین محصولات شیمیایی و پلیمری می‌توان دید که محصولات پلیمری هفته جاری را در حالی در پیش دارند که به نسبت هفته گذشته با تغییرات آرامی در نرخ پایه همراه هستند. در بین گروه کالایی محصولات شیمیایی‌ این دامنه نوسان بسیار بیشتر بوده و تغییرات قیمت پایه در بعضی از محصولات تفاوت قابل‌توجهی با سایر محصولات شیمیایی دارد.

همین نوسان قیمت‌ها حرف‌های بسیاری در دل دارد آن‌هم در شرایطی که بعد از یک روند نزولی قدرتمند و افت جدی نرخ، شاهد تثبیت قیمت‌ها و جرقه‌هایی از رشد نرخ هستیم. این روند اخیر که از هفته گذشته در بازارهای جهانی آغاز شده با رشد قیمت‌های دو هفته قبل تفاوت جدی دارد زیرا در آن زمان تکانه‌هایی از رشد بهای نفت خام و تزریق منابع مالی یک رشد قیمت‌های قوی ولی مقطعی را به همراه داشت و به سرعت تغییر جهت داد، ولی این‌بار جریان عمومی نرخ متفاوت است. به‌صورت دقیق‌تر بازار جهانی محصولات پتروشیمی وارد یک فاز با ثبات نسبی شده است که زمینه برای تغییر جهت قیمت‌ها به‌صورت بنیادین را در بردارد. این رفتار عمومی به تنهایی یک امیدواری به افزایش قیمت‌ها را در بر دارد، ولی هنوز به شواهد بیشتری نیاز داریم.

بهای نفتا به‌عنوان مهم‌ترین خوراک مایع در صنایع پتروشیمی در جهان در اواخر هفته گذشته رشد نرخ جدی داشت و هفته را با افزایش 17 درصدی به پایان برد. این داده قیمتی خود یک سیگنال بسیار مهم برای حمایت از رشد قیمت‌ها در بازار محصولات پتروشیمی است اگرچه به بررسی دقیق‌تری نیاز دارد. در یکسال اخیر نفتا در بازارهای جهانی افت نرخ 71 درصدی داشته و حتی از نفت خام هم کارنامه بدتری را ترسیم کرده است. در کالاهای مورد بررسی و رایج در بازارهای جهانی هیچ‌کالایی به این اندازه افت نرخ نداشته است. همین سیگنال می‌تواند محرکی برای رشد قیمت‌های نفتا به شمار رود، یعنی روند افزایش نرخ را تسهیل می‌کند. در برابر آن کاهش قیمت نفت‌خام در کنار افت تقاضای سوخت همچون بنزین و گازوئیل در جهان به کاهش فعالیت پالایشگاه‌ها منتهی شده، بنابراین تولید نفتا را با وقفه روبه‌رو کرده است. همین سیگنال اگر با رشد تقاضا همراه شود بستر جذاب‌تری برای رشد نرخ ایجاد خواهد کرد. البته در گزارش‌های قبلی به این نکته اشاره کرده بودیم و هم‌اکنون می‌توان اثرگذاری آن را به وضوح مشاهده کرد. در هر حال بهای نفتا در اواخر فعالیت بازار در هفته گذشته رشد نزدیک به 17درصدی داشت که خود یک سیگنال جذاب برای رشد قیمت محصولات پتروشیمیایی به شمار می‌رود. جرقه‌های رشد قیمت جهانی نفت خام و امیدواری به افزایش تقاضای واقعی مردم در اقصی‌نقاط جهان در کنار ضعف جدی تولید در صنایع بزرگ پتروشیمی در جهان امکان بهبود قیمت‌ها را در بر دارد. 

تقلیل سخت‌گیری‌ها به فاصله‌گذاری اجتماعی در اقصی‌نقاط جهان با کاهش تعداد مبتلایان جدید به کرونا یا خوش‌بینی به کم‌رمق شدن شیوع ویروس کرونا در نیمکره شمالی مواردی است که می‌تواند امیدواری‌ها به بهبود تقاضا در جهان را به همراه داشته باشد. از سوی دیگر حجم تزریق نقدینگی به قدری بالاست که امکان تحریک سریع و جدی اقتصاد با محوریت نوسان نرخ در بازارهای کالایی را به همراه خواهد داشت. این موارد امکان ورود بازارهای داخلی و جهانی به یک فاز افزایش نرخ جدید را در بر دارد اگرچه نوسان قیمت‌های جهانی نفت خام می‌تواند به‌عنوان یک ابهام جدید ایفای نقش کند. البته اوضاع در بازارهای جهانی الفین‌ها اندکی متفاوت است. به گزارش ویکی‌شیمی با توجه به غیبت بسیاری از تجار به دلیل تعطیلات در کره، ژاپن و مخصوصا تعطیلات طولانی‌مدت روز کارگر چین فعالیت بازار الفین‌ها اندک بوده است. درخصوص اتیلن و در واحدهای کراکینگ (بخارشکن) با خوراک نفتا به علت حفظ حاشیه امن محصولات پایین‌دست و بهای نسبتا مطلوب مواد اولیه، نرخ عملیاتی بالاست. این در حالی است که برخی واحدهای کراکینگ با خوراک گاز (LPG)به علت قیمت پایین الفین‌ها ناچار به کاهش نرخ تولید هستند. اتیلن CFR (چین)در مقایسه با هفته گذشته 20 تا 25 دلار در هر تن افزایش قیمت داشت. هر تن اتیلن CFR جنوب و شمال شرق آسیا به ترتیب 355 و 375 دلار داد و ستد شد.

این هفته نیاز بازار به تولید پروپیلن بالا بود و منجر به افزایش قیمت آن شد. خریداران مایل به خرید پروپیلن با قیمت بالا نیستند اما ممکن است قیمت پروپیلن پس از تعطیلات روز کارگر به بالاتر از 700 دلار در هر تن برسد. همچنین چند واحد تولید پروپیلن در سنگاپور و چین که پیش از این غیرفعال بودند، در روزهای آینده فعالیت خود را از سر خواهند گرفت. اواخر هفته گذشته پروپیلن CFR چین به بهای 685 دلار در هر تن معامله شد و قیمت پروپیلن FOB کره، 635 دلار در هر تن ارزیابی شد.