روز گذشته قیمت دلار نیمایی مورد محاسبه در نرخ‌های پایه محصولات پتروشیمیایی در بورس‌کالا با ۷/ ۰ درصد افت به نسبت هفته قبل از آن اعلام شد و دلار نیمایی وارد پایه ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومانی شد. همین سیگنال به کاهش قیمت‌های پایه اغلب گریدهای پلیمری منتهی شد تا جایی که می‌توان گفت به جز گروه کالایی لاستیکی یا همان استایرن بوتادین رابر، سایر گریدها افت نرخ را تجربه کردند که به معنی کاهش نرخ فراگیری در این بازار بود. بیشترین افت نرخ را هم پلی‌اتیلن ترفتالات بطری با کاهش نزدیک به ۶ درصد به خود اختصاص داد. این روند نشان می‌دهد که احتمال تداوم افت قیمت دلار نیمایی وجود دارد آن هم در شرایطی که تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت روزانه دلار نیمایی وارد پایه ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان شده است و تداوم این مسیر به معنی احتمال کاهش قیمت دلار نیمایی برای متوسط هفتگی آن است.

این روند عمومی در کنار وارد شدن قیمت دلار آزاد به پایه ۱۱ هزار تومان میل به کاهش قیمت دلار نیمایی را به‌صورت کلی نشان می‌دهد ولی برای ادعای قطعی در این خصوص باید تا هفته آینده صبر کرد. البته بازارهای جهانی هم با تمایل به رشد قیمت‌ها روبه‌رو نیست و شاید این مسیر نزولی از طریق قیمت‌های جهانی هم ادامه یابد. نرخ‌های پایه هفته جاری هم نشان می‌دهد که قیمت‌های جهانی در این محاسبات گویی نزولی ارزیابی شده است. در بازارهای جهانی بهای نفتا به‌عنوان مهم‌ترین خوراک مایع در صنایع پتروشیمی‌ هم در طول هفته گذشته نزولی بود ولی در اواخر هفته گذشته جرقه‌هایی از رشد نرخ را نیز به ثبت رساند. متوسط نوسان قیمت نفتا در طول هفته گذشته از افت ۴/ ۵ درصدی برخوردار بود اگرچه در روز پایانی هفته جاری شاهد افزایش ۴۴/ ۲ درصدی بهای این کالا در طول یک روز بودیم که دقیقا جرقه رشد قیمت‌ها را نشان داد ولی این رشد نرخ هم نتوانست متوسط هفتگی را با رشد قیمت همراه سازد و در کل در بازار جهانی نفتا یک هفته کاهشی به ثبت رسید.

بازار آزاد پلیمرها در روز گذشته با افت نرخ همراه بود گویی بازارها قبل از اعلام قیمت‌های پایه نیز کاهش این نرخ را حدس زده و خود را با شرایط پیش روی احتمالی وفق داده بودند. این درحالی بود که ذهنیت افت قیمت‌ها چند روزی بود که در بازار مشاهده شده ولی کاهش نرخ بزرگی در اواخر هفته گذشته و روز شنبه به ثبت نرسیده بود. این سیگنال باز هم به معنی وجود تقاضای موثر محدود در بازار داخلی است یعنی به نسبت هفته‌های گذشته، تقاضا در این بازار اندکی افزایش یافته است. ساده‌ترین دلیل برای توجیه این شرایط بهبود زیرپوستی تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان نهایی است که در کنار موجودی پایین انبارها، این تقاضای واقعی برای تولید بود که به خرید منتهی شده است.

 بازارها اگرچه مدتی است که با کاهش تقاضای موثر برای محصولات نهایی و مصنوعات پلیمری روبه‌رو هستند ولی همین کاهش قیمت‌های پایه در بورس‌کالا و افت نرخ در بازار داخلی موجب شده تا قیمت تمام شده محصولات کاهش یابد که می‌تواند سیگنال جدیدی برای افزایش توان بازاریابی و رشد احتمالی تقاضا در بازار داخلی به شمار رود. از سوی دیگر در هفته گذشته شاهد افزایش حجم معاملات در بورس‌کالا بودیم که اگر احتمال بهبود تقاضا برای محصولات نهایی صحت داشته باشد می‌توان به رشد حجم تولید در صنایع تکمیلی امیدوار بود. این سیگنال هم به‌صورت مستقیم بر حجم تقاضا در بورس‌کالا و حجم معاملات اثر می‌گذارد.

نکته پایانی در این خصوص را باید تغییر رفتار معامله‌گران و تولیدکنندگان به شمار آورد. در وضعیت فعلی این احتمال وجود دارد که کاهش قیمت‌ها در بورس‌کالا باز هم ادامه یافته و سرعت‌گیر مهمی در برابر میزان خرید از بورس‌کالا ایجاد نخواهد شد. در این شرایط امکان اعطای تخفیف به خرید نهایی بیش از پیش وجود دارد یعنی اگر قیمت‌های پیشنهادی باز هم کاهش یابد، در افت قیمت‌های مواد اولیه سرشکن شده و باز هم واحدهای تولیدی با فرض ریسک‌های موجود می‌تواند در این اوضاع کسب سود کند. این موارد خود تکانه جدیدی برای جذب مشتری بیشتر با کاهش قیمت‌های پیشنهادی است و به احتمال قوی این قبیل اعطای تخفیف‌ها آغاز شده و باز هم ادامه خواهد یافت. در این شرایط باز هم می‌توان به رشد حجم معاملات در محصولات نهایی خوش‌بین بود که البته تا زمانی که اثرگذاری آن بر معاملات بورس‌کالا در آمارهای رسمی به اثبات نرسد تنها به‌عنوان یک گمانه‌زنی مطرح می‌شود. اگر موارد فوق صحت داشته باشد برای هفته جاری حجم معاملات به نزدیکی ۵۰ هزار تن در هفته افزایش خواهد یافت که این داده آماری یک محرک بسیار مهم برای خروج بازار از رکود خواهد بود.

15 (3)