هیچ تقاضایی برای عرضه دیروز نفت در بورس ثبت نشد
اردیبهشت طلایی بورس انرژی
آخرین عرضه نفت خام ناکام ماند
روز گذشته باز هم عرضه نفت خام سبک صادراتی در بورس انرژی مورد معامله قرار نگرفت و باز هم عرضه ۲ میلیون بشکه‌ای نفت در بورس ناکام باقی ماند. این بالاترین عرضه نفت خام تاکنون در بورس انرژی بوده است و برای اولین بار، ۲ میلیون بشکه به یک‌باره در بازار صادراتی بورس انرژی با قیمت پایه ۶۷ دلار و ۲۸ سنت عرضه شد. اگرچه شایعات از احتمال ثبت این معامله حکایت داشت و تجربه موفقیت‌آمیز آخرین عرضه هم خوش‌بینی‌های جدیدی را به بازار تزریق کرده بود ولی در نهایت شاهد ثبت حتی یک سفارش تقاضا در بورس انرژی نبودیم. البته اگر خریدار برای خرید بخشی از این محموله نیز اعلام آمادگی می‌کرد پتانسیل استفاده از انعطاف قیمتی و ثبت معامله وجود داشت ولی در نهایت روز گذشته با معامله نفت خام در بورس انرژی همراه نبود. عرضه بعدی نفت خام (سنگین) صادراتی در تاریخ ۷ خردادماه سال جاری با حجم تقریبی ۲ میلیون بشکه با قیمت پایه ۶۴ دلار و ۲۹ سنت صورت خواهد گرفت شاید این معامله ختم به خیر شود.
وضعیت معاملات بورس انرژی در اردیبهشت‌ماه
به جز نفت خام، بورس انرژی در اردیبهشت‌ماه شرایط نسبتا متعادلی را تجربه کرده است و ناکامی عرضه نفت خام سبک صادراتی به معنی عدم موفقیت بورس انرژی نیست و آمارهای معاملاتی اردیبهشت‌ماه این ادعا را به اثبات می‌رساند. ارزش معاملات اردیبهشت‌ماه در بازار فیزیکی بورس انرژی به بیش از یک هزار و ۶۸۹ میلیارد تومان رسیده است که بالاترین ارزش معاملاتی در ۶ ماه اخیر است. این در حالی است که ارزش معاملات آبان‌ماه سال گذشته با فرض معاملاتی نزدیک به یک میلیون بشکه نفت خام بیش از ۲ هزار و ۱۹۵ میلیارد تومان بوده یعنی دست‌یافتن بورس انرژی به رکود ارزش تاریخی معاملات ماهانه چندان دور از ذهن نیست. مهم‌ترین دلیل برای رشد ارزش معاملات را باید در افزایش حجم معاملات در بورس انرژی به شمار آورد اگرچه رشد قیمت دلار سنا به‌عنوان ملاک نرخ‌گذاری در این بازار هم دلیل دیگر این رشد قیمت‌ها به شمار می‌رود. از سوی دیگر قیمت نفت خام و بسیاری از فرآورده‌ها در هفته‌های اخیر با رشد نرخ محسوسی روبه رو بوده که در نهایت به رشد قیمت‌های پیشنهادی و افزایش ارزش معاملات منجر شده است. این موارد باعث شد تا ارزش معاملات وضعیت خوبی را در اردیبهشت‌ماه تجربه کند تا جایی که ارزش معاملات در این ماه به نسبت مدت مشابه ماه قبل ( فروردین) رشدی ۲۰۸ درصدی داشت. همچنین ارزش معاملات به نسبت مدت مشابه سال قبل از آن رشدی ۱۲۰ درصدی را به ثبت رسانده است.
حجم معاملات هم در اردیبهشت‌ماه افزایشی بود. در این ماه ۳۰۸ هزار و ۳۷۳ تن از انواع فرآورده‌های نفتی، پتروشیمیایی و پالایشی در بورس انرژی مورد معامله قرار گرفت که از لحاظ حجم مورد معامله ماهانه در رتبه چهارم در تاریخ بورس انرژی قرار گرفته است. همچون ارزش معاملات، حجم داد و ستد در اردیبهشت‌ماه در بالاترین حد در ۶ ماه اخیر بوده است که خود یک رکورد معنی‌دار در شرایط تحریم به شمار می‌رود. افزایش جذابیت عرضه پالایشگاه‌های داخلی در بازار فیزیکی بورس انرژی و تقویت تقاضا را می‌توان دلیل اصلی رشد حجم معاملات به شمار آورد اگرچه شاهد هستیم که پالایشگاه‌های بیشتری به سمت داد‌و‌ستد در بورس انرژی ترغیب شده‌اند. البته رشد کالاهای پذیرش شده در کنار افزایش ظرفیت تولید در بازار داخلی را هم باید در نظر گرفت که پتانسیل اصلی رشد عرضه‌ها به شمار رفته و زیرساخت اصلی افزایش حجم معاملات را به خوبی ایجاد کرده است. به‌عنوان یک نمونه مشخص می‌توان به عرضه‌های پالایشگاه ستاره خلیج فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی در غرب آسیا اشاره کرد. با آغاز به کار و افزایش ظرفیت پالایش در این ابرواحد صنعتی در کشور شاهد رشد عرضه‌ها هستیم که عرضه گاز مایع و نفتای تولیدی این پالایشگاه در بورس انرژی در رینگ بین‌الملل زبانزد است. به جرأت می‌توان گفت اکثریت قریب به اتفاق پالایشگاه‌های برجسته در ایران در زمره عرضه‌کنندگان اصلی در بورس انرژی هستند و همین داده به معنی وجود پتانسیل‌های گسترده‌ای برای پیشرفت این بازار رسمی است.
البته ثبت اولین معامله نفت خام سنگین در تاریخ فعالیت بورس انرژی در ۱۰ اردیبهشت‌ماه هم به کمک رشد حجم و ارزش معاملات آمده بود. به‌صورت دقیق‌تر در این زمان رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی بورس انرژی ایران میزبان نخستین عرضه نفت خام سنگین شرکت ملی نفت ایران به حجم عرضه یک میلیون بشکه بود که هفتاد هزار بشکه از آن با ارزش بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت. البته پتانسیل‌های رشد حجم و ارزش معاملات در این بازار محدود به این موارد نیست اگرچه تحریم‌ها را می‌توان مهم‌ترین سرعت‌گیر رشد و توسعه بورس انرژی به شمار آورد. در صورتی‌که تحریم‌ها تغییر جهت دهد قطعا روزهای روشنی پیش‌روی بورس انرژی ترسیم خواهد شد آن هم در شرایطی که عرضه ۲میلیون بشکه نفت خام سبک، ۲ میلیون بشکه نفت خام سنگین و ۲ میلیون بشکه میعانات گازی در هر ماه یک الزام قانونی برای سال جاری بوده و اگر به هر دلیل تقاضا در این بازار رسمی تقویت شود شاهد رشد سریع حجم و ارزش معاملات خواهیم بود. البته این رقم ۶ میلیون بشکه‌ای صادرات به معنی حداکثر حجم عرضه نیست بلکه کف عرضه‌هاست یعنی پتانسیل عرضه بیشتر این حجم مخصوصا در ماه‌های آینده در سال جاری وجود دارد. البته با توجه به وجود سقف کارمزد؛ رشد حجم معاملات به معنی افزایش درآمدزایی این بازار به همین نسبت نیست.
ارسال نظر