چهار راهکار افزایش استقبال بخش خصوصی از عرضه نفت در بورس

به گزارش خبرگزاری فارس، دومین مرحله از عرضه نفت خام ایران در بورس انرژی صورت گرفت و ۷۰۰ هزار بشکه نفت سبک ایران با قیمت پایه‌ ۵۹/ ۷۱ دلار در تالار شیشه‌ای این بورس عرضه شد. سپس شرکت ملی نفت ایران در دو گام، نرخ پایه اعلامی خود را به ۹۷/ ۶۴ دلار به ازای هر بشکه کاهش داد و کل حجم نفت عرضه شده در بورس انرژی در قالب دو محموله ۲۴۵ هزار بشکه‌ای و یک محموله ۲۱۰ هزار بشکه‌ای معامله شد.

روند تسویه مبلغ معامله شده نفت در بورس به‌صورت ۲۰ درصد ریالی و ۸۰ درصد ارزی است که در ابتدا قبل از ورود به فرآیند خرید، بخش خصوصی موظف است ۱۰ درصد از مقدار ریالی را بپردازد و ۱۰ درصد مابقی ریالی را دو روز قبل از بارگیری نقدا تسویه کند و نهایتا ۸۰ درصد ارزی باید ۶۰ روز بعد از تحویل محموله تسویه شود.

 با این تفاوت که از قبل، ۱۲۵ درصد از مبلغ ۸۰ درصدی ارزی از بخش خصوصی تضمین معتبر گرفته می‌شود. تا در صورت هرگونه مشکل مبلغ قابل پرداخت، به راحتی وصول شود. با این روند عملا امکان هرگونه فساد از بین می‌رود. ضمنا اگر پس از انجام معامله به هر دلیلی بخش خصوصی از تحویل گرفتن نفت امتناع کند، ۵ درصد از مبلغ واریز شده ریالی از حساب آنها کسر شده و مابقی به حسابشان برگردانده خواهد شد.

  چهار راهکار افزایش استقبال بخش خصوصی از عرضه نفت در بورس

اگرچه عرضه موفق نفت خام در بورس در تاریخ ششم و بیستم آبان، اتفاق بسیار خوبی در راستای بی اثر کردن تحریم‌های آمریکا بود اما توجه به برخی نکات برای افزایش استقبال بخش خصوصی از عرضه نفت در بورس ضروری است.

 حمیدرضا اکبری، کارشناس انرژی درباره این موضوع به خبرنگار فارس گفت: تداوم عرضه نفت در بورس از ضرورت خاصی برخوردار است و شورای عالی هماهنگی اقتصادی باید وزارت نفت را موظف کند برای مدتی مشخص مثلا چند سال به‌صورت هفتگی حجم معینی از محموله‌های نفتی را در بورس عرضه ‌کند.

اکبری افزود: با این کار بخش خصوصی با اطمینان بیشتری وارد بازار نفت می‌شود و راحت‌تر می‌تواند با پالایشگاه‌های خارجی قرارداد‌های بلند‌مدت تنظیم کند.

این کارشناس انرژی با تاکید بر اینکه گزینه تسویه ۱۰۰ درصد ریالی وجه معاملات هم باید مورد توجه قرار گیرد، گفت: این‌کار موجب می‌شود خطر تحریم‌پذیری بخش خصوصی به حداقل برسد.

فروش حواله‌ای نفت خام در مقیاس‌های کوچک‌تر، سومین راهکار پیشنهاد اکبری برای افزایش استقبال بخش خصوصی از عرضه نفت در بورس بود. این کارشناس انرژی اضافه کرد: با این کار تعداد خریداران نفت افزایش می‌یابد و رقابت بیشتری در بورس شکل می‌گیرد و مقدار نفت بیشتری در بورس به فروش خواهد رسید.

اکبری با تاکید بر ضرورت افزایش مهلت تسویه وجوه نفت معامله شده در بورس به ۹۰ روز گفت: وزارت نفت در قرارداد‌های خارجی خود مهلت بازپرداخت بهای محموله‌های نفتی را تا ۹۰ روز هم قرار می‌دهد.

 اما در فرآیند تسویه وجوه محموله‌های معامله شده در بورس، بخش خصوصی باید ظرف ۶۰ روز بهای نفت معامله شده را بپردازد. این رویه در برخورد با بخش خصوصی که در زمان تحریم گره‌گشای فروش نفت کشور است، منطقی به نظر نمی‌رسد و باید اصلاح شود.