تلاش قطر برای ورود به باشگاه فولادسازان
به‌طور کلی درآمد اصلی این کشور بر پایه صادرات نفت و میعانات گازی است. در حقیقت این کشور بزرگ‌ترین صادرکننده گاز LNG در جهان است. درآمد سرشار منابع طبیعی در کنار جمعیت کم، این کشور را دارای یکی از بالاترین درآمدهای سرانه جهان کرده است. نقش پر‌رنگ درآمدهای نفتی و میعانات گازی در روند رشد اقتصادی این کشور کاملا تبلور یافته و روند تغییرات آن با رشد اقتصادی کاملا همسو است.روند رشد اقتصادی این کشور از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ به‌طور متوسط ۴ درصد رشد مستمر را تجربه کرده است. اما از سال ۲۰۱۶ تا‌کنون دو اتفاق مهم منجر به کاهش روند با ثبات رشد اقتصادی قطر شد. اول کاهش درآمدهای نفتی و گازی و دوم محاصره اقتصادی سال ۲۰۱۷ از سوی برخی کشورهای عربی، از مهم‌ترین دلایل این کاهش رشد اقتصادی بوده‌اند. اما در شرایط حاضر به نظر می‌رسد قیمت فرآورده‌های نفتی روند با ثباتی به خود گرفته و همچنین تاثیرات محاصره اقتصادی نیز پایان یافته است.
در حقیقت در شرایط محاصره اقتصادی قطر، اقتصاد این کشور از دو کانال مهم تحت تاثیر قرار گرفت. بخش اول تجارت این کشور بود که علاوه بر سمت صادرات از سوی واردات نیز متاثر شد. این محدودیت‌ها صادرات میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی این کشور را مورد هدف قرار داد. علاوه بر این واردات این کشور اعم از مواد غذایی، تجهیزات ساخت و ساز و مواد اولیه نیز با چالش جدی مواجه شدند. در حال حاضر و با فروکش کردن فشارهای سیاسی بر این کشور و ایجاد کانال تجاری جدید توسط قطر این مشکل رو به پایان به نظر می‌سد. بخش دوم بازار پول این کشور بوده که از محدودیت‌های اقتصادی رنج برده است. به عبارت بهتر کاهش نقدینگی قطر به دنبال برداشت از بانک‌های این کشور صورت پذیرفت. البته از طریق بخش عمومی (دولت) مجددا برای جبران کسری نقدینگی به بازار پولی این کشور تزریق شد. به‌طور کلی پاسخ قطر برای کاهش اثرات منفی محاصره اقتصادی سرعت بخشیدن به توسعه پروژه‌هایی با تمرکز بر خودکفایی بیشتر اقتصادی است. همچنین تولید LNG در این کشور افزایش بیشتری داشته و درآمد حاصل از آن در سالیان آتی برای توسعه بیشتر صنایع حمل و نقل، مواد غذایی، تدارکات و سایر مواد اولیه هزینه خواهد شد.
اقتصاددانان انتظار دارند رشد تولید ناخالص داخلی بخش غیر نفتی قطر از ۵/ ۴ درصد در سال ۲۰۱۷ به ۸/ ۴ درصد در سال ۲۰۱۸ و حتی ۵/ ۵ درصد در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ افزایش یابد. این افزایش به دلیل صادرات بالای میعانات گازی و سرمایه‌گذاری در زیر ساخت بسیار محتمل خواهد بود.سابقه تولید فولاد در کشور قطر به سال ۱۹۷۴ میلادی باز می‌گردد. در این سال شرکت QASCO تاسیس و با ظرفیت محدود شروع به تولید کرده است. اما این شرکت در حال حاضر قادر به تامین ۵/ ۲ میلیون تن آهن اسفنجی، ۲ میلیون تن فولاد خام و نزدیک به ۲ میلیون تن نیز محصولات فولادی است. به نظر می‌رسد در آینده نزدیک نیز شاهد افزایش ظرفیت یک میلیون تنی تولید فولاد خام و محصولات فولادی این شرکت باشیم.
دو واحد تولیدکننده فولاد به نام‌های Seashore Steel وSteel Watania در کشور قطر در حال فعالیت هستند. هر دو این واحدها تولیدکننده محصولات طولی فولادی هستند. ظرفیت اسمی Seashore Steel حدود ۲۵۰ هزار تن و Steel Watania نیز حدود ۳۶۰ هزار تن است. بر اساس گزارش مرکز مطالعات فولاد اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۷ مجموع ظرفیت اسمی تولید فولاد خام در کشور قطر حدود ۷/ ۳ میلیون بوده است.برنامه توسعه جدید دیگری در واحدهای تولیدکننده فولاد قطر مشاهده نشده، همچنین در حال حاضر فعالیت تولید مبنی بر تولید محصولات تخت فولادی در این کشور مشاهده نمی‌شود. در حال حاضر تمرکز اصلی واحدهای تولیدکننده فولاد قطر، تولید محصولات طولی با درجه کیفی بالا است. به نظر می‌رسد پاسخگویی برای تقاضای فولاد ساخت و سازهای زیر‌بنایی از جمله مهم‌ترین اهداف تولید داخل کشور قطر به شمار می‌رود.
فرآیند رشد اقتصادی قطر با وجود محدودیت‌های اقتصادی و سیاسی اخیر همچنان ادامه خواهد داشت. پیش‌بینی افزایش حجم سرمایه‌گذاری در زیر ساخت (با وجود برنامه توسعه پایدار قطر و میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲) کاملا منطقی به نظر می‌رسد. همچنین با وجود کاهش نسبی ساخت و ساز در ابتدا و اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی روند افزایش مجوزهای احداث ساختمان مجددا افزایش یافته و برآوردها افزایش ملایم تا سال ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد.به‌طور کلی روند با ثبات اقتصاد قطر در سالیان آتی نوید رشد تقاضای داخلی را برای محصولات فولادی می‌دهد. اما همان‌طور که در بخش عرضه فولاد این کشور نیز مطرح شد، محصولات فولادی تولید شده در این کشور به محصولات فولادی طویل محدود می‌شود. در سال ۲۰۱۶ نزدیک به ۹/ ۱ میلیون تن حجم تولید داخلی محصولات فولاد طولی قطر را شامل شده است.
ادامه بررسی جامع و کامل وضعیت کشور قطر از منظر چشم‌انداز اقتصادی و بازار فولاد را می‌توانید در بولتن تحلیلی بازار فولاد و سنگ آهن ایران و جهان مطالعه کنید. هدف این تحلیل بر این است تا وضعیت سال پیش رو و آتی فولاد در این منطقه با توجه به کانون‌های مصرف و وضعیت مصرف ظاهری را به تصویر بکشد.
منبع: دبیرخانه دائمی همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران -گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد
ارسال نظر