سررسیدهای آبان نیز با قیمت ۳ میلیون و ۴۵۲ هزار تومان و سررسید شهریور با قیمت ۳ میلیون و ۲۹۸ هزار تومان نیز رکوردهای تاریخی جدیدی را تجربه کرده‌اند. دو عامل اصلی را باید از دلایل رشد قیمت‌ها در بازار آتی به شمار آورد اول رشد قیمت سکه در بازار نقدی که باز هم به نزدیکی ۳ میلیون تومان رسید و دیگری انتظارات افزایشی در بستر بازار که خرید را توجیه‌پذیر جلوه داده و از آن مهم‌تر از فروش ممانعت به‌عمل آورد. این شرایط در کنار وجود حباب قیمتی در بازار سکه باز هم از فاز رشدهای آتی حمایت کرد. اگرچه فرارسیدن زمان تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده نیز تاثیر خاصی بر بازار نداشت. عدم تمایل به فروش به دلایل مختلف خود به رشد قیمت‌ها در بازار آتی کمک کرد ولی نمی‌توان گفت که آیا باز هم می‌توان به تداوم افزایش نرخ خوش‌بین بود یا خیر.

تنها در طول هفته گذشته یعنی بین ابتدای هفته پیش تا انتهای آن ۳ سررسید اصلی بین ۱۴ تا ۱۷ درصد رشد نرخ داشتند که نشان می‌دهد هفته‌ای مهم و دقیق‌تر بسیار عجیب به ثبت رسید که به معنی ثبت یکی از مهم‌ترین رشد‌های قیمتی در تاریخ بازار آتی است. رخدادی که از پتانسیل‌های بنیادین چندانی برخوردار نبوده یعنی این رویکرد از وجود هیجان درونی در بستر بازار حکایت دارد که البته با تحلیل بیگانه است. در شرایطی از این قبیل تجربه اولین چیزی است که به درد پیش‌بینی روند قیمتی می‌خورد ولی پس از آن رصد رفتار فعالان بازار و دقیق‌تر روانشناسی بازار را می‌توان مدنظر قرار داد اگرچه باز هم چهره‌ای شبیه پیشگویی از خود نشان می‌دهد. معامله در هفته گذشته بیشتر چیزی شبیه به بازی شجاع‌ترها بود.

بازی شجاعان

رشد مستمر قیمت‌ها در بازار آتی در هفته گذشته در شرایطی محقق شد که بسیاری از سیگنال‌ها از احتمال افت نرخ حکایت داشت ولی دقیقا عکس این انتظار محقق شد تا جایی که روند کاهشی نرخ مقطعی بوده و جریان بازار باز هم مسیر خود را مخالف انتظارات پیش گرفت. این وضعیت کلی تا جایی پیش رفت که بازار هم‌اکنون خود را در موقعیت رکورد قیمتی می‌بیند و البته تداوم این افزایش نیز چندان بعید نیست. این وضعیت عمومی نشان داد که بازار در هفته گذشته در قلب التهاب نوسان می‌کرد و تنها شجاع‌ترها توانستند از این موقعیت‌های معاملاتی کسب سود کنند. به‌عنوان مثال قیمت‌ها در شرایطی در رکوردهای قیمتی به آرامش رسیدند که حجم معاملات تنها ۵۶ درصد روزهای اوج بود یعنی به دلایل مختلف بازار در اوج قیمت‌ها از اوج توانمندی معاملاتی استفاده نکرد. یکی از دلایل آن سخت‌گیری‌های جدید و البته پایان یافتن معاملات در سررسید تیرماه بود ولی چیزی که زیر پوست بازار هم خودنمایی کرد نگرانی از بازگشت سریع نرخ بود که پتانسیل فعالیت حداکثری را محدود ساخت. بازار این بار استثنائا به کام شجاع‌ترها بود و افرادی که ریسک معاملات را پذیرفتند، به اکثر منافع قیمتی دست یافتند اگرچه این شرایط همیشه در بازار رخ‌نمایی نمی‌کند.هفته گذشته از چند جهت یک استثنا بود. تداوم رشد قیمتی در ثبات شکننده بازار آن هم در وضعیتی که بهای دلار به نسبت ثابت بوده و تمایل به رشد نرخ کمی از خود نشان داد دو داده متناقض است. هنوز هم حباب سکه پابرجاست و تغییر چندانی نداشته است. زمان تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده فرارسید ولی در کنار آن شاهد بی‌میلی جدی به فروش و رشد قیمت‌ها هستیم. قیمت‌های جهانی اونس طلا نیز چیزی کمتر از یک فاجعه نیست و شاید از این پس بتوان به رشد مقطعی آن خوش‌بین شد. این موارد به صراحت نشان داد که رشد قیمت‌ها در هفته گذشته التهاب بود و این بار استثنائا پاسخ مثبت داد و دقیق‌تر شجاع‌تر‌ها برنده هفته گذشته بودند ولی از نگرانی سایر بازارها کسب درآمد کردند. البته نگرانی‌ها جدی است ولی مشخص نیست که آیا این نگرانی‌ها در بستر بازار از واقعیت سرچشمه می‌گیرد یا چیزی شبیه به توهم نگرانی است. به‌عنوان یک مثال مشخص در زمانی که قیمت دلار تقریباً ثابت بوده و تنها چند جرقه رشد نرخ محدود را تجربه می‌کند؛ چگونه بازار آتی سر از پا نشناخته و رکوردهای جدیدی را ثبت کرده و گویی هنوز هم میل به رشد نرخ را در بطن خود نهفته دارد. البته اگر تا اینجا بتوان نام رفتارهای معاملاتی در رشد قیمت‌ها را شجاعت گذاشت از این پس دیگر باید پس از رصد بازار به رصد واژگان نیز بپردازیم تا کلمات جدیدی برای ترسیم بازار عنوان شود.

رفتارهای قیمتی تا هم‌اکنون نیز دور از انتظار بود ولی چیزی که در این بازار مشاهده شد رشد قیمت‌هایی بود که اغلب از سمت نفروختن به بازار تزریق شد و تا زمانی که همین جو روانی ادامه داشته باشد، باز هم بازار همین روند را در پیش خواهد گرفت. از هم‌اکنون دیگر نمی‌توان اظهارنظر قاطعی در مورد نوسان نرخ و دورنمای آن داشت و شاید رفتارهای قیمتی در ابتدای روز جاری بتواند سیگنال‌های شفاف‌تری را به بازار ارائه کند. در این وضعیت یعنی تعمیق بیم و امید در بازار؛ بسیاری بیش از تحلیل به پیشگویی روی‌آورده‌اند و رفتار بر پایه حدس و گمان و احتمالات را مد نظر قرار می‌دهند که البته همیشه هم مطرود نیست.

در وضعیت فعلی بهتر است فاز روانی بازار را ملاک نوسان نرخ قرار داد و هر مسیری که جریان روانی بازار و هیجانات قیمتی ترسیم می‌کند جریان غالب در بازار است. از سوی دیگر بخش مهمی از پتانسیل رشد خنثی شده و در صورت عقبگرد بازار، پتانسیل تغییر جهت را باید جدی گرفت ولی بر‌خلاف آن تداوم وضعیت فعلی باز‌هم به رشد بیشتر قیمت‌ها منتهی خواهد شد، آن‌هم در وضعیتی که هیچ سقف قیمتی مشخصی پیش‌روی بازار متصور نیست. به‌عنوان نمونه در دو هفته اخیر که حجم تلاش‌های مدیران برای مدیریت بازار به نسبت قبل کاهش ناچیزی را تجربه کرده و البته در خبرهای سیاسی نیز رخداد جذاب و برجسته‌ای مشاهده نمی‌شود، بازار تمایل بیشتری به رشد نرخ از خود نشان داده که این مطلب را می‌توان به وضوح در هفته قبل مشاهده کرد. البته این چرخه باز‌هم ادامه خواهد داشت ولی ورود دولت به فاز تنظیم بازار حتی اگر سریع هم رخ دهد، در بازار آتی به آن سرعت تاثیرگذار نخواهد بود.

در طول هفته گذشته شاهد بودیم که از یکسو حجم معاملات سکه در بازار آتی افزایش یافت و از سوی دیگر قدرت‌نمایی خریداران نیز افزایش یافت که نشان می‌دهد جریان افزایشی هفته قبل تاثیراتی بیش از حد انتظار را در بازار ایجاد کرده است. ساده‌ترین دلیل رشد قیمت سکه بود که شاید سیگنالی متناقض با انتظارات را نشان داد ولی در نهایت به سود بازار آتی ایفای نقش کرد. در هفته گذشته شاهد انعقاد ۱۴۸ هزار و ۲۳ قرارداد سکه آتی در بورس کالا بودیم که به نسبت مدت مشابه در هفته قبل از آن از رشدی ۱/ ۱۸ درصدی برخوردار شد. این رقم معاملاتی اگرچه افزایش یافت ولی هنوز هم از تعادلی نسبی در بازار آتی از لحاظ حجم معاملات حکایت دارد. از سوی دیگر سررسید تیرماه به زمان تحویل رسید، بنابراین از هفته جاری تنها ۳ سررسید شهریور، آبان و دی‌ماه فعال خواهد بود که خود پتانسیلی برای محدودشدن حجم معاملات و البته افزایش تحرک در این ۳ سررسید موجود است. البته نزدیک شدن به زمان سررسید آتی تیرماه خود سیگنالی برای افزایش تحرک در این سررسید بود که تا حدودی از افزایش حجم معاملات به‌صورت مقطعی حمایت کرد ولی دلیل اصلی افزایش حجم داد و ستد را باید در نوسان نرخ در بستر بازار جست‌وجو کرد. در طول هفته گذشته ۸ هزار و ۹۸۸ خریدار- قرارداد به ثبت رسید که در برابر آن ۹ هزار و ۳۳۸ فروشنده- قرارداد نیز ایفای نقش کرد. برتری فاز فروش بر فاز خرید نشان می‌دهد که خریداران تعداد بیشتری سکه خریداری کرده‌اند و پتانسیل خرید در بازار بیشتر بوده است. نکته جالب توجه آنکه این فشار خرید بیشترین رقم از اواسط اردیبهشت‌ماه تاکنون بوده که نشان‌دهنده رخدادهای زیرپوستی بسیاری در این بازار است. ارقام معاملاتی فوق به وضوح نشانگر افزایش تحرک در بستر بازار بوده آن‌هم در وضعیتی که هم فاز خرید و هم فاز فروش با یکدیگر افزایش یافته است. این مطلب باز‌هم نشان‌دهنده آن است که خریداران خود در فاز فروش نیز نقش‌آفرینی کرده‌اند یعنی با کسب سود مقطعی از بازار خارج شده و پس از ذخیره سود، باز‌هم به خرید روی‌آورده‌اند؛ رویکردی که مدت‌هاست در بازار آتی وجود دارد و به‌نظر می‌رسد باز‌هم ادامه خواهد یافت.

 

14-01