سیاست‌های آمریکا در حوزه حمایت‌گری چه آثاری در پی خواهد داشت؟
بمب ترامپ در بازارهای کالایی
نوسان در بازارهای فلزی
در بازار سایر کالاها نیز شاهد افت نسبتا محسوس قیمت‌ها بودیم. در بازار فلزات پایه در بورس‌های کالایی معتبر اما فولاد، سرب، نیکل، سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، روی و آلومینیوم در آخرین روز هفته گذشته با کاهش قیمت به کار خود پایان دادند اما حرکت نزولی قیمت در این بازارها با هیجان بالایی روبه‌رو نبود به‌طوری‌که میانگین افت قیمت‌ها در این بازارها در مجموع در حدود یک درصد گزارش می‌شود.در مقابل قیمت مس اندکی افزایش یافت و به ۷ هزار و ۳۰۵ دلار در هر تن رسید که یکی از رکوردهای قیمتی برای این محصول محسوب می‌شود. با این حال بازار فلزات پایه در بازه هفتگی در هفته کاری گذشته در اغلب فلزات روند مثبتی را تجربه کرده که این موضوع نشان می‌دهد بازار پتانسیل آن را دارد که روند کاهشی جدیدی را تجربه کند که البته این موضوع به عوامل متعدد دیگری بستگی دارد که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.
در طرف مقابل نگاهی به شاخص ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر نشان می‌دهد که این شاخص که در هفته گذشته با تغییر جهت کاهشی همراه شده بود (به میزان ۶۶/ ۰ درصد) روز جمعه مسیر خود را بار دیگر اصلاح کرده و ۱۷/ ۰ واحد مثبت شده است. در حال‌حاضر این شاخص در رقم ۵۷/ ۹۳ واحد قرار دارد که البته هنوز از اوج بودن ارزش دلار حکایت دارد. در این بین اما موضوعات متنوعی در هفته گذشته بازارهای کالایی را تحت‌الشعاع خود قرار داده است.از پیش‌بینی‌های موجود برای کاهش نفت ایران در بازارهای جهانی گرفته تا تشدید مجدد شعله‌های جنگ تجاری آمریکا با چین و اروپا. خبرگزاری‌های رسمی دنیا در گزارش‌های خود نوشته‌اند با آنکه پیش‌بینی می‌شد بازار نفت به دلیل خروج احتمالی ایران (مقامات ایرانی این احتمال را بسیار ناچیز می‌دانند) با رشد قیمت‌ها روبه‌رو شود اما به‌نظر می‌رسد عربستان بنا به درخواست آمریکا عزم خود را برای جبران کمبود در طرف عرضه جزم کرده است.
این مساله در کنار پایین آمدن احتمال توقف عرضه نفت ایران حتی با وجود تحریم‌های یکجانبه آمریکا باعث شده بازار از فاز هیجان خارج شود. آمریکا اعلام کرده تحریم‌هایی که برای ایران در نظر گرفته شدیدترین نوع تحریم‌ها است، با این حال کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورهای آسیایی بزرگ از جمله چین و هند طرفداری خود را از تهران اعلام کرده و خواهان معافیت از تحریم‌های آمریکا هستند. در این بین طی هفته گذشته بازهم مشکلات تجاری بین آمریکا، اروپا و چین سرخط اخبار مهم اقتصادی جهان بود. آمریکا بعد از خارج کردن کانادا، مکزیک و کشورهای اروپایی از معافیت‌های تعرفه‌ای خود - دو هفته قبل- با اقدامات تلافی‌جویانه‌ای از طرف اتحادیه اروپا روبه‌رو شده تاجایی‌که نشست گروه جی ۷ نیز تحت‌تاثیر این موضوعات قرار گرفته است. با این حال به عقیده کارشناسان آمریکا موضوع تقابل با اروپا را به دلیل حمایت‌های اخیر کشورهای قاره سبز از ایران در دستور کار خود قرار داده است.
ترامپ و بازارهای جهانی
در این رابطه سیکینگ‌آلفا در گزارشی می‌نویسد ترامپ در حال حاضر به دنبال عملیاتی کردن وعده‌هایی است که در دوران انتخابات داده است. او وعده داده بود توافقنامه‌های تجاری را که به‌زعم خود ناعادلانه می‌انگاشت، لغو خواهد کرد و منافع آمریکا را تنها در نظر خواهد گرفت. وی تعرفه‌های ۲۵ و ۱۰ درصدی را برای فولاد و آلومینیوم وضع کرد و به دنبال آن محدودیت‌های تجاری سرسام‌آوری را در مواجهه با پکن و اروپا در پیش گرفت. آمریکا نه‌تنها فولاد و آلومینیوم بلکه واردات ماشین‌آلات و محصولاتی که در مواد اولیه آنها فولاد و آلومینیوم وجود دارد را مشمول عوارض کرد که این مساله برای بسیاری از شرکت‌های خودروسازی اروپا یک فاجعه محسوب می‌شود. بر همین اساس رهبران کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس با اعتراض به این تصمیم چالش اصلی خود را در نشست گروه هفت به موضوع سیاست‌های حمایتی آمریکا اختصاص دادند.برخی شکایت‌ها از واشنگتن نیز به سازمان تجارت جهانی صورت گرفته اما همگی این موضوعات نتوانسته مانعی در برابر حرکت حفاظت گرایانه ترامپ از اقتصاد آمریکا ایجاد کند. این مساله طی هفته گذشته باعث شد تا بازارهای کالایی به‌خصوص در حوزه کالاهای پایه با نوساناتی آرام روبه‌رو شوند.
یک کارشناس چینی در این رابطه می‌گوید آمریکا با سیاست‌های حمایت‌گرایانه خود نظم قیمت مواد اولیه را در بازارهای جهانی به‌هم می‌زند. به گفته وی اگر جریان تجاری نقل و انتقال فولاد، آلومینیوم و احتمالا در سال‌های پیش‌رو محصولات دیگر دچار اختلال شود، می‌تواند پیامدهای بلندمدتی را به همراه داشته باشد. به عقیده وی اگر نظم کنونی که در جریان مبادلات کالاها بین کشورهای مختلف ایجاد شده را به‌هم بزنیم، نه‌تنها عرضه‌کننده که حتی طرف تقاضا نیز با اشکالات عدیده‌ای روبه‌رو می‌شود.در حال حاضر شاید بیش از تولیدکنندگان مواد معدنی، خریداران آمریکایی نگران آن هستند که این سیاست‌ها چه آثاری را در بخش تولید آمریکا به همراه خواهد داشت و آیا باید پیرو چنین سیاست‌های تعرفه‌ای مواد اولیه را با قیمت‌های بالاتری خریداری کرد؟ آیا این سیاست روی توان رقابتی شرکت‌های آمریکایی و اروپایی اثر منفی به جای نمی‌گذارد؟ به‌طور قطع این سیاست‌ها آثار تورمی با خود به همراه دارد و در طرف مقابل ضربات سنگینی را بر پیکره معدن‌داران یا تولیدکنندگان محصولات معدنی و فلزی وارد خواهد کرد. سیکینگ‌آلفا در این رابطه معتقد است سیاست‌های آمریکا مانند بمب در حال انفجار است و اگر توافق‌هایی بین واشنگتن و سایر کشورها صورت نگیرد، این بمب منفجر شده و ترکش‌های زیادی را برای نقاط مختلف جهان به همراه خواهد داشت.
سرایت اثر ترامپ به بازارهای کشاورزی
در این بین اما فقط بحث کالاهای فولادی و یا آلومینیومی نیست. آن‌طور که سیکینگ آلفا گزارش داده نگاهی به بازار محصولات کشاورزی هم نشان می‌دهد بازار این محصولات تحت‌الشعاع جریان جنگ تجاری قرار گرفته است. به‌عنوان مثال قیمت ذرت و سویا در جهان طی یک ماه گذشته با کاهش همراه شده است و به پایین‌ترین سطح خود در سال ۲۰۱۸ تاکنون رسیده است. حتی قیمت این محصولات در بازارهای آتی جهان مثلا برای تحویل در ماه جولای نیز با کاهش یک دلاری روبه‌رو شده که این موضوعات نشان می‌دهند بازار آمادگی افت بیشتر قیمت را نیز دارد. یا قیمت گوشت در بازارهای جهانی با کاهش چشمگیری روبه‌رو شده است با اینکه اکنون برای این محصولات فصل اوج تقاضا محسوب می‌شود. نگاهی به تغییرات قیمتی یک ماهه اخیر در بازار محصولات کشاورزی اما می‌تواند نکات جالب توجهی را با خود به همراه داشته باشد.
دانه سویا در یک ماه اخیر با افت ۴ درصدی قیمت روبه‌رو شده است ولی گندم روند رو به رشدی را تجربه کرده است. قیمت برنج در همین مدت بیش از ۱۰ درصد افت کرده و لاستیک طبیعی نیز ۸۷/ ۳ درصد افت قیمت را پشت سر گذاشته است.کاکائو ۱۴ درصد از قیمت خود را از دست داده و کلزا با ۴/ ۳ درصد افت روبه‌رو شده است. قیمت ذرت نیز با کاهش ۴ درصدی در همین دوره روبه‌رو شده است. به این ترتیب باید گفت بسیاری از این محصولات در یک ماه گذشته روند نزولی داشته است. دلیل این امر همان تغییرات مسیر تجاری محصولات است که در بالا ذکر کردیم. به‌عنوان مثال ذرت و دانه سویا از محصولاتی است که آمریکا در تولید آن سهم بسیار مهمی دارد. این محصول در سطحی بالا توسط چین خریداری می‌شد، اما اکنون روی این محصول ۲۵ درصد تعرفه بسته شده که می‌تواند به شدت قیمت آن را با افت روبه‌رو سازد. اما این تمام ماجرا نیست.
تغییر بسترهای حمایتی در بازارهای مختلف کالایی
به دنبال این موضوع باید به تغییرات فضای تعرفه‌ای در بخش‌های مختلف دنیا نیز فکر کرد. در حال حاضر سیاست‌های تجاری ازسوی سازمان تجارت جهانی بررسی و تبیین می‌شود، اما این روند باعث می‌شود موجودیت بازارهای آزاد در دنیا زیر سوال برود و از این پس شاهد هرج و مرج در بازارهای جهانی باشیم. به‌طوری‌که دولت‌ها می‌توانند به راحتی ورود کرده و سیاست‌های تعرفه‌ای و حمایتی بار دیگر در صدر وظایف دولت‌ها قرار خواهد گرفت و تمام این موارد اثرات همان بمبی است که ترامپ آماده انفجار کرده است. اتخاذ سیاست‌های تعرفه‌ای با موجی که آغاز شده دامنه نوسانات قیمتی را بسیار گسترده خواهد کرد که در این مسیر قیمت مواد اولیه بیش از سایر محصولات با رشد روبه‌رو خواهد شد که این مساله می‌تواند جهشی را در رشد بهای تولید در کشورها ایجاد کند که معلوم نیست این جهش بازارهای دنیا را به چه تاریخی از گذشته بازخواهد گرداند.
مس چه می‌گوید؟
در حال حاضر قیمت مس که اغلب به‌عنوان یک سیگنال برای بازارهای جهانی محسوب می‌شود در یک رکورد قابل توجه قرار گرفته است (۷ هزار و ۳۰۵ دلار در هر تن). این قیمت تقریبا بالاترین رقم در فاصله ۷ ماه گذشته محسوب می‌شود. با این حال کارشناسان سه دلیل برای صعود جهشی فلز سرخ مطرح می‌کنند؛ نخست آنکه در بازار آتی موقعیت‌های کوتاه مدت خرید مس در بازارهای جهانی به دنبال تقویت تجاری برخی کشورهای خریدار افزایش یافته که این مساله عامل مهمی برای رشد قیمتی در هفته قبل است. دلیل دوم پیش بینی‌های رشد اقتصادی کشورهای بزرگ صنعتی به خصوص نوظهورها است. دلیل سوم اما تلاش دولت‌ها برای کاهش آلودگی‌های محیط زیستی ناشی از فعالیت معدن‌داران در اغلب کشورهای جهان است که میزان تولید را در آینده با چالش روبه‌رو خواهد ساخت. به این ترتیب محرک‌های رشد قیمتی برای فلز سرخ وجود دارد همان‌طور که در مدت دو سال گذشته بیش از ۸۰درصد قیمت این محصول افزایش یافته و افت‌های کوتاه‌مدت از خصوصیات بازارها است که هر‌از‌گاهی نوسان‌گیری در بازارها به خروج موقت سرمایه‌گذاران و بالطبع کاهش قیمت‌ها منجر خواهد شد اما روند کلی در این بازار صعودی بوده است.
ارسال نظر