بر‌اساس این گزارش ۹/ ۳۲ درصد از کل حجم معاملات در بورس کالا به محصولات صنعتی و معدنی تعلق داشته است. این گزارش می‌افزاید حجم معاملات محصولات پتروشیمی در این مدت ۷۸/ ۱۴ درصد، حجم معاملات فرآورده‌های نفتی ۶/ ۴۰ درصد و محصولات کشاورزی نیز ۱۱/ ۱۱ درصد از کل معاملات را به خود اختصاص داده است. از مقایسه این آمارها با آمارهای سال ۹۵ اما باید به این نکته اشاره کنیم که از نظر حجمی سهم معاملات محصولات صنعتی و معدنی کاهش یافته و در مقابل سهم سایر بخش‌ها با افزایش روبه‌رو‌ شده است.

آمارهای بورس کالا همچنین نشان می‌دهند در سال گذشته ۳ میلیون و ۹۴۰ هزار تن محصول پتروشیمی به ارزش ۱۵۱ هزار و ۳۷۹ میلیارد ریال در تالار محصولات پتروشیمی بورس کالا مورد معامله قرار گرفته که از منظر حجمی با ۱۱ درصد رشد و از نظر ارزشی با ۳۳ درصد رشد روبه‌رو‌ شده است.در مورد محصولات فرآورده‌های نفتی اما شاهد رشد ۴۸ درصدی حجم و ۱۹۵ درصدی ارزش معاملات این محصولات در سال گذشته در مقایسه با سال ۹۵ بودیم. به این ترتیب در سال ۹۶ در تالار فرآورده‌های نفتی ۱۰ میلیون و ۸۲۱ هزار تن محصول عرضه شد که در حدود ۱۰۵ هزار میلیارد ریال ارزش این معاملات به ثبت رسیده است.در این بین نگاهی به بازار مالی در بورس کالا نیز حکایت از رشد ۱۰ درصدی تعداد و رشد ۴۶ درصدی ارزش مبادلات گواهی سپرده کالایی دارد. این در حالی است که اوراق سلف موازی استاندارد در سال ۹۶ از نظر تعداد با ۹۱ و از نظر ارزش با ۸۱ درصد افت روبه‌رو‌ شده است.

مختصات خرد و کلان بازارها در سال ۹۶

سال ۹۶ در شرایطی کار خود را پایان داد که عوامل متعددی از منظر داخلی و بین‌المللی بازارهای کالایی را تحت تاثیر خود قرار دادند. قیمت نفت در مدت یک سال توانست بیش از ۳۰ درصد رشد را تجربه کند و به بالاتر از ۶۵ دلار دست یابد و این افزایش قیمت موفقیت بزرگی برای این بازار که به زیر ۳۰ دلار در هر بشکه رسیده بود محسوب می‌شود. در شرایطی که موسسات معتبر بین‌المللی پیش‌بینی ۶۰ تا ۶۵ دلاری برای بهای طلای سیاه در سال گذشته داشتند نفت در برخی برهه‌ها از این پیش‌بینی‌ها نیز فراتر رفت و اکنون نیز گزارش‌های تکنیکال نشان می‌دهند می‌تواند به هدف ۷۰ دلاری نیز دست یابد؛ کما اینکه نفت برنت از قیمت ۷۰ دلار نیز گذشته است. بنابراین دستیابی به هدف ۷۰ دلاری برای نفت آمریکا چندان دور از دسترس نیست و این موضوع به معنای یک جهش قابل توجه در بازار نفت است که در سال جاری نیز می‌تواند بازارهای کالایی را هدایت کند.

این موضوع باعث شد قیمت در بسیاری از بازارها با رشدهای قابل توجهی روبه‌رو‌ شود به‌عنوان مثال در بازار محصولات پتروشیمی در سال گذشته در برخی محصولات رشدهایی تا ۳۰ درصد نیز تجربه شد و بهای نفتا در بازارهای جهانی تا ۲۲ درصد رشد را در سال گذشته تجربه کرد. با توجه به اثر جدی قیمتی نفتا بر بازارهای پتروشیمی در دنیا و انتقال این اثر به بازار داخلی باید گفت بخش زیادی از رشد قیمتی در بازار محصولات پتروشیمی به دلیل رشد بازار نفت و نفتا بوده است.

مساله دیگر رشد شدید بهای ارز (دلار) در سال گذشته بود. قیمت دلار که در ۵ فروردین سال ۹۶ در حدود ۳ هزار و ۷۰۰ تومان بود در پایان سال به ۵ هزار تومان نیز رسید و هرچند برخی برنامه‌ها برای کاهش قیمت توسط بانک مرکزی در پیش گرفته شد اما تنها در کوتاه مدت موثر واقع شد بنابراین نرخ دلار به‌عنوان عامل مستقیم موثر بر قیمت مواد اولیه در سال گذشته نقش مهمی در حرکت بازارهای گوناگون بر عهده داشت. بررسی‌ها از بازارهای کالایی مختلف در داخل نیز نشان می‌دهد تقریبا تمام کالاها با رشد قیمت روبه‌رو‌ شدند.

عامل سوم رشد قیمت جهانی محصولات مختلف است. نگاهی به رشد سالانه قیمت محصولات مختلف نشان می‌دهد افزایش قیمت‌هایی که در این مدت بازارها را تحت تاثیر قرار داده ارقام قابل توجهی است. به‌عنوان چند نمونه قیمت مس در سال گذشته در حدود ۱۸ درصد و بهای روی ۲۱ درصد افزایش یافته است. نیکل در همین مدت ۳۶ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده و سرب ۷ درصد با رشد قیمت روبه‌رو‌ شده است. در بازار محصولات کشاورزی نیز تقریبا وضعیت به همین منوال بوده به‌طوری‌که برنج ۲۳ درصد و گندم ۸ درصد رشد قیمت را تجربه کرده‌اند. دانه سویا نیز در حدود ۱۵ درصد افزایش قیمت داشته است. با این حال بازارهای کاهشی نیز داشتیم. به‌عنوان مثال قیمت سنگ آهن ۲۰ درصد در سال گذشته کاهش یافت و زغال سنگ تقریبا بدون تغییر قیمت ماند.این تغییرات قیمتی به سرعت در بازارهای داخلی نمود یافته و به واسطه فرمول‌های قیمتی که اغلب قیمت‌های جهانی به‌عنوان قیمت‌های پایه و موثر قلمداد می‌شوند شاهد رشد قیمت در بازارهای داخلی بودیم.

روند تغییرات در سال ۹۷

با آغاز سال جدید تقریبا بازارها در شرایط سکون به سر بردند که البته کاملا طبیعی است، به‌طوری‌که اتفاق خاص و مهمی در این مدت در بازار محصولات پایه نیفتاد چراکه به دلیل محدودیت‌های ترافیکی که مانع از حرکت کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین در محورهای اصلی بود عملیات انتقال بار از کارخانه یا انبار تقریبا متوقف شد و از طرفی به دلیل نیمه تعطیلی بازارها در ایام بعد از پنجم فروردین ماه معاملات کم‌رونقی ثبت شد.

در تالار محصولات صنعتی در سال جدید تنها محصولی که عرضه شد آلومینیوم بود که ۷۲۰ تن عرضه شد که ۴۶۰ تن از آن مورد معامله قرار گرفت. در همین مدت ۱۷۴ هزار و ۵۰۰ تن محصولات پتروشیمی در تالار این محصولات عرضه شد که ۱۲۴ هزار تن از آن مورد معامله قرار گرفت. در تالار کشاورزی نیز از ۱۹ هزار تن محصول عرضه شده رقمی در حدود ۶ هزار تن محصول مورد معامله قرار گرفت. در بازار آزاد اما بازار به دلایل گفته شده به‌صورت نیمه تعطیل بود.

بورس کالا

بورس کالا