گروه بورس کالا: بهای مس در بازارهای جهانی نسبت به سال ۲۰۱۱ که نقطه اوج قیمت‌های این فلز را شاهد بودیم، حدود ۵۸ درصد افت کرده است. به عبارتی قیمت این فلز مهم و حیاتی به کمتر از نصف رسیده که یکی از عجیب‌ترین افت قیمت‌ها را نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهند این کاهش قیمت برای این فلز بیشتر از تغییرات سایر کالاها در این گروه بوده به‌طوری‌که در بازارهایی همچون آلومینیوم، قلع و... که از کالاهای مهم حوزه فلزات پایه محسوب می‌شوند، شاهد افت قیمت‌هایی در محدوده ۳۰ تا ۳۵ درصد هستیم.

آمار جالب توجه دیگر در این زمینه آن است که میزان ذخایر فلز مس نیز در بازارهای جهانی به بیشترین میزان آن از سال ۲۰۰۴ رسیده که به‌عنوان جمع‌بندی باید گفت فلز سرخ دو رکورد منفی معنادار را در فاصله ۱۲ سال گذشته بر جای گذاشته است. بر این اساس نگاهی به عرضه و تقاضا برای مس در بازارهای جهانی نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۲ به تدریج میزان تولید مس تصفیه شده در جهان از میزان مصرف آن بالاتر رفته است که در نمودار مشهود است.

این موضوع می‌تواند به دلیل افت شدید تولید در بخش‌های پایین دستی در تولیدهای صنعتی و ساختمانی در جهان باشد. کارشناس بازار جهانی فلزات پایه می‌گوید برنامه‌های تولید بیشتر در سال‌های آینده که از برنامه‌های کشورهای تولید‌کننده مس در دنیا محسوب می‌شود می‌تواند نوید‌بخش کاهش بیشتر قیمت باشد اما این کاهش تا کجا ادامه می‌یابد؟‌

بررسی‌ها نشان می‌دهند میزان مازاد عرضه مس در سال ۲۰۱۵ به ۵/ ۳ درصد رسیده درحالی‌که این رقم در سال گذشته ۱/ ۲ درصد بوده است. پیش‌بینی‌ها نیز نشان می‌دهند این اختلاف تولید و تقاضا در سال جاری از ۴ درصد نیز خواهد گذشت که می‌تواند قیمت را بیش از ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار کاهش داده و در سطوح زیر ۴ هزار و ۵۰۰ دلار تثبیت کند. همچنین انتظار می‌رود روند کاهش قیمت‌ها تا سال ۲۰۱۸ ادامه یابد که دو دلیل برای آن قابل ذکر است؛ نخست آنکه میزان مازاد عرضه با رشدهای بالا ادامه خواهد یافت و دوم اینکه تا سال مذکور احتمال خروج کامل اقتصادهای بزرگ از رکود همچنان ضعیف خواهد بود که این موضوع به خصوص در مورد چین مصداق دارد.

اما این پروسه بدون آسیب نخواهد بود چراکه افزایش مازاد عرضه به سرعت قیمت‌های این محصول را کاهش می‌دهد که این موضوع می‌تواند روی بسته شدن معادن مس در سراسر جهان تأثیرگذار باشد. این موضوع به خصوص زمانی از اهمیت بالاتری برخوردار می‌شود که بدانیم بخش زیادی از هزینه‌های تولید در نتیجه افت بهای نفت با روند کاهشی روبه‌رو‌ بوده است و با بازگشت قیمت نفت ممکن است هزینه‌های تولید بار دیگر افزایش یابند که این موضوع با مازاد عرضه کنونی ناهمخوانی دارد چراکه مازاد عرضه منجر به کاهش کشش قیمتی در بازار مس می‌شود و در نتیجه رشد هزینه‌ها تنها بر بخش تولید فشار وارد خواهد کرد. به این موضوع باید افزایش ارزش دلار و کاهش انتظارات تورمی را نیز اضافه کنیم که در مجموع می‌تواند آینده بازار را تحت تاثیر قرار دهد.

در بخش تقاضا نیز آمارها نشان می‌دهند سال به سال میزان تقاضا با رشدهای پایین‌تری روبه‌رو‌ شود به‌طوری‌که در مقایسه با رشد ۴ درصدی مصرف در سال ۲۰۱۴ این نرخ در سال گذشته به ۹/ ۱ درصد رسیده و انتظار می‌رود در سال جاری از ۵/ ۱ درصد پایین‌تر باشد. این موضوع نیز به دلیل افت شاخص مهم تولیدات کارخانه‌ای در اقتصادهای پیشرفته جهان است. به‌عنوان مثال تقاضا برای چین که ۴۶درصد مصرف مس دنیا را در اختیار دارد به شدت افت کرده که این موضوع زنگ خطر جدی برای اقتصاد مس محسوب می‌شود. بر‌اساس گزارش‌های بانک جهانی نرخ رشد اقتصادی جهان در سال ٢٠١۶ مقدار ۹/ ۲ درصد پیش‌بینی شده است. بزرگ‌ترین‌ مصرف‌کننده مس دنیا چین است، بنابراین بررسی و پیگیری پیش‌بینی‌های انجام شده از رشد اقتصادی این کشور حائز اهمیت است. بر‌اساس پیش‌بینی‌های منتشر شده روند قیمت جهانی با کاهش پیش‌بینی شده است. این سایت پیش‌بینی‌های خود را بر اساس بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول منتشر می‌کند. آخرین پیش‌بینی‌های قیمت مس از افت این کالا حکایت دارد. گلدمن‌ساکس نیز در آخرین گزارش، مس را در سال‌های ٢٠١۶ و ٢٠١٧ در محدوده ۴ هزار دلار تخمین زده است.

مطابق گزارش سالانه شرکت کودلکو از سال ٢٠١٨ به بعد با کسری عرضه رو‌به‌رو خواهیم بود و قیمت این فلز با رشد مواجه خواهد بود. نکته مهم درخصوص پیش‌بینی شرکت‌های معدنی خوش‌بینی آنها در سال‌های اخیر و عمدتا تخمین رشد مصرف چین به میزان سالانه ۶/ ۲ درصد است، در حالی که بنا بر پیش‌بینی‌های گلدمن ساکس مازاد عرضه در مس تا سال ۲۰۱۸ ادامه خواهد داشت و از سویی میزان رشد تقاضای چین از ۱۱ درصد در سال ٢٠١٣ به ٣ درصد در سال جاری کاهش پیدا کرده است. برآیند این اخبار در کنار افزایش قابل توجه تولید پرو در سال‌های پیش‌رو امیدواری به رشد قیمت مس را کمرنگ می‌کند. در این بین بررسی‌ها نشان می‌دهد هفته گذشته قیمت مس اندکی کاهش یافته و این کاهش، هم به دلیل رشد ارزش دلار رخ داد و هم پیش‌بینی کاهش تقاضای چین. روز جمعه قیمت هر تن از این فلز اساسی در سطح ۴۷۷۰ دلار در هر تن نوسان کرد. اما هفته پیش‌رو چه تحولاتی در بازار رخ خواهد داد؟ در این رابطه جهان سهم در گزارشی به بررسی چهار عامل موثر بر قیمت مس و دیگر فلزات اساسی پرداخته و کارشناسان این موسسه معتقدند نخستین عامل، نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکاست که نتیجه آن روز چهارشنبه مشخص خواهد شد. این نشست با تاثیری که بر ارزش دلار دارد بر قیمت فلزات اساسی تاثیر می‌گذارد. احتمال افزایش نرخ‌های بهره در این نشست تقریبا صفر است اما اگر در بیانیه پایانی این نشست بر آمادگی بانک مرکزی برای بالا بردن نرخ‌های بهره تاکید شود یا جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست به افزایش نرخ‌های بهره در آینده نزدیک اشاره کند، ارزش دلار رشد خواهد کرد و قیمت فلزات اساسی تحت فشار قرار خواهد گرفت.

دومین عامل موثر بر قیمت مس، تغییرات ذخیره این فلز در انبارهای تحت نظارت بورس لندن است. هفته پیش این ذخیره پیوسته افزایش یافت اما روز جمعه با ۲/ ۱ درصد کاهش به حدود ۲۱۱ هزار تن رسید. رشد ۵۷ هزار تنی ذخیره مس در انبارهای تحت نظارت بورس لندن در هفته گذشته که احتمال دارد این هفته نیز ادامه یابد عاملی برای کاهش قیمت‌هاست.

سومین عامل موثر بر قیمت‌ها، تقاضای چین است. در ماه مارس فعالان بازار فلزات اساسی به دلیل انتشار گزارش‌های مثبت از اقتصاد چین نسبت به افق این بازار خوشبین شدند اما در دو ماه اخیر داده‌های اقتصادی از این کشور که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات اساسی در جهان است منفی بوده و نگرانی‌های عمیق در‌باره افق اقتصاد چین به‌وجود آمده است.

اگر در روزهای آینده اقدامات حمایتی از سوی بانک مرکزی چین انجام شود احتمال حمایت شدن قیمت فلزات اساسی وجود دارد. در بیش از یک سال و نیم اخیر بانک مرکزی چین بارهای نرخ‌های بهره و سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی را کاهش داده تا به رونق اقتصاد کمک کند. اما این تلاش‌ها به رونق مورد نظر منجر نشده و احتمال آنکه اقتصاد چین امسال کمتر از نرخ هدف تعیین شده از سوی بانک مرکزی رشد کند بسیار زیاد است.

چهارمین عامل موثر بر قیمت مس، تغییرات قیمت نفت است. اگر آنطور که پیش‌بینی شده قیمت نفت این هفته کاهش یابد قیمت فلزات اساسی نیز در مسیر کاهش حرکت خواهد کرد. رشد قیمت نفت در هفته‌های اخیر سبب شده برخی تولیدکنندگان نفت در آمریکا که فعالیت خود را متوقف کرده بودند بار دیگر وارد بازار شوند.

آژیر قرمز برای آینده فلز سرخ