نشست ویژه بازار بعد از اجلاس
گروه بورس- علیرضا باغانی: کاهش پی‌در‌پی ارزش سهام بزرگان بازار سرانجام موجب افت شاخص بورس به زیر عدد ۱۰هزار شد، این در شرایطی است که رییس‌جمهوری به زودی در نشستی با حضور وزیر اقتصاد و مسوولان بازار، وضعیت بورس را به صورت ویژه بررسی می‌کند. در ظاهر نوسانات اخیر بازار و از همه مهم‌تر، طرح برخی مباحث درباره بهره مالکانه معادن دولتی و تاثیرات این اظهارات بر بازار از مهم‌ترین عواملی است که برگزاری چنین نشستی را پس از بازگشت رییس‌جمهور از اجلاس اوپک در ریاض، سبب شده است.
نشستی که احتمالا طی آن سرنوشت بحث چندهفته‌ای جنجال‌ساز بهره مالکانه معادن مشخص می‌شود، با حساسیت ویژه‌ای از سوی بازار دنبال می‌شود تا جایی که معامله‌گران در شرایط کنونی بیش از هرچیز سیاست احتیاط را در پیش گرفته‌اند.
در این میان، پرسش بسیاری از معامله‌گران مربوط به علل مطرح شدن مباحثی همچون بهره مالکانه است و حتی آنهایی که همواره به بازدهی مناسب این نمادها، یقین داشته و بارها طعم شیرین آن را چشیده بودند، اما اکنون در مقام فروشنده قرار گرفته‌اند.
اما قصه از آنجا شروع شد که سهام دولت در شرکت‌های چادرملو و گل‌گهر به زیر عدد ۵۰درصد رسید. در این شرایط چنین تحلیلی در بین معامله‌گران به وجود آمد که دولت از آنجا که سهام مدیریتی در شرکت‌های معدنی ندارد، حق دریافت مبلغی را تحت‌عنوان بهره مالکانه برای خود محفوظ می‌داند. چیزی که با حقوق دولتی معادن کاملا متفاوت است. «ایمیدرو» هم اکنون فقط ۸درصد از سهام چادرملو و ۱۰درصد از سهام گل‌گهر را در اختیار دارد و مابقی سهام این دو بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌آهن در کشور در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی و سهام عدالت است.
صرف‌نظر از اینکه شاید انتظار دریافت بهره مالکانه از این شرکت‌ها از سوی دولت منطقی به نظر برسد، اما عملی شدن این اقدام می‌تواند موفقیت طرح سهام عدالت را که برای نخستین بار از سوی دولت نهم مطرح شد، با خدشه مواجه سازد.
براساس سیاست‌های اعلام شده شرکت‌های سودده در قالب سهام عدالت واگذار می‌شوند و سهامداران عدالت هر ساله دریافت سود را از شرکت‌های عرضه شده در قالب این طرح خواستارند؛ در حالی که دریافت مبلغی از شرکت‌ها تحت عنوان بهره مالکانه می‌تواند سود سنگ‌آهنی‌ها را کاهش دهد که از مهم‌ترین نگرانی‌های بازار در این روزها محسوب می‌شود.
در این شرایط قاطبه بازار از این هراسان است که پس از خصوصی‌شدن این شرکت‌ها رفتار دولت تغییر کرده و سنگ‌آهنی‌ها هم به سرنوشت صدرا دچار شوند و به بیانی ساده‌تر نگاه ویژه دولت نسبت به این شرکت‌ها که مهم‌ترین آن در اختیار گذاشتن معدن بدون بهره مالکانه و بهره‌مندی از انواع معافیت‌ها است، دچار تغییر شود. اما روی دیگر سکه آن است که کاهش ارزش سهام و نابسامانی این شرکت‌ها تنها دستاورد بهره مالکانه نیست؛ زیرا از شرکت‌های تولیدکننده هم با جدی شدن بحث دریافت بهره مالکانه زمزمه‌هایی از آزادسازی نرخ سنگ‌آهن به گوش می‌رسد.
این شرکت‌ها اعلام کرده‌اند که در صورت اتخاذ تصمیماتی که سود بهره‌برداری از معادن را تحت تاثیر سوء قرار دهد، آنان ناچار به افزایش نرخ سنگ‌آهن و آزادسازی نرخ این محصول مجبورند نوعی آزادسازی و رقابتی کردن این محصول ارزشمند هستند که با این وصف فولادسازان را می‌توان به عنوان متضررترین گروه این تصمیم‌گیری دانست.
برآیند اتخاذ تصمیم در رابطه با معادن، بازگشت رونق و تداوم رکود در بازار است؛ چرا که بزرگان بازار ما همین چند شرکت هستند.
از سوی دیگر خبرگزاری فارس گزارش داده که مجموعه بورس با ارسال نامه‌ای به وزیر جدید صنایع خواستار برگزاری جلسه‌ای با حضور محرابیان در بورس شده‌اند که در صورت عملی شدن این درخواست، جا دارد دیگر اعضای دولت نسبت به اقداماتی چون تعیین تکلیف تسهیلات هزار و ۵۰۰میلیارد تومانی خرید بلوکی سهام، واگذاری با برنامه‌ها شرکت‌ها با تفکر برنده-برنده، پرهیز از تصمیم‌گیری‌های یک‌جانبه، تزریق نقدینگی‌های جدید، تشویق مدیران شرکت به اجرای اصل ۴۴، برخورداری از شناخت نسبت به بازار سرمایه، حمایت منطقی از بورس، تعامل با مدیران سازمان بورس و خصوصی‌سازی و دیگر اقدامات لازم مبادرت ورزند تا در نهایت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سهام افزایش یابد تا شاهد تثبیت بازار سرمایه و تسریع در واگذاری شرکت‌های صدر و ذیل اصل ۴۴ باشیم.
ارسال نظر