راهی جز احداث نیروگاه خورشیدی داریم؟
رویکرد نو در تامین برق صنایع؟
افزایش چشمگیر قبوض برق شرکت‌های سیمانی بر اساس ماده۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، باعث‌شده تا مدیران این صنعت راه احداث نیروگاه تجدیدپذیر را در پیش بگیرند.
روزگاری نه‌چندان دور و در نیمه اول دهه۸۰، دانش فنی صنعت سیمان در کشور ما بسیار اندک بود چراکه خطوط تولید از کشورهای اروپایی خریداری‌شده بود و همزمان به دلیل تحریم‌ها، شرکت‌های سیمانی دچار مشکلات بسیاری برای دریافت خدمات از شرکت‌های اروپایی سازنده خطوط تولید بودند به گونه‌ای که برای تعمیرات ماه‌ها زمان صرف می‌کردند؛ بنابراین مهندسان این صنعت؛ در واقع دانش تعمیرات خطوط تولید را با تجربیات خودشان به‌دست آوردند و امروزه تمامی تعمیرات و اورهال کارخانه‌های سیمان توسط نیروهای متخصص آموزش‌دیده کشور انجام می‌شود. با این وجود گذشت زمان و محدودیت‌های انرژی به‌ویژه برق که جانشینی برای آن وجود ندارد، صنعت سیمان را به تکاپو انداخته تا با ورود به عرصه دیگر از عدم‌النفع‌های سنگین ناشی از قطع برق جلوگیری کند و از طرفی دچار تبعات ناشی از آیین‌نامه اجرایی ماده۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان نشود؛ قانونی که صنایع بیش از یک مگاوات را ملزم به احداث نیروگاه یا خرید یک‌درصد انرژی مصرفی شرکت از تابلو سبزهای بورس انرژی می‌کند و در سال‌پنجم این میزان به ۵درصد می‌رسد. در این میان اغلب شرکت‌های سیمانی با ظرفیت اسمی یک‌میلیون تن در سال‌جاری به دلیل بی‌توجهی به این قانون در سال‌اول بیش از ۲۰۰میلیون‌تومان افزایش هزینه‌ها را در قبوض برق خود مشاهده کردند تا برای حل مشکل به تکاپو بیفتند و از شواهد چنین برمی‌آید که شرکت‌ها با وجود مشکلات مالی راه احداث نیروگاه‌های خورشیدی را درپیش گرفته‌اند؛ چراکه تنها در این‌صورت می‌توانند مانع جرائم و مهم‌تر از آن قطع برق در زمان اعمال محدودیت‌های وزارت نیرو شوند؛ چراکه خرید از بورس انرژی به‌عنوان گزینه دوم نمی‌تواند مانع قطع برق شود؛ در واقع با فرض خرید هر میزان برق از تابلو سبزهای بورس انرژی دولت می‌تواند برق این گروه را برخلاف گروه نخست (احداث نیروگاه) قطع کند.
در همین خصوص مدیرعامل شرکت سیمان اردستان به «دنیای‌اقتصاد» گفت: طرح احداث نیروگاه خورشیدی در حال اجراست و تجهیزات مورد‌نیاز آن خریداری شده‌است و تا دو هفته آینده پایه‌های صفحات هم نصب می‌شود.
احمدرضا عمرانی‌فرد ضمن اشاره به این مطلب که یکی از مهم‌ترین اقدامات خرید اینورتر از آلمان بوده که ثبت‌سفارش آن انجام‌شده و در مرحله حمل قرار دارد، افزود: تا تیر ماه سال‌آینده ۵ مگاوات را وارد مدار می‌کنیم که البته باید به شبکه وصل شود، با این‌وجود به دلیل بوروکراسی اداری زمین پروژه هنوز به‌صورت رسمی تحویل ما نشده‌است. وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین مشکلات ما این است که عنوان می‌کنند باید به میزان زمین پروژه، فضای سبز ایجاد کنید و این در حالی است که ما حتی برای تولید با کمبود آب مواجهیم و اینکه برخلاف مباحث توسعه چنین خواسته‌ای دارند، برای ما تعجب‌آور است.
مدیرعامل شرکت سیمان اردستان با اشاره به اینکه انتظار ما رفع موانع برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر بود، گفت: با وجود اینکه کشور ما با ناترازی ۱۵هزار مگاواتی برق مواجه است، متاسفانه در بسیاری موارد بوروکراسی اداری روند پیشرفت را کند می‌کند؛ به‌طور نمونه ما چند دستگاه اطفای حریق را وارد کردیم اما زمان اقدام برای ترخیص عنوان کردند که باید این تجهیزات از نظر استاندارد آزمایش شوند. نهایتا سازمان ملی استاندارد ما را به یک شرکت ارجاع داد و نکته عجیب اینجا بود که عنوان می‌کردند برای آزمایش‌های موردنظر گمرک، باید از هر کالای وارداتی ۱۵ نمونه در اختیار ما قرار دهید و این درخواست در حالی مطرح شد که برخی تجهیزات فقط یک نمونه بود. نهایتا این چالش را رفع کردیم اما برای انجام آزمایشات ۱۱۷میلیون‌تومان پرداخت کردیم که رقم قابل‌توجهی به‌نظر می‌رسد.
عمرانی‌فرد با اشاره به مشکلات واردات و ترخیص‌کالا گفت: با توجه به اینکه ۶ ماه از ثبت‌سفارش ما گذشته و به دلیل بوروکراسی اداری که اشاره کردم نتوانسته‌ایم کالاهای وارداتی را ترخیص کنیم، تعزیرات برای ما ابلاغیه حضور در دادگاه صادر کرده درحالی‌که ما نقشی در این تاخیر نداریم. مدیرعامل سیمان اردستان خاطرنشان کرد: متاسفانه با وجود نیاز کشور به تولید انرژی‌های تجدیدپذیر بانک تسهیلاتی را در اختیار شرکت‌ها قرار نمی‌دهند و این وضعیت شرایط را برای سرمایه‌گذاران سخت‌تر می‌کند. وی در پاسخ به این سوال که چرا احداث نیروگاه را به خرید از بورس انرژی ترجیح دادید، گفت: ما امسال بخشی از انرژی‌مان را از بورس خریداری کردیم اما مساله اینجاست که چنانچه محدودیت‌ها برقرار شود، تفاوتی نمی‌کند که شرکت‌ها چه اندازه انرژی خریداری کرده‌اند و محدودیت‌ها با نظر وزارت نیرو اعمال می‌شود اما چنانچه خودمان نیروگاه احداث کنیم می‌توانیم در زمان محدودیت‌ها از آن بهره ببریم؛ ضمن اینکه امسال که ما همچون برخی صنایع ملزم به احداث نیروگاه یا خرید برای تامین یک‌درصد انرژی مورد‌نیاز از بورس انرژی بودیم، این عدد به ظاهر کوچک هزینه‌های برق ما را تا ۲۰۰میلیون تومان افزایش داد و طبیعی است که اگر این تعهد در پایان سال‌پنجم به ۵درصد برسد، شرکت‌های سیمانی باید منتظر افزایش ارقام چندین‌میلیاردی در قبوض‌شان باشند؛ بنابراین برنامه را به گونه‌ای تنظیم کرده‌ایم که ۱۰ مگاوات برق خورشیدی را در دو مرحله تولید کنیم که اجرای این طرح‌ها در مجموع ۲۵۰میلیارد‌تومان اعتبار نیاز دارد.
وی خاطرنشان کرد: با وجود اینکه وزیر نیرو بر احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر تاکید می‌کند اما متاسفانه حمایت‌ها در این زمینه به گونه‌ای نیست که سرمایه‌گذاران را ترغیب کند و ظرفیت احداث شده قابل‌توجه نیست؛ از سوی دیگر صنعت سیمان با توجه به عدم‌النفع‌های ناشی از قطع برق، راهی جز احداث نیروگاه یا سایر اقدامات مانند تولید برق از حرارت ندارند.
