تولید در سربالایی و صادرات در سراشیبی قرار گرفته است
نبض فولاد ناموزون میزند
برنامه‌‌‌ریزی تولیدکنندگان فولاد در راستای محدودیت‌های انرژی
زکریا نایبی مدیر تحقیق و توسعه شرکت فولاد پردیس آذربایجان در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: در سال جدید با افزایش تولید و کاهش صادرات روبه‌‌‌رو بوده‌‌‌ایم که افزایش تولید فولاد دلایل خود را دارد و کاهش صادرات نیز با دلایل خود همراه بوده است. البته در ۸ ماه گذشته در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد، تنها ایران و هند افزایش تولید داشته و سایر کشورها یا ثابت مانده‌‌‌اند یا میزان تولید آنها کاهش یافته است.
نایبی در ادامه با اشاره به دلایل افزایش تولید در داخل عنوان کرد: به دلایل مختلفی میزان تولیدات فولاد در کشور نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، البته باید این موضوع را در نظر گرفت که میزان تولید فولاد در سال ۱۴۰۰ به دلیل مواجه شدن واحدهای فولادی با قطعی ناگهانی برق و گاز با کاهش روبه‌‌‌رو شد، از این رو تولیدات سال‌جاری نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. وی در ادامه توضیح داد: مشکلی که تولیدکنندگان فولاد سال گذشته به شدت با آن روبه‌‌‌رو بودند، این مساله بود که در تابستان با قطعی برق و در زمستان با قطعی گاز روبه‌‌‌رو شدند که میزان تولیدات آنها را با کاهش شدید روبه‌‌‌رو کرد، اما هم‌‌‌اکنون فولادسازان می‌‌‌دانند که از این به بعد در تابستان و زمستان مشکل کمبود برق و گاز را خواهند داشت و با برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌ای که انجام داده‌‌‌اند، قادر شده‌‌‌اند میزان تولید خود را بر اساس برنامه به پیش ببرند.
بازارهای هدف صادراتی در نبود ثبات خارج میشوند
این کارشناس صنعت فولاد در ادامه با اشاره به کاهش میزان صادرات در سال‌جاری تاکنون عنوان کرد: یکی از مشکلات عمده ما در زمینه صادرات، نداشتن شرایط ثابت است که گاه با بخشنامه‌‌‌های مختلف و گاه با نوسان نرخ دلار ثبات صادرکنندگان را متزلزل می‌کند و این در حالی است که مشتریان خارجی ما روی تولیدکننده و فروشنده حساب باز می‌کنند، اما زمانی که با نبود ثبات لازم روبه‌‌‌رو میشوند، بدون شک ترجیح می‌دهند از بازار ما خارج شوند. برای نمونه حدود یک ماه پیش، شرکت خارجی از یک تولیدکننده داخلی آهن اسفنجی خریداری کرده بود که روی یک قیمت نیز توافق انجام شده بود، اما پس از تعطیلات سال جدید میلادی که تولیدکننده داخلی ما با نوسان نرخ دلار روبه‌‌‌رو شده بود، خواهان تغییر قیمت و نرخ جدید شده بود. همین اتفافات سبب می‌شود که مشتریان خارجی از بازار ما خارج شوند، چراکه آنها با نبود ثبات لازم در این بازار، حاضر به معامله نیستند. نایبی در پاسخ به این پرسش که آیا آغاز جنگ روسیه در ابتدای سال جدید، روی کاهش صادرات ما تاثیرگذار بوده است، گفت: جنگ روسیه تاثیر چندانی روی صادرات ایران به همراه نیاورد، چراکه هیچ‌‌‌یک از طرفین دعوا چه روسیه و چه اوکراین بازار هدف صادرات ایران نبودند.
وی در ادامه با اشاره به چندنرخی بودن نرخ ارز در بازار عنوان کرد: یکی از مشکلات تولیدکنندگان اختلاف نرخ دلار آزاد با دلار نیمایی است. قیمت دلار آزاد به بالای ۴۰هزار تومان رسیده و این در حالی است که دلار نیمایی حدود ۲۸هزار تومان است. تولیدکنندگان با دلار آزاد محصولات خود را تولید می‌کنند، اما برای بازگشت صادرات آنها با دلار ۲۸هزار تومان محاسبه می‌شود. در حقیقت چندنرخی بودن ارز یکی از معضلات تولیدکنندگان به‌‌‌شمار می‌رود.
مدیر تحقیق و توسعه شرکت فولاد پردیس آذربایجان همچنین در پاسخ به این پرسش که افزایش نرخ دلار سبب افزایش صادرات نمی‌شود، گفت: همواره کاهش پول ملی و افزایش ارزهای خارجی، سبب رونق صادرات می‌شود، اما باید شرایط صادرات نیز همواره مهیا باشد و قوانین دست‌‌‌وپاگیر موانعی بر سر راه صادرکنندگان ایجاد نکند.
تولید افزایش و صادرات کاهش یافت
بررسی آخرین آمار مربوط به صنعت فولادسازی نشان می‌دهد که در ۸ ماه نخست امسال، تولید فولاد رشد ۱۴ تا ۲۰ درصدی داشته و در مقابل صادرات اغلب محصولات فولادی کاهش یافته است. به گزارش خبرگزاری مهر، بررسی آخرین آمار مربوط به صنعت فولادسازی نشان می‌دهد که در هشت ماه نخست سال‌جاری، ۸ میلیون و ۶۵۸هزار تن مقاطع طویل فولادی شامل تیرآهن، میلگرد، نبشی، ناودانی و سایر مقاطع تولید شده که نسبت به ۷ میلیون و ۳۸۶هزار تن تولیدی طی هشت ماه نخست ۱۴۰۰، رشد ۱۷ درصدی را تجربه کرده است.
در بخش صادرات این محصول نیز شاهد افزایش صادرات بودیم به گونه‌‌‌ای که در هشت ماه امسال یک میلیون و ۸۷۸هزار تن مقاطع طویل فولادی صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال رشد ۶ درصدی را نشان می‌دهد. البته صادرات در بخش‌‌‌های تیرآهن و نبشی، ناودانی و سایر مقاطع به ترتیب افت ۵درصدی و ۱۰ درصدی داشته است.
همچنین در این بازه زمانی ۶ میلیون و ۸۶هزار تن مقاطع تخت فولادی تولید شده که نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۰درصد رشد را تجربه کرده است؛ با این حال در بخش صادرات این محصول(۲۶۵هزار تن) شاهد کاهش ۳۵ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال هستیم.
در مجموع ۱۴میلیون و ۷۴۴هزار تن محصولات فولادی تولید شده که در مجموع ۱۴درصد بیشتر از میزان تولید آنها در مدت مشابه سال گذشته است. همچنین در مجموع صادرات کل محصولات فولادی با ۲ میلیون و ۱۴۳هزار تن افت ۲ درصدی مواجه بوده است.
همچنین در بخش مربوط به شمش فولاد (فولاد میانی شامل اسلب و بیلت و بلوم) نیز شاهد تولید ۲۱ میلیون و ۱۳۶هزار تن محصول بوده‌‌‌ایم که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد ۱۴درصدی یافته است. همچنین ۴ میلیون و ۵۷۰هزار تن از این محصول صادر شده که بیانگر کاهش ۵ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال است. سهم عمده این کاهش برای اسلب است که در این مدت افت ۳۱ درصدی در صادرات داشته است. در هشت ماه نخست امسال ۲۴ میلیون و ۱۵۷هزار تن آهن اسفنجی تولید شده که رشد ۲۰ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال داشته است. البته در بخش صادرات این محصول (۵۴۳هزار تن) شاهد افت ۳۴ درصدی بوده‌‌‌ایم. به اعتقاد فعالان صنعت فولاد از جمله دلایل کاهش صادرات فولاد می‌توان به وضعیت بازار جهانی فولاد و کاهش تقاضا برای فولاد در مناطق مختلف دنیا، اعمال عوارض صادراتی روی محصولات فولادی در ابتدای سال و دامپینگ روسیه که منجر به کاهش سهم ایران در بازارهای هدف شد، اشاره کرد.
