ظرفیت ۶۰ درصدی واحدهای مقاطع

درباره وضعیت این روزهای صنعت مقاطع برنجی در کشور رئیس انجمن مقاطع برنجی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرد: مقاطع برنجی یک صنعت مادر به‌‌شمار می‌‌رود، با توجه به اینکه برای تولید آن باید مواد اولیه مورد نیاز را خریداری کنیم، اما در عین حال خود مقاطع برنجی نیز مواد اولیه برای صنایع مختلف از جمله صنایع خودرو، نفت و گاز، شیرآلات و... به‌‌شمار می‌‌رود، از همین‌‌ رو است که یک صنعت مادر محسوب می‌شود.

علی هوشمند در ادامه با اشاره به میزان ظرفیت‌‌های تولید مقاطع برنجی عنوان کرد: در داخل کشور سالانه بین ۱۰۰ تا۱۲۰هزار تن مقاطع برنجی تولید می‌شود که با این میزان تولید به نوعی تمام نیاز داخل تامین می‌شود. البته این میزان تولید در حالی است که واحدهای تولیدی با ۶۰ درصد ظرفیت خود مشغول به کار هستند. وی همچنین با اشاره به میزان اشتغال‌زایی که صنعت مقاطع برنجی می‌تواند ایجاد کند، گفت: به ازای تولید هر تن میلگرد برنج، یک شغل پایدار و به ازای ۱۲۰ هزار تن آن، در سال ۱۲۰ هزار شغل مستقیم ایجاد می‌شود که به این میزان می‌توان اشتغال غیرمستقیم را نیز اضافه کرد.

صادرات دیگر رقابتی نیست

رئیس انجمن مقاطع برنجی در پاسخ به این پرسش که آیا در زمینه مقاطع برنجی صادرات نیز داریم، عنوان کرد: تا پیش از این صادرات داشتیم، اما از حدود ۴ ماه گذشته و به دلیل رقابتی شدن قیمت مس در بازار دیگر قادر به صادرات نیستیم و قدرت رقابتی صادراتی نداریم.

رقابتی شدن قیمت در بورس کالا

هوشمند در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت‌‌ کاتد مس به عنوان مواد اولیه مقاطع برنجی در بورس کالا عادلانه نیست، گفت: تا پیش از این و از حدود ۴ ماه پیش، قیمت‌‌ها برمبنای دلار نیمایی محاسبه می‌شد، به عبارت دیگر میانگین قیمت جهانی و دلار نیمایی در یک هفته در نظر گرفته و در همدیگر ضرب می‌شد که قیمت‌‌ به‌‌ دست آمده در نهایت با ۳ درصد پایین‌‌تر از قیمت جهانی عرضه می‌شد، اما هم‌‌اکنون این نحوه قیمت‌‌گذاری تغییر پیدا کرده و قیمت‌‌ها بسیار رقابتی شده است و هر کس با قیمت بالاتر خریدار باشد، کالا را به او می‌‌فروشند و در چنین شرایطی گاهی پیش می‌‌آید که قیمت مقاطع برنجی داخلی از قیمت‌‌های جهانی نیز پیشی می‌گیرد.

بازار نابسامان ضایعات

وی در ادامه همچنین با اشاره به این موضوع که یکی از روش‌های دیگر تامین مقاطع برنجی، جمع‌آوری ضایعات این فلز است، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات تولید مقاطع برنجی تهیه مواد اولیه از طریق ضایعات است؛ با توجه به این موضوع که بخش قابل توجهی از مواد اولیه این فلز، از طریق ضایعات و بازیافت تهیه می‌شود، همواره با مشکل بازار ضایعات به عنوان یک بازار سنتی، روبه‌رو هستیم. در این بازار هیچ نوع فاکتوری بین خریدار و فروشنده تبادل نمی‌شود و ضایعات‌‌فروش‌ها به هیچ عنوان زیر بار پرداخت مالیات ارزش‌‌افزوده نمی‌‌روند. در این راستا نیز دولت باید اجازه دهد که ما این بازار را ساماندهی کنیم.

رئیس انجمن مقاطع برنجی در ادامه با اشاره به معضلاتی که بازار ضایعات دارد و در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان این بازار را ساماندهی کرد، گفت: روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن فلزات سرقتی وارد بازار ضایعاتی می‌شود، به همین دلیل دولت اجازه ساماندهی به این بازار را نمی‌دهد تا بتوان این بازار را شفاف کرد. از سوی دیگر نیز افراد سودجو در این بازار کم نیستند که اجازه نمی‌دهند این بازار سر و سامان پیدا کند. هوشمند در ادامه با اشاره به پیچیدگی‌‌های بازار ضایعات عنوان کرد: بازار ضایعات فلزات پیچیدگی‌‌های خودش را دارد، در وهله نخست محصولاتی که وارد بازار می‌شود، تنوع بسیار بالایی دارد، در این بازار انواعی از مقاطع برنجی مختلف وارد می‌شود که در ابتدا باید آن را دسته‌بندی کرده و در مرحله بعدی اقدام به قیمت‌‌گذاری کرد. این مرکز ساماندهی در حقیقت باید چنین اقدام‌هایی را انجام دهد تا به سالم‌‌سازی این بازار کمک کند. وی در پاسخ به این پرسش که قیمت ضایعات برنجی در بازار چقدر است، گفت: قیمت هر کیلوگرم ضایعات برنج بین ۲۰۰ تا ۲۳۵ هزار تومان بسته به عیار، خلوص و کیفیت آن در بازار متفاوت است.

مزیت‌‌های از دست‌‌رفته

رئیس انجمن مقاطع برنجی در پاسخ به این پرسش که به چه میزان قدرت رقابت در بازار مقاطع برنجی وجود دارد، عنوان کرد: مزیت‌‌های تولید مقاطع برنجی به‌‌تدریج از دست رفته است. به دلیل رقابتی شدن قیمت کاتد مس که عنوان شد، محصولات برنجی قدرت رقابت خود را از دست داده‌‌اند. هوشمند با اشاره به مالیات ارزش‌‌افزوده عنوان کرد: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما و بیشتر تولیدکنندگان مالیات ارزش‌‌افزوده است. قانون به صراحت عنوان می‌کند که باید مالیات ارزش‌‌افزوده از مصرف‌‌کننده نهایی دریافت شود، این در حالی است که مرحله به مرحله و با کلی کاغذبازی از تولیدکنندگان مالیات ارزش‌‌افزوده دریافت می‌کنند که این خود خلاف قانون است. این موضوع را ما به عنوان تولیدکننده در دولت قبل مطرح کردیم تا این مالیات (ارزش‌‌افزوده) از مصرف‌‌کننده نهایی دریافت شود؛ در این راستا وزیر اقتصاد وقت عنوان کرد، زیرساخت‌‌های لازم برای اینکه از مصرف‌‌کننده نهایی بگیریم، فراهم نشده است. دولت جدید نیز در جریان این موضوع قرار دارد، اما ترتیب اثری به موضوع نمی‌دهد.

وی در ادامه تاکید کرد: در زمینه تولید برخی مشکلات عمومی مانند مالیات ارزش‌‌افزوده و (هزینه بیمه) تامین اجتماعی وجود دارد که رفع آن از پس صنعتگر یا انجمن برنمی‌‌آید و دولت یا مجلس شورای اسلامی باید برای حل آن اقدام کند.

رئیس انجمن مقاطع برنجی همچنین در پاسخ به این پرسش که تورم چه اندازه بر بازار این صنعت تاثیر گذاشته است، گفت: تورم چندان برای بازار ما مشکل‌‌ساز نبوده است، از ۴۳ سال پیش تاکنون قیمت مقاطع برنجی از ۳۰ ریال تا ۲ میلیون و ۵۶۰ هزار ریال در هر کیلوگرم افزایش داشته و رشد ۸۵ هزار برابری را تجربه کرده است. در این مسیر و با توجه به گران شدن مواد اولیه ما نیز قیمت‌‌های خود را به‌‌روز کرده‌‌ایم و مشتریان و مردم نیز پذیرای قیمت‌‌های ما بوده‌‌اند. هوشمند در ادامه خاطرنشان کرد: ما مواد اولیه خود را از داخل تامین کرده و تمام نیاز خود را نیز تامین می‌کنیم. این صنعت به خوبی قادر شده است که خود را بومی‌‌سازی کند و ماشین‌‌آلات ریخته‌‌گری خود را به‌‌روز کرده است؛ البته باید یادآور شد صنعت برنج در ایران یک صنعت کاملا بومی است که قدمت آن به هفت هزار سال قبل بازمی‌‌گردد که مجسمه‌ها و ظروف برنجی تاریخی برجا مانده نشان از این موضوع دارد.

مشکلاتی از جنس تولید

وی همچنین با اشاره به مشکلات عمده‌‌ای که در این صنعت وجود دارد، عنوان کرد: مواد اولیه مقاطع برنجی به قیمت جهانی و بالاتر از آن در بورس کالا عرضه می‌شود و رشد نرخ قدرت رقابت را از ما گرفته است. موضوع دیگر، سیستم بانکی کشور است که که باید به کمک تولید بیاید نه اینکه تسهیلاتی با بهره‌های بالا بدهد که تولیدکننده توان پس دادن آن را نداشته باشد، بلکه باید تسهیلاتی با بهره‌های پایین با اقساط بلندمدت ارائه کند. رئیس انجمن مقاطع برنجی در ادامه با اشاره به قوانین متعدد که برای تولیدکنندگان اعمال می‌شود که جزو موانع تولید به‌‌شمار می‌‌رود، گفت: باید قوانین موازی و زائد را از بین برد، تولیدکنندگان با قوانین مختلفی همچون قوانین وزارت کار، تامین اجتماعی و مالیات و...دست به گریبان هستند که همگی به نوعی مخل تولید و اشتغال‌زایی به‌‌شمار می‌‌روند. در هیچ جای دنیا یک صنعتگر به اندازه تولیدکنندگان ایرانی، دچار مسائلی همچون تورم، نوسان نرخ ارز، تحریم، ناآرامی‌‌های داخلی و مسائلی همچون تامین اجتماعی و مالیات و... نیست. به دلیل وجود چنین مشکلاتی است که بیشتر تولیدکنندگان در حال مهاجرت از کشور هستند.