حرکت مثبت شاخص در پاییز

مرکز آمار ایران گزارش شاخص بهای قیمت کالاهای صادراتی در فصل پاییز را منتشر کرد. این گزارش شاخص قیمت کالاهای صادراتی را به شکل ریالی و دلاری منتشر می‌کند. براساس این گزارش، شاخص بهای کالاهای صادراتی در فصل پاییز سال جاری به رقم ۳/ ۳۱۳ درصد رسیده است. این شاخص بر اساس سال پایه سال ۱۳۹۰ محاسبه می‌شود. این شاخص به شکل فصلی محاسبه شده و نشان می‌دهد که سطح شاخص نسبت به تابستان رشد ۳/ ۳۰ درصدی را ثبت کرده است. این رقم در تابستان نسبت به فصل بهار سال جاری معادل ۳/ ۶ درصد بوده و نشان می‌دهد که رشد فصلی در پاییز نسبت به تابستان روند صعودی را ثبت کرده است. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که تغییرات فصلی شاخص قیمت کالاهای صادراتی نسبت به فصل مشابه سال قبل به میزان ۷/ ۷۱ درصد بوده است. به بیان دیگر، تورم نقطه به نقطه صادراتی در پاییز از نگاه مرکز آمار ایران ۷/ ۷۱ درصد گزارش شده که این رقم در تابستان در سطح ۲/ ۳۷ درصد گزارش شده و نشان می‌دهد که نرخ تورم صادراتی در سطح تورم نقطه به نقطه نیز روند صعودی را ثبت کرده است. همچنین تغییر چهار فصل منتهی به فصل پاییز سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل برابر ۴/ ۳۷ درصد بوده است. این رقم برای فصل تابستان معادل ۹/ ۲۰ درصد بوده است. بنابراین این موضوع نیز تایید می‌کند که شاخص صادراتی در پاییز روند افزایشی را ثبت کرده است.  دومین آماری که در گزارش وجود دارد، شاخص قیمت کالاهای صادراتی بر حسب دلار است. این شاخص بر اساس سال پایه ۱۳۹۰ در فصل پاییز به رقم ۱/ ۱۳۹ واحد رسیده است که نشان می‌دهد نسبت به فصل پاییز ۴/ ۱۰ درصد افزایش داشته است. این رقم در تابستان به میزان ۱/ ۳ درصد گزارش شده است. همچنین تغییر شاخص بهای صادراتی در پاییز سال جاری نسبت به سال قبل ۳/ ۲۶ درصد بوده که این رقم نیز در تابستان به میزان ۲/ ۱۵ درصد گزارش شده بود. همچنین تغییرات مجموع چهار فصل منتهی به فصل پاییز نسبت به دوره مشابه سال قبل به میزان ۱۵ درصد بوده که این رقم در ۴ ماه نخست سال قبل ۳/ ۹ درصد ثبت شده است.  مرکز آمار ایران در توضیح این گزارش عنوان کرده که در نظام آمارهای قیمت، کالاهای صادراتی برای مقاصد متعددی به کار گرفته می‌شوند. شاخص قیمت کالاهای صادراتی، روند تغییرات قیمت محصولات عرضه شده از داخل به خارج کشور را طی دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد. با توجه به اینکه قیمت کالاهای صادراتی یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر میزان مبادلات خارجی کشورها و یکی از عوامل تعیین‌کننده رابطه مبادله است، تغییرات آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در طرح شاخص قیمت کالاهای صادراتی از کلیه کدهای تعرفه صادراتی کشور در سال ۱۳۹۰ استفاده می‌شود. روش جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از آمارهای ثبتی گمرک ایران (ارزش به‌صورت ریالی و دلاری، کشور مبدا و مقصد، نحوه حمل‌و‌نقل و نرخ ارز) صورت گرفته است. در گزارش مرکز آمار ایران عنوان شده که طبقه بندی مورد استفاده سیستم طبقه بندی نظام هماهنگ شده و توصیف و کدگذاری است. نتایج حاصل از این طرح در سطح کل کشور و برای تمامی ۲۰ گروه اصلی طبقه بندی قابل انتشار است. همچنین باید تاکید کرد که برای محاسبه شاخص فصل پاییز سال جاری از داده‌های مقدماتی گمرک استفاده شده است، بنابراین نتایج اعلام شده به صورت مقدماتی است و استفاده از آنها باید با ملاحظه انجام ‌شود.

  تغییرات قیمتی در گروه‌ها

در این گزارش مرکز آمار ایران، جدول کالاهای صادراتی را در ۲۱ گروه مشخص کرده است. هر کدام از این گروه با توجه به اهمیت و وزن صادراتی، دارای یک ضریبی هستند که در واقع سهم این گروه را در شاخص کل نشان می‌دهد. به عنوان مثال گروه محصولات معدنی دارای وزنی حدود ۳۱ درصد است و نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از صادرات غیرنفتی ما از محصولات معدنی تشکیل می‌شود. براساس محاسبات شاخص ریالی، تورم فصلی این گروه در پاییز ماه معادل ۲۲ درصد بوده است. تورم فصلی این گروه بر اساس شاخص دلاری نیز ۱۱ درصد گزارش شده است. شاخص ریالی گروه محصولات معدنی در پاییز سال جاری نسبت به پاییز سال قبل به میزان ۶۶ درصد افزایش را ثبت کرده است. این رقم برای شاخص دلاری گروه محصولات معدنی در پاییز به میزان ۲۳ درصد گزارش شده است.

گروه دوم از نظر اهمیت در بین گروه‌های شاخص بهای صادراتی، محصولات صنایع شیمیایی و صنایع وابسته به آن است. وزن این گروه در شاخص بهای صادراتی ۲۰ درصد است. به بیان دیگر، حدود یک پنجم ارزش کل شاخص را تشکیل می‌دهد. تورم فصلی این گروه براساس شاخص ریالی معادل ۶/ ۳۳ درصد بوده است. همچنین تورم نقطه به نقطه این گروه نیز به میزان ۸۷ درصد گزارش شده است. از سوی دیگر، بررسی‌ها از شاخص دلاری نشان می‌دهد که تورم فصلی این گروه معادل ۶/ ۱۴ درصد گزارش شده است. همچنین از نظر دلاری، طی یک سال منتهی به پاییز ۳۶ درصد به ارزش قیمتی گروه شیمیایی افزوده شده است.

سومین گروه با اهمیت در گزارش شاخص بهای صادراتی محصولات نباتی است که در وزنی بیشتر از ۱۰ درصد است. براساس آمارهای این گزارش از نظر شاخص ریالی، تورم فصلی این گروه در پاییز معادل ۲۷ درصد گزارش شده است. همچنین سطح قیمت‌های این گروه در پاییز سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان ۶۸ درصد بوده است. ازسوی دیگر، آمارهای این گزارش نشان می‌دهد که از نظر شاخص دلاری، تورم فصلی پاییز گروه محصولات نباتی معادل ۷/ ۱۰ درصد بوده است. تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه نیز در پاییز به میزان ۲۸ درصد ثبت شده است. به‌نظر می‌رسد که یکی از دلایل بالا بودن تورم‌ها براساس شاخص ریالی این موضوع است که در محاسبه شاخص ریالی اثر ارز منعکس شده و با توجه به تغییرات نرخ ارز در ماه‌های اخیر این روند در شاخص ریالی منعکس شده است.

12-01