عقبگرد سکه از مرز روانی

روز گذشته، سکه و دلار روند کاهشی خود را ادامه دادند؛ سکه از مرز ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان عقب‌نشینی کرد و شاخص ارزی به سوی ابتدای کانال ۸ هزارتومانی حرکت کرد. در پنجمین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی ۵۲ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۲ میلیون و ۸۹۸ هزار تومان رسید. برخی از کاهش قیمت سکه تا کانال ۲ میلیون  و ۸۶۰ هزار تومان در اواخر روز خبر دادند. عامل اصلی افت سکه، کاهش قیمت دلار بود؛ حدود ساعت ۴ بعدازظهر دلار در بازار غیررسمی در محدوده  ۸ هزار و ۳۰ تومان معامله می‌شد، حال آنکه روز سه‌شنبه درهمان مقطع زمانی در محدوده ۸ هزار و ۱۰۰ تومان قرار داشت. اخبار غیررسمی حکایت از افت دلار به زیر کانال ۸ هزار تومانی در حدود ساعت ۵ بعدازظهر دیروز داشت. به گفته فعالان، عامل اصلی تغییر روند دلار در ۲ روز گذشته، مربوط به تشکیل بازار دوم ارز بود. با شکل‌گیری این بازار، صادرکنندگان تمایل بیشتری برای عرضه ارز خود خواهند داشت و کلید تغییر روند بازار در ۲ روز گذشته در دستان اخبار مربوط به بازار دوم ارز بوده است.  برخی فعالان باور داشتند، دو خبر دیگر نیز در روند قیمت دلار و سکه موثر بود. اولین خبر مربوط به دستگیری یکی از بزرگان بازار سکه بود  و دومی مسکوت ماندن طرح واگذاری پیش‌فروش در مجلس. به گزارش اقتصادنیوز به نقل از «ایلنا» سردار حسین رحیمی در نشست خبری با خبرنگاران با اشاره به دستگیری دو باند معروف سکه گفت: دو شب گذشته فردی که معروف به سلطان سکه بود، دستگیر شد. وی ادامه داد: افراد سلطان سکه در طول سال ۹۶ دو تن سکه از بازار خریداری کرده و سپس با قیمتی که خود تعیین می‌کردند به فروش می‌رساندند. برخی اعتقاد داشتند، خبر دستگیری این فرد احتیاط سایر معامله‌گران در خرید را بالا برد. با این حال، در گذشته نیز اخباری از چنین برخوردهایی منتشر شد، ولی مساله آن است هیچ کدام نتوانست نوسانات قیمت را مدیریت کند. معروف‌ترین مثال، مربوط به جمشید بسم‌الله است که در پاییز ۹۱ دستگیر شد؛ ولی پس از دستگیری جنجالی او، حتی نوسانات بازار شدت بیشتری یافت.

در واقع، بیشتر کارشناسان باور دارند، اتفاقات مانند خرید‌های سنگین معلول هستند و علت اصلی نوسانات در سیاست‌های بنیادی است که در بازار اعمال شده‌اند. از نظر تحلیلگران زمانی که سیاست‌های درستی انتخاب می‌شوند، معامله‌گران نیز بیشتر از اخبار به عوامل بنیادی دقت می‌کنند. به‌عنوان مثال، از بعدازظهر روز سه‌شنبه با انتشار برخی اخبار، شماری از معامله‌گران تصور کردند، بازار در روز چهارشنبه با افزایش شدید نوسانات مواجه خواهد شد. خبر بسته شدن برخی حساب‌های صرافان ایرانی در امارات، آشکار شدن همدستی نفتی عربستان با آمریکا دو نمونه‌ای بودند که برخی معامله‌گران تصور می‌کردند با جوسازی پیرامون آنها بازار در روز چهارشنبه به سوی سطوح بالاتر گام خواهد برداشت. با این حال، در این روز، بیشتر خریداران تصمیم گرفتند فعلا در روند معاملات مداخله‌ای نکنند. به گفته برخی تحلیلگران، اگر صادرکنندگان بتوانند در بازار دوم ارز، ارز خود را طی توافقی در اختیار واردکنندگان قرار دهند، بخشی از تقاضای بازار غیررسمی کاهش خواهد یافت. در واقع با تشکیل این بازار، میزان عرضه افزایش خواهد یافت و بالا رفتن شفافیت نیز زمینه رانت‌های ارزی و معاملات مبهم را کم خواهد کرد. به این ترتیب خبر تشکیل بازار ثانویه ارز، شرایط بازار غیررسمی را برای دو روز متوالی تغییر داد.  در چنین شرایطی که عرضه و تقاضا با یک سیاست بنیادی تغییر می‌کند، اثر اخبار منفی نیز تا حدی خنثی می‌شود. برخی تحلیلگران باور دارند، درصورتی‌که بازار دوم ارز یک ماه قبل تشکیل می‌شد قیمت‌ها قدم به کانال‌‌های ۸ یا ۹ هزار تومانی نمی‌گذاشت. با این حال، زمانی که قیمت به سطوحی وارد می‌شود که پیش از آن تجربه نکرده بود، خریداران بازار با مقاومت بیشتری در برابر کاهش قیمت‌ها ایستادگی می‌کنند.

به گفته برخی تحلیلگران، اگر دولت اصلاح سیاست‌های ارزی را ادامه دهد، کاهش نوسانات ادامه خواهد یافت؛ با این حال، درصورتی‌که این سیاست‌ها به سرعت و با دقت اجرایی نشوند، می‌توان بار دیگر شاهد بازگشت خریداران به بازار بود. در این شرایط، برخی اعتقاد دارند، بازگشت صرافی‌ها به چرخه بازار و مجاز شدن فعالیت در بازار یکی از گام‌هایی خواهد بود که می‌تواند ضربه‌گیر افزایش دامنه نوسانات شود. در این میان، باید دید در سمت سیاستی نیز مذاکرات ایران با اتحادیه اروپا به کجا خواهد انجامید. مخاطرات آغاز تحریم‌ها و احتمال کاهش صادرات نفت نیز همچنان در پس تصورات برخی معامله‌گران وجود دارد.

اظهارات یکی از نمایندگان مجلس مبنی‌بر مسکوت ماندن طرح ممنوعیت واگذاری پیش‌فروش سکه دیگر خبری بود که به کاهش قیمت سکه کمک کرد. در حالی که از میانه‌های هفته گذشته سکه روند کاهشی به خود گرفته بود، این نماینده از طرح یاد شده خبر داد. اعلام این خبر همانا و پرش قیمت سکه همان؛ چهارشنبه هفته گذشته به‌دنبال این خبر سکه از کانال ۲ میلیون و ۸۲۰ هزار تومان حرکت کرد و در ابتدای هفته جاری حتی تا محدوده ۳ میلیون و ۵۰ هزار تومان بالا رفت. در واقع، اظهارات این نماینده مبنی‌بر طرح ممنوعیت واگذاری سکه‌های پیش‌فروش بازار را به سمت سطوح بالا برد و صحبت‌های دوباره وی مبنی‌بر مسکوت ماندن آن کمی خریداران نگران را از بازار خارج کرد.