دفاع در میانه نارضایتیها
این گردهمایی در کازینویی در منطقه مانت پوکونوی ایالت پنسیلوانیا برگزار شد؛ جایی که یکی از میدانهای رقابتی کلیدی برای انتخابات ۲۰۲۶ به شمار میرود. ترامپ در مقابل جمعیتی پرشور استدلال کرد که سیاستهای اقتصادی او شامل اعمال گسترده تعرفهها بر واردات در حال ایجاد شغل، تقویت بازار سهام و جذب سرمایهگذاری بیشتر به داخل آمریکا هستند.
او با تاکید بر شعار جدید خود گفت: «هیچ اولویتی بالاتر از مقرونبهصرفه کردن دوباره آمریکا ندارم.» با وجود این ادعاها، دادههای دولتی تصویر متفاوتی ارائه میدهند. آمار رسمی نشان میدهد رشد اشتغال در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ کند شده، نرخ بیکاری به بالاترین سطح در چهار سال اخیر رسیده و قیمت مصرفکننده همچنان بالا مانده است.
بااینحال، رشد اقتصادی پس از یک دوره انقباض در چند ماه نخست سال تا حدی بهبود یافته است. ترامپ کاهش قیمت بنزین، انرژی و تخممرغ را به سیاستهای خود نسبت داد، اما درعینحال بسیاری از قیمتهای بالا را همچنان به جو بایدن، رئیسجمهور پیشین، نسبت داد؛ با اینکه نزدیک به یک سال است خود او در قدرت است.
در میان جمعیت، پلاکاردهایی با نوشتههای «قیمتهای پایینتر» و «چکهای حقوقی بیشتر» دیده میشد. ترامپ مانند گذشته ادعا کرد که دموکراتها برای منفعت سیاسی «بحران هزینههای زندگی» را جعل میکنند، اما همزمان اعتراف کرد که «قیمتها خیلی بالا هستند» و افزود که برای اثرگذاری کامل سیاستهایش «زمان بیشتری لازم» است. او خاطرنشان کرد که هنوز سه سال دیگر از دورهاش باقی مانده و فرصت کافی برای بهبود شرایط وجود دارد.
بااینحال، سخنان طولانی او چندان وارد جزئیات مربوط به برنامه کاهش هزینهها نشد و بارها به موضوعاتی نامرتبط همچون حقوق ترنسها، مهاجران سومالیایی در مینهسوتا، توربینهای بادی و حتی حصارهای الکتریکی مرگبار در مرز کرهشمالی منحرف شد. ترامپ در بخشی از مصاحبهای که همان روز با پولیتیکو منتشر شد، وقتی از او پرسیدند چه نمرهای به وضعیت اقتصاد میدهد، بدون تردید گفت: «A-plus-plus-plus-plus-plus» در همان زمان، ترامپ تور تبلیغاتی تازهای را آغاز کرده تا پیام اقتصادی خود را بهتر ترویج کند. او با شعار «قیمتهای پایینتر، چکهای حقوقی بزرگتر» اولین نطق از مجموعه سخنرانیهای اقتصادی خود را در همان مانت پوکونو ایراد کرد؛ درحالیکه نظرسنجیها نشان میدهند نگرانی مردم درباره افزایش هزینههای زندگی رو به رشد است. در یک نظرسنجی تازه رویترز/ایپسوس، میزان تایید عملکرد کلی او کمی به ۴۱درصد افزایش یافت، اما تنها ۳۱درصد عملکرد او در حوزه «هزینههای زندگی» را تایید کردند. ترامپ در سخنانش گفت: «دموکراتها همیشه یک حقه تازه پیدا میکنند… واژه جدیدشان شده "مقرونبهصرفه بودن".» اما در ادامه اضافه کرد که نمیتواند این واژه را حقه بنامد، چون خودش نیز قبول دارد قیمتها خیلی بالا بودهاند.
موضوع تعرفهها بخش اصلی سخنرانی ۹۰دقیقهای ترامپ بود. او گفت «واژه محبوبش» تعرفه است و مدعی شد که سیاستهای تعرفهای او «صدها میلیارد دلار» درآمد برای دولت ایجاد کرده است. ترامپ در مثالی عجیب گفت که مردم میتوانند از برخی کالاهای وارداتی صرفنظر کنند: «مثلا مداد. تحت سیاست چین، هر بچه میتواند ۳۷ مداد بگیرد. اما واقعا به یکی دو تا بیشتر نیاز ندارند.» بااینحال، واقعیت سیاستهای تعرفهای دولت او پیچیدهتر است.
اگرچه ترامپ در ظاهر همچنان محکم پشت سیاستهای تعرفهای خود ایستاده است، اما در عمل در بسیاری از موارد از سختگیریهای اولیه عقبنشینی کرده است. تعرفههایی که در دوم آوریل اعمال شده بود کاهش یافته و تعرفه ۲۵درصدی بر واردات همه کالاها از مکزیک و کانادا کنار گذاشته شده است. کالاهایی که تحت توافقنامه USMCA قرار دارند اکنون از این تعرفهها معاف شدهاند. تعرفهها بر واردات چین نیز که زمانی بیش از ۱۰۰ درصد بود، اکنون به یک نرخ پایه ۱۰درصدی کاهش یافته که برای دیگر کشورها هم اعمال میشود.
در ادامه این روند تعدیلی، ترامپ از ماه نوامبر تعدادی از تعرفهها بر کالاهای خوراکی وارداتی را اصلاح یا حذف کرده است؛ از جمله تعرفه بر گوشت گاو، قهوه، موز و گوجهفرنگی. هدف از این اقدامات کاهش قیمت سبد غذایی خانوارهاست، اما دادههای رسمی نشان میدهد که این اقدام بهتنهایی نتوانسته جلوی افزایش قیمتها را بگیرد. در ماه سپتامبر، شاخص قیمت مصرفکننده نسبت به سال قبل سه درصد افزایش داشته، بالاترین رقم از ژانویه و بیش از هر زمان در دوره اول ترامپ. این در حالی است که تورم سالانه در ماه آوریل به کف چهارساله ۲.۳درصد رسیده بود، اما پس از آن دوباره روند صعودی گرفت.
قیمت برخی کالاها بهصورت محسوس افزایش یافته است: حدود ۱۵درصد برای گوشت گاو، ۷درصد برای موز و بیش از ۲۰درصد برای قهوه. قیمت بنزین نیز اگرچه در برخی ماهها ۳۰ تا ۵۰ سنت کمتر از متوسط سال ۲۰۲۴ بوده، اما اکنون تنها چند سنت پایینتر است. در همین حال، ترامپ این کاهشهای محدود را نشانه موفقیت سیاستهایش معرفی میکند، درحالیکه گلهمندی عمومی از هزینههای زندگی همچنان گسترده است.
گزارشی از فدرالرزرو سنتلوئیس که در ماه اکتبر منتشر شد و مبتنی بر دادههای ژانویه تا اوت امسال است، نشان میدهد تعرفههای باقیمانده همچنان فشار قابلتوجهی بر قیمت کالاهای مصرفی وارد میکنند. در این گزارش آمده است: «تحلیل ما نشان میدهد که اقدامات تعرفهای اکنون فشار قابل اندازهگیری بر افزایش قیمتهای مصرفکننده وارد کردهاند. افزایش قیمتها که از اوایل ۲۰۲۵ آغاز شد، با تحولات تعرفهای همزمان است و برآوردهای مدل ما نشان میدهد که این اثرات از نظر آماری و اقتصادی معنادارند.» بااینحال، این گزارش تاکید میکند که انتقال اثر تعرفهها هنوز کامل نشده و تنها بخشی از تاثیر پیشبینیشده در قیمتها نمود پیدا کرده است. به گفته تحلیلگران، این موضوع ممکن است به دلیل تاخیر در تنظیم قیمتها، فشار رقابتی یا انتظار شرکتها برای موقتی بودن تعرفهها باشد.
در حاشیه گردهمایی، برخی از ساکنان محلی از فشار هزینهها شکایت کردند. رابرت استوارت، ۷۰ساله و ساکن منطقه که خود را مستقل معرفی میکرد، گفت: «قیمتها تحت تاثیر ترامپ ۲۰ تا ۳۰درصد بالا رفتهاند. ترامپ فقط برای منافع خودش وارد این ماجرا شده؛ و این واقعا شرمآور است.» او گفت که به هیچ جمهوریخواهی که با ترامپ در ارتباط باشد رای نخواهد داد. در مقابل، برخی دیگر همچون باب گوارینی، ۵۶ساله و یک جمهوریخواه، معتقد بودند که ترامپ بهترین شانس برای بهبود شرایط اقتصادی است. گوارینی گفت: «جامعه ما درد ناشی از قیمتهای بالا را احساس میکند، اما فکر میکنم سیاستهای ترامپ وضعیت را بهتر میکند. او باید همچنان نشان دهد که قیمتها رو به کاهشاند.»
در مجموع، ترامپ تلاش کرده است با ترکیبی از دفاع سرسختانه از سیاست تعرفهای، ارائه وعدههای کاهش هزینهها، و حمله به دموکراتها، پیام اقتصادی خود را در آستانه انتخابات میاندورهای تقویت کند. اما در پشت این پیام، آمارهای رسمی، انتقادات محلی و افزایش هزینههای زندگی چالشی جدی برای روایت او ایجاد کردهاند. او و اعضای کابینهاش قصد دارند سال آینده برنامههای مشابه بیشتری در سراسر کشور برگزار کنند؛ برنامههایی که قرار است بخشی از یک تور اقتصادی گستردهتر باشد و هدف آن جلب حمایت در مناطق رقابتی کلیدی است. اما اینکه آیا این تلاشها میتواند نگرانی فزاینده مردم درباره هزینههای زندگی را کاهش دهد یا نه، هنوز پرسشی بیپاسخ است.
* خبرنگار رویترز
** خبرنگار رویترز