پرونده امروز

کشتی به گل نشسته رگولاتور

پرهام پهلوان در بین اهالی علم اقتصاد مصطلح است که دولت یک بد الزامی است. این جمله از توماس پین(Thomas Paine) فیلسوف و نویسنده سیاسی انگلیسی-آمریکایی در کتاب( Common Sense (۱۷۷۶ است. او در این اثر، دولت را به‌‌‌عنوان نهادی ضروری برای حفظ نظم و امنیت توصیف می‌کند، اما تاکید دارد که ذات دولت نوعی «بد ضروری» (necessary evil) است و باید نقش آن محدود و تحت کنترل شهروندان باشد.

دانشمندان و اندیشمندان متعدد علم اقتصاد، به‌خصوص اندیشمندان متاخر، در کتاب‌‌‌ها و رساله‌‌‌های گوناگون حضور دولت، به‌ویژه دخالت مستقیم دولت در امر قیمت‌گذاری در اقتصاد و بنگاه‌‌‌داری دولت را مورد نکوهش قرار داده‌‌‌اند؛ با این حال وجود دولت مرکزی قوی را الزامی دانسته‌‌‌اند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌‌‌ها و ابزارهای دولت، قانون‌گذاری است. دولت باید بتواند قانون‌گذاری مناسب داشته باشد و بر حاکمیت قانون در کشور و اقتصاد نظارت کند. زمانی که قانون‌گذاری برای دولت‌‌‌ها با مشکل مواجه می‌شود، اعتماد عمومی به دولت و اطمینان به سرمایه‌گذاری از دست می‌رود.

هرج و مرج است که بی‌‌‌ثباتی و رکود اقتصادی را در پی خواهد داشت. «باشگاه اقتصاددانان» در سه‌یادداشت امروز، پرونده‌ای برای دولت در خصوص حد و حدود دخالت دولت در اقتصاد و اهمیت تمرکززدایی در توسعه در نظر گرفته است. دولت کجا بد و کجا الزامی است؟