اژدها شاید روند نزولی را در پیش گیرد
بسیاری این را دست‌کم گرفتن مشکلات چین تصور کردند. درست بیش از یک‌سال پیش، شی تدابیر سختگیرانه «کووید صفر» را که برای نزدیک به سه‌سال اجرا شده بود و به قرنطینههای مکرر منجر شده بود، کنار گذاشت. اما این کشور چیزی را که شی در سخنرانی خود به‌عنوان «انتقال آرام» توصیف کرد، تجربه نکرد. جمعیت کمتر واکسینه‌شده چین آمادگی خوبی نداشت: طبق برخی تخمین‌ها، بیش از یک‌میلیون نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند، زیرا کشور تلوتلوخوران به حالت عادی بازگشت (مقامات آمار واقعی کشته‌ها را پنهان کردند). اقتصاد نتوانست حرکتی کند. بیکاری جوانان افزایش یافت، بازار املاک به رکود ادامه داد و سرمایه‌گذاران خارجی عصبی‌تر شدند. بادهای مخالف شدید بود. سال آینده چندان کم‌مشکل به نظر نمی‌رسد.
شی تلاش خواهد کرد چهره شجاعی از خود به نمایش بگذارد. او یک هیات غیرمعمول بزرگ را برای همزبانی با پولداران [پلوتوکرات‌ها] در مجمع جهانی اقتصاد در اواسط ژانویه (گردهمایی سالانه ثروتمندان و قدرتمندان در داووس) اعزام خواهد کرد. خبرگزاری رویترز می‌‌‌گوید این تیم توسط نخست‌‌‌وزیر چین، لی چیانگ -بالاترین مقام چینی که از زمان حضور خود شی در سال ۲۰۱۷ حضور داشته است- رهبری خواهد شد. لی، به عنوان یکی از طرفداران شی، در مارس ۲۰۲۳ پس از خدمت به‌عنوان رهبر حزب کمونیست در شانگهای به این منصب رسید. او با روش‌های تجاری دوستانه خود خارجی‌ها را تحت‌تاثیر قرار داد.
او در داووس این کار را بسیار دشوارتر خواهد یافت. وقتی شی به آنجا رفت، اوضاع فرق می‌کرد. بسیاری از مقامات و شرکت‌ها در غرب از دورنمای ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ (او در آستانه تحلیف بود) و تاثیری که تهدید جنگ تجاری او با چین بر رشد جهانی خواهد داشت، به خود می‌‌‌لرزیدند. آنها از تلاشهای شی برای نشان دادن خود به‌عنوان قهرمان تجارت آزاد مجذوب شدند. اکنون بسیاری از آنها چین را منبع خطر می‌‌‌دانند، خواه ناشی از اقتصاد متزلزل این کشور، خواه رقابت استراتژیک با آمریکا یا سیاست بیزاری از غرب خود شی، با تاکید روزافزون آنها در همه زمینه‌‌‌ها بر لزوم حفاظت از امنیت ملی و رژیم. در پایتخت‌‌‌های غربی و اتاق‌‌‌های هیات‌مدیره، سال جدید با نگرانی‌های مرتبط با چین آغاز می‌شود. در ۱۳ژانویه، انتخابات ریاست‌جمهوری در تایوان میتواند تنش‌‌‌های بین‌تنگه‌‌‌ای را در صورت پیروزی نامزد پیشتاز، «ویلیام لای» از حزب حاکم دموکراتیک مترقی (DPP)، افزایش دهد. چین او را به‌عنوان جدایی‌طلب سرسخت می‌شناسد.
طبق تقویم سیاسی عادی، کمیته مرکزی حزب -ارگانی متشکل از بیش از ۳۷۰نفر از نخبگان سیاسی، نظامی و تجاری- باید «سومین پلنوم» [مجمع عمومی] خود را در اواخر سال ۲۰۲۳ تشکیل می‌داد. در چرخه پنج‌ساله گردهمایی حزب، پلنوم‌های سوم به دلیل تمرکز معمول بر اصلاحات اقتصادی توجه زیادی به خود جلب می‌کنند. اینکه در چرخه کنونی هنوز چنین جلسه‌ای برگزار نشده است، باعث گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد ناهماهنگی در میان نخبگان در مورد چگونگی مقابله با مشکلات اقتصادی بلندمدت چین، مانند پیری جمعیت، کاهش نیروی کار و سطوح بالای بدهی شده است.
مقامات ارشد موفق شدند در ماه دسامبر یک کنفرانس سالانه برای بحث در مورد مشکلات اقتصادی فوری‌تر برگزار کنند؛ چیزی که از این گردهمایی بیرون آمد، اقدام جسورانه جدیدی را برای افزایش رشد پیشنهاد نمی‌کرد. سال ۲۰۲۴ برای اقتصاد، تقریبا به اندازه سال ۲۰۲۳ پردست‌‌‌انداز خواهد بود. اقتصاد از رشد کوتاهی که از پایان کنترل‌‌‌های کووید و افزایش تقاضای مصرف‌کننده به دست آورد، بهره نخواهد برد. رشد تولید ناخالص داخلی در سال‌جاری ممکن است کندتر از سال ۲۰۲۳ باشد، زمانی که احتمالا نزدیک به هدف حدودا ۵درصدی دولت بود (کمترین رقم در بیش از سه‌دهه گذشته). بانک جهانی پیش‌بینی می‌کند که اقتصاد در سال ۲۰۲۴ رشد حدود ۴.۵درصدی و در سال ۲۰۲۵ رشد ۴.۳درصدی داشته باشد. به نظر می‌رسد اکثر اقتصاددانان موافق هستند.
برخی از سرنخ‌‌‌های استراتژی اقتصادی دولت در ماه مارس در جلسه سالانه مجلس قانون‌گذاری چین، کنگره ملی خلق، آشکار خواهد شد. در گزارش این کنگره به نمایندگان، لی احتمالا یک هدف رشد برای سال ۲۰۲۴ اعلام خواهد کرد. اگر با وجود همه بادهای مخالف، با سال قبل مطابقت داشته باشد، میتواند نشان‌دهنده آمادگی دولت برای تقویت اقدامات محرک در جهت اطمینان از رسیدن به هدف باشد. اما سرمایه‌گذاران محتاط خواهند ماند؛ به‌ویژه به این دلیل که پیام‌های دولت روزبه‌روز غیرقابل اعتمادتر می‌شود (برای مثال، در سال ۲۰۲۳، دولت انتشار داده‌های مربوط به بیکاری جوانان را متوقف کرد). در نشست دسامبر در مورد اقتصاد، به مقامات گفته شد که «تبلیغات اقتصادی را تقویت کنند» و «از چشم‌انداز روشن اقتصاد چین ستایش کنند.»
وزارت امنیت دولتی چین فراتر رفت. در تفسیری درباره این جلسه که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، این وزارتخانه اظهار کرد که منفی‌گرایی در مورد اقتصاد یک گناه سیاسی جدی است. این وزارتخانه افزود، هدف افرادی که دیدگاه‌‌‌های تحقیرآمیز را منتشر می‌کنند، «حمله و انکار» سوسیالیسم به سبک چینی در «تلاشی بیهوده» برای قرار دادن کشور در «محدودیت و سرکوب استراتژیک» بود. مجله‌‌‌ای در پکن، سرمقاله‌‌‌ای در حمایت از اصلاحات منتشر و اشاره کرد که طی انقلاب فرهنگی «اقتصاد ملی در آستانه فروپاشی بود، اما مقامات اصرار داشتند که وضعیت «بسیار خوب» و «بهتر و بهتر می‌شود».» این مقاله به‌سرعت از وب‌سایت Caixin حذف شد.
در سال ۲۰۲۴ شی روحیه‌ای برای مخالفت نخواهد داشت. چند روز قبل از لغو سیاست کووید صفر، او یکی از قوی‌‌‌ترین نمایش‌‌‌های نارضایتی از دولت را از زمان ناآرامیهای میدان تیان‌‌‌آن‌‌‌من در سال ۱۹۸۹ مشاهده کرد. اعتراض‌‌‌ها، هرچند کوتاه و کوچک، در چند شهر بزرگ آغاز شد. ظاهرا آنها با قرنطینههای مرتبط با کووید مخالف بودند، اما رنگ و بوی سیاسی هم داشت. مردم برگه‌های کاغذ سفید را به نشانه مخالفت با سانسور در دست داشتند. همان‌طور که همتایانشان در تیان‌‌‌آن‌‌‌من انجام دادند، آنها سرود کمونیستی «بین‌الملل» را خواندند (سرودی که معترضان در چین آن را نه به خاطر پیام ایدئولوژیکش، بلکه به خاطر زبان شورشش دوست داشتند). در شانگهای برخی حتی فریاد زدند: «حزب کمونیست، کناره‌گیری» و «شی جین پینگ، کناره‌گیری». در کشوری که با فناوری نظارتی بسیار اشباع شده بود، این لحظه به‌راستی لحظه شجاعت فوق‌‌‌العاده‌‌‌ای بود. شی همچنان تحت فشار آنان خواهد بود.
در طول سال ۲۰۲۳ پلیس شرکت‌کنندگان را ردیابی کرد و به بسیاری هشدار داد و برخی را بازداشت کرد. ترس دوباره به وجود آمده است. یک جوان ساکن پکن توضیح می‌دهد که چگونه دولت به بسیاری از دوستانش به دلیل نقش آنها در تظاهرات دستور داد شهر را ترک کنند. او می‌‌‌گوید: «آنها باید بهای گزافی بپردازند.» در نشستی در ۲۳دسامبر برای بحث در مورد اولویت‌‌‌های خود در سال ۲۰۲۴، روسای پلیس سراسر کشور از روسای خود در پکن دستور گرفتند که «رشته‌‌‌های امنیتی سیاسی» را تشدید کنند و تلاشهای «فعالانه» را برای حفاظت از نظام سیاسی چین و قداست ایدئولوژیک آن افزایش دهند.
در هنگکنگ نیز امنیت موضوع برجسته سال سیاسی خواهد بود. این سرزمین در حال برنامه‌ریزی برای تصویب قوانین جدید در سال ۲۰۲۴ در خصوص جنایاتی مانند خیانت، جدایی، فتنه و براندازی است. این امر طبق ماده ۲۳ قانون اساسی چین برای هنگکنگ الزامی است، اما تلاشهای قبلی برای تصویب چنین قانونی با مخالفت شدید مردم ناکام مانده است. از زمان شروع ناآرامیهای ضددولتی در هنگکنگ در سال ۲۰۱۹، سرکوب گسترده مخالفان در این قلمرو توسط چین، راه را برای تصویب این قوانین باز کرده است. تعداد کمی از ناظران بر این باورند که ساکنان جرات سازماندهی تظاهرات بزرگ را دارند. در ماه‌‌‌های آینده، در محاکمه‌‌‌های بدون هیات منصفه برای ده‌‌‌ها تن از برجسته‌‌‌ترین فعالان دموکراسی هنگکنگ، احکامی صادر خواهد شد.
نتایج میتواند باعث آرامش عمیق‌‌‌تر بر فضای در حال کاهش آزادی بیان در هنگکنگ شود. البته تلاطم در رأس هرم سیاسی هم ادامه خواهد یافت. در میان رهبران چین، پاک‌سازی‌‌‌هایی که از ویژگی‌‌‌های همیشگی حکومت شی بوده است، به سرعت ادامه خواهد یافت. سال گذشته شاهد نمایش چشمگیری از این موارد بودیم؛ با برکناری وزیر امور خارجه «چین گانگ» و وزیر دفاع «ژنرال لی شانگفو» -که هر دو تنها چند ماه در این سمت بودند. هیچ دلیلی برای اخراج‌ها ارائه نشده اما اعتقاد بر این است که «چین» حداقل تا حدی به یک رابطه خارج از ازدواج و ژنرال «لی» به فساد مرتبط است. «وانگ یی» جایگزین «چین» شد. پس از ماه‌‌‌ها بدون وزیر دفاع بودن، پکن در ۲۹دسامبر یک وزیر جدید را معرفی کرد: دریاسالار «دونگ جون»، رئیس سابق نیروی دریایی. در همان روز، ۹ مقام نظامی بدون هیچ توضیحی از قوه مقننه اخراج شدند.
به‌طور کلی کنترل شی بر امور مالی نیز همین‌طور است. در مارس ۲۰۲۳، او تاسیس یک آژانس جدید تحت رهبری حزب به نام «کمیسیون مالی مرکزی» را اعلام کرد تا مسوولیت تمام امور مالی را برعهده بگیرد. وظایف آن شامل نظارت بر نهادهای ناظر مانند «بانک خلق چین»، «بانک مرکزی» و نهاد تازه تاسیس «اداره ملی برای مقررات مالی» است. او همچنین یک نهاد منحله -کمیسیون مرکزی کار مالی- را مجددا تاسیس کرد تا نظم و انضباط حزبی را اعمال کند. بعید به نظر می‌رسد ابهاماتی که در بخش خصوصی چین وجود دارد در سال ۲۰۲۴ برطرف شود.
آمریکا به تلاش خود ادامه خواهد داد تا با محدودیت در سرمایه‌گذاری و تجارت، توسعه فناوری‌های پیشرفته در چین را با مشکل مواجه کند. اصطکاک اقتصادی بین چین و غرب افزایش خواهد یافت، به‌ویژه زمانی که دولت‌ها در اروپا تلاش می‌کنند از صنایع خودروی خود در برابر سیل وسایل نقلیه الکتریکی ارزان (EVS) ساخت چین محافظت کنند. کمیسیون اروپا در حال بررسی این موضوع است که آیا شرکت‌های چینی یارانه‌‌‌هایی دریافت می‌کنند که قوانین تجاری را نقض می‌کند یا خیر. در صورت تایید، ممکن است تعرفه‌های تنبیهی را در پی داشته باشد. شی امیدوار است که احساسات ملی‌گرایانه را تقویت کند. جشن‌های اکتبر ۷۵سالگی چین به عنوان یک کشور کمونیستی به همین منظور برگزار می‌شود. زمزمه‌ها درباره حکومت شی احتمالا عمدتا در خفا باقی خواهد ماند. اما بعید است در سال آینده مطیع اژدها باقی بمانند.
