امکانسنجی یک سیاست آزادیخواهانه
مجله والاستریت در این باره مینویسد: «طبقه متوسط آرژانتین ممکن است دیگر شرایطی را که آنها را از ثمره کار خود محروم میکند تحمل نکنند. به همین دلیل از ایدههای میلی مبنی بر بازارهای باز، کاهش هزینههای عمومی و کنترل سرمایه تمجید میکنند.» یک مشاور محلی آرژانتینی معتقد است این کشور در نهایت به اواخر قرن نوزدهم بازمیگردد؛ زمانی که تجارت آزاد بدون مانع در آن حاکم بود. مردم آرژانتین امیدوارند این اتفاق بیفتد. اتفاق بزرگی در آرژانتین در حال رخ دادن است. اما این جنبش بازار آزاد مردمی نیست، بلکه شورشی علیه تاسیسات است، از آن نوعی که آمریکایلاتین در حال حاضر متخصص آن است. بسیاری از روسایجمهور تازه بر سر کار آمده از جمله آندرس مانوئل لوپز در مکزیک، پدرو کاستیلو در پرو، گوستاو پترو در کلمبیا و گابریل بوریک در شیلی، با حمله به اولیگارشی و کسانی که برای همیشه قدرتمند بودهاند برنده شدند. این دقیقا همان کاری است که میلی امروز انجام میدهد و اعلام میکند: «زمان آن رسیده که آنها بروند» و قول میدهد که با زدن ضربه قوی، آنها از دست طبقه حاکم خلاص شوند.
سوگیری تایید به تفسیر افراطی وقایع منجر میشود. پس از اینکه مردم شیلی در اعتراضات گسترده (و اغلب خشونتآمیز) در سال ۲۰۱۹ به خیابانها آمدند و مجمع موسسان را انتخاب کردند که در سال ۲۰۲۱ به سمت چپ متمایل شد حزب پیشرو بهسرعت به این نتیجه رسید که مردم شیلی نسبت به آسیبهای نابرابری آگاه شدهاند و این کشور دیگر هرگز مثل گذشته نخواهد شد. آنها امیدوار بودند. پیشنویس قانون اساسی که توسط این مجمع نوشته شد بهطور قاطع توسط رایدهندگان رد شد و پس از آن به انتخاب مجمع دیگری پرداختند که این مجلس به سیاستهای دست راستی متمایل بود. عناوین اخبار امروز شیلی نشان میدهد که مشکلات اجتماعی و نابرابری با رایگیری جایگزین شده است. نتایج این نظرسنجیها نشان میدهد رایدهندگان خواهان رهبرانی هستند که مهاجران را اخراج کرده و در مورد جرم و جنایت سختگیر باشند. میلی اغلب بهعنوان یک آزادیخواه توصیف میشود؛ اما این هم اشتباه است. آزادیخواهان به حق انتخاب مردم اولویت میدهند؛ اما او مخالف سقطجنین است.
او یک پوپولیست مستبد کلاسیک است که تنها به این دلیل که حزب حاکم جناح چپی است، جناح راستی محسوب میشود. در این بین بیشتر گزارشهای رسانههای بینالمللی از برنامه او برای بستن بانکمرکزی و جایگزینی پزو با دلار آمریکا صحبت میکنند. در واقع، او قول داده است که بانکمرکزی را به طور لفظی درهم بشکند. میلی در آرژانتین به خاطر برنامه تلویزیونی شناخته شد که در آن تولد خود را با چشمبسته جشن گرفت و ماکتی از ساختمان بانکمرکزی را با چوب نابود کرد. اما در واقع این ضربه زدن است که توجه را جلب میکند، نه هدف. اگر میلی انتخاب کرده بود که کاخ کنگره ملی آرژانتین را نابود کند، طرفدارانش باز هم با شور و شوق هورا میکشیدند.
البته هیچیک از این مسائل این موضوع را که دولت فعلی رئیسجمهور آلبرتو فرناندز فوقالعاده نالایق بوده است نفی نمیکند. تورم امسال از ۱۵۰درصد تجاوز خواهد کرد، اقتصاد در رکود است و ذخایر بانکمرکزی به میزان ۷میلیارد دلار منفی است. همچنین فساد دولتهای قبلی پرونیست (جنبش سیاسی آرژانتین) نیز آشکار شده است. اما میلی برای هیچیک از این مشکلات دارویی تجویز نمیکند. طرح دلاریشدن او را در نظر بگیرید. نقد تکنوکراتیک استاندارد این است که آرژانتین و ایالاتمتحده یک منطقه ارز بهینه نیستند، بنابراین آرژانتین در معرض شوکی قرار میگیرد که نمیتواند آن را کنترل کند.
واقعیت حتی بدتر است. خرید دلار در حال حاضر هزینه بسیار زیادی دارد که آرژانتین آن را ندارد. برخی از اقتصاددانان طرفدار میلی استدلال میکنند که این دلار میتواند از خارج قرض گرفته شود. اما اگر این وامها ادامه نیابد چه میشود؟ عرضه پول یکشبه قطع و آرژانتین به رکود سنگینی دچار خواهد شد. دلاریزه شدن گاهی بهعنوان تنها راه نظم بخشیدن به کسری مالی خارج از کنترل آرژانتین معرفی میشود. اما برای مثال از اکوادور زمان دلاریزه شدن، بارها قرض گرفته و در بازپرداخت بدهیهای خود چندان موفق نبوده است. همچنین استقراض یونان از اتحادیه اروپا از این کشور در برابر بحرانهای مالی محافظت نکرد.
خوشبختانه برای میلی این انتخابات ربطی به صحت پیشنهادهای او ندارد؛ بلکه بیشتر به قدرت او در برانگیختن عصبانیت مردم، تلاش برای جلب توجه و قول دادن برای خلاص شدن از دست نخبگان حاکم مربوط است. در هر سه حوزه، میلی از مخالفان خود بهتر است و این چیزی است که او را پیشگام میسازد.