پرسش امروز

گام دوم نزدیکی ایران به اعراب

فراگیر شدن فرآیند تنش‌زدایی میان بازیگران رقیب در خاورمیانه و پدیدار شدن افق‌های مذاکراتی موجب شده است تا طرح‌های امنیتی برای تحقق صلح در خلیج‌فارس از سوی بازیگران این مجموعه مطرح شود. اهمیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خلیج‌فارس و دریای عمان به عنوان کانون انرژی جهانی باعث شده است تا تعارضات و تضادهای منافع میان هشت‌کشور ساحلی زمینه‌های بحران در چند دهه گذشته را فراهم کند. با این حال قرار گرفتن منطقه در وضعیت جنگی، افزایش هزینه‌های نظامی، ظهور مسائل و چالش‌های نوظهور باعث شده است تا بازیگران دو سوی ساحل خلیج‌فارس به این نتیجه برسند که تنش‌ها را مدیریت کنند و مجالی به همکاری در عصر جدید بدهند.

در این میان، ایران طرح مجمع گفت‌وگو و همکاری را پیشنهاد داده است. الگوی امنیتی مطلوب جمهوری اسلامی ایران در منطقه مبتنی بر ایجاد نظم با مشارکت کشورهای منطقه و بدون دخالت کشورهای خارجی است. عملیاتی شدن این طرح قرار است اواخر شهریورماه در نیویورک و در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با حضور وزرای خارجه هشت‌کشور ساحلی خلیج‌فارس رقم بخورد؛ ابتکاری که توسط آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل هدایت می‌شود. طبیعتا برگزاری این نشست آن‌هم در سطح وزرای خارجه می‌تواند نقطه عطفی در بن‌بست روابط دو سوی ساحل خلیج‌فارس باشد و ابتکار ایران را با موفقیت بیشتری همراه سازد. این طرح در صورت موفقیت می‌تواند منطقه را پس از دهه‌ها تنش و تصاعد بحران وارد دوره‌ای از مصالحه و همکاری بر مبنای متغیرهای نوظهور کند. در این پرونده تلاش شده است تا واقعیت‌های مجمع گفت‌و‌گو و همکاری از ایده تا طرح عملیاتی مورد بررسی قرار گیرد و فرصت‌ها و چالش‌های آن برای شکل‌دادن به دوره‌ای از همکاری‌ها تبیین شود.