لزوم حمایت از دو نماد دولتی
دولت سیزدهم اقداماتی انجام داده و ۱۰تصمیم را در دستور کار قرار داده است که اگر اجرای تصمیمات با دقت انجام شود، باعث میشود که قیمت سهام متعادلتر شود و ارتقا یابد. این اقدام به افزایش قیمت سهام شرکتهای پالایشی که P/ E پایینتر از حد نرمال دارند منجر میشود و در نهایت اصلاح قیمت پالایشیکم و دارایکم را رقم میزند. امیدواریم هرچه سریعتر تصمیمات اجرا شوند؛ چون تعلل در موضوع پالایشیکم و دارایکم سیگنالهای منفی به بازار میدهد و نهتنها سهامدارانی که این صندوقها را خریدند، بلکه بسیاری از افراد از ورود به بازارسرمایه خودداری میکنند؛ اما اصلاح این امر بازگشت اعتماد به بورس را رقم میزند. سازمان بورس با تغییر اساسنامه و قابلیت خرید و فروش NAV صندوقها در نزدیکی ارزش ذاتی آنها گام مثبتی برای بازار برداشته است. تعامل بین سازمان و همه فعالان بازارسرمایه اتفاق افتاد، اینکه حمایت از تعیین قیمت برای خوراک و گاز صنایع و پالایشگاهها بود که در مهرماه شرکتهای متانولساز با قبضهای گاز ۳۴سنتی مواجه شدند.
در حالی که قیمت در آمریکا و کانادا ۱۶سنت، در امارات ۱۳سنت و در انگلستان ۱۹سنت بود، شرکتهای ایرانی با قبضهایی مواجه شدند که رقم بالاتری داشت. جالب اینکه در آذرماه که لایحه بودجه ۱۴۰۱ به مجلس تقدیم شد، شاهد بودیم که ۹۴هزار میلیارد تومان بابت اصلاح گاز و خوراک صنایع لحاظ شده؛ یعنی از رقم ۳۴سنتی که توجیهی نداشت و باعث تعطیل شرکتها میشد باید بالاتر پرداخت میکردند. بنابراین سازمان بورس و کمیسیون اقتصادی و فعالان بازار وارد عمل شدند و با نظراتی که دادند دولت را متوجه این اشتباه کردند. اصلاح نرخ خوراک برای گاز اجتنابناپذیر بود و اگر اصلاح نمیشد، شرایط ناگواری برای شرکتهای بزرگ و خود دولت و کشور به وجود میآمد. این اصلاح باعث شد تا حاشیه سود شرکتها بهبود پیدا کند و مانعی برای ریزش بیشتر قیمتهای فعلی پالایشیها شد.
ضمن اینکه باید کمک کنیم تا ارزش ذاتی پرتفوی این شرکتها افزایش یابد تا رضایت سهامداران را در پی داشته باشد؛ چون این صندوقها پس از دوسال هنوز به ارزش اولیه خود نرسیدهاند. امیدواریم با تدابیر مجلس و دولت و دوری از قیمتگذاری دستوری، حاشیه سود تولید افزایش و ریسک آن کاهش یابد و با تصویب مالیات بر عایدی مسکن، سود دلالی در بازارهای مسکن، طلا، ارز و خودرو کاهشی و ریسک آن افزایشی شود. در صورتی که چنین اقدامی انجام شود، تولید افزایش مییابد و سرمایههای جدید به سمت شرکتهای تولیدی در بازار سهام تزریق میشود. اگر این اتفاق رخ دهد، بازارسرمایه بهبود مییابد و تورم در کشور کنترل میشود.
صندوقهای دارایکم و پالایش که کمتر از ارزش ذاتی در حال معامله هستند، متشکل از پرتفوی خوبی هستند که میتوانیم در آنها شاهد رشد قیمت باشیم. البته مسالهای که این صندوقها را آزار میدهد بحث معاملات الگوریتمی و نوسانگیری زیاد در آنها و همچنین روند بازدارنده افزایش قیمتی است. امیدواریم در این خصوص مدیران بورسی تصمیمات ضروری را اتخاذ کنند. در کل، تغییر اساسنامه و افزایش حاشیه سود تولید از طریق کاهش فشار به شرکتهای بورسی وضعیت بهتری را رقم میزند و حتی نظام بانکی که گاه دچار تکالیف بسیار سختی شده و زیانده میشود، بهبود مییابد. البته زمانی که دولت، صندوق پالایشیکم را به قیمت بالا و با P/ E بالا به مردم ارائه کرد، بعد از چندماه بابت تسویه بدهی خود به قیمت بسیار پایینتر از حد معقول به بانکها داد که همین موضوع باعث شد بخشی از این سهام به قیمت پایین فروخته شود؛ در حالی که مردم این صندوقها را با قیمت بالا خریده و در آن گیر کردهاند.