دامنه ریسک رکود
روسیه ادعا می‌کند، از گاز به عنوان سلاح استفاده نمی‌کند؛ اما واقعیت این است که مسکو عرضه گاز به اتحادیه اروپا را به‌شدت کم کرده و احتمال زیادی وجود دارد که در پاییز و زمستان به این اتحادیه اروپا گاز صادر نکند. از سوی دیگر، اقتصادهای اروپایی به‌شدت به گاز و به‌ویژه گاز صادراتی روسیه وابسته‌اند و کمبود عرضه به شیوه‌های مختلف به اقتصاد اروپا لطمه وارد کرده و خواهد کرد. قیمت برق که به‌شدت به قیمت گاز وابسته است، افزایش یافته و این افزایش زمینه‌ساز بحران‌های گوناگون است. در آلمان قیمت برق اکنون نسبت به متوسط یک‌دهه قبل ۱۴۰۰درصد بالاتر است. اگر در آینده نزدیک تغییری در روابط پرتنش روسیه و اتحادیه اروپا به وجود نیاید، قیمت گاز طی ماه آینده همچنان بالا خواهد رفت.
ثبت ارقام جدید برای قیمت گاز و برق در اروپا به امری عادی تبدیل شده است. هفته قبل، قیمت برق در آلمان به ۷۰۰یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید که رقمی بی‌‌‌سابقه است. اقتصاد اروپا تحت‌تاثیر عوامل گوناگون در معرض رکود قرار گرفته است. جنگ اوکراین، خشکسالی و همه‌گیری کرونا سه عامل مهمی هستند که ریسک رکود را بالا برده‌اند و در بین این سه عامل، بدون شک جنگ اوکراین و تبعات آن، یعنی رشد قیمت انرژی و برق، بیشترین اثرات منفی را بر اقتصاد اروپا گذاشته است.
شش‌ماه از آغاز جنگ اوکراین گذشته و اکنون زنگ‌‌های خطر برای اقتصاد اروپا به صدا درآمده است. چهار اقتصاد بزرگ منطقه یورو یعنی آلمان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا همگی در وضعیت ناهنجاری قرار دارند و صندوق بین‌المللی پول رقم‌های پیش‌بینی‌شده برای رشد آنها در سال‌جاری و سال آینده را پایین آورده است. این اقدام عجیب نیست؛ زیرا رشد نرخ تورم در این اقتصادها که عمدتا حاصل افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی است، بانک مرکزی اروپا را وادار کرده است تا برای مهار تورم اقدام کند و این اقدام به زیان رونق اقتصادی است.
رشد قیمت انرژی بر اکثر اقتصادها اثرات منفی دارد، به همین دلیل صندوق بین‌المللی پول در گزارش جدید خود پیش‌بینی رشد اقتصاد جهان در سال‌جاری و سال آینده را پایین آورده است. آلمان که بزرگ‌ترین اقتصاد اروپاست، بیشترین فشار را تحمل می‌کند؛ زیرا هم وابستگی این کشور به گاز روسیه بیش از دیگر کشورهای اروپایی است و هم ضعف در اقتصاد جهان به بخش تولید کارخانه‌ای این کشور که منبع بزرگ رشد اقتصاد است، لطمه وارد کرده است. در آلمان خشکسالی نیز عامل دیگر نگرانی است. یکی از اقتصاددان‌ها می‌گوید تنها معجزه می‌تواند از رکود اقتصاد آلمان در نیمه دوم سال‌جاری جلوگیری کند. وضعیت برای فرانسه و دیگر اقتصادهای اروپایی نیز نامطلوب است.
