پرسش امروز

بازارهای جهانی در نیمه دوم سال

احسان آذری‌‌‌نیا : تا اواخر سال گذشته میلادی همه‌چیز خوب به نظر می‌رسید؛ یعنی اقتصادها در حال رشد بودند و بانک‌های مرکزی تصور می‌کردند که با افزایش تدریجی نرخ‌های بهره می‌توانند تورم را مهار کنند. با آنکه نشانه‌هایی از رشد سریع نرخ تورم نمایان شده بود، بانک‌مرکزی آمریکا و دیگر بانک‌های مرکزی به سیاست‌های حمایتی خود ادامه دادند؛ در نتیجه، تورم به شکل فراگیرتری در بخش‌های مختلف اقتصاد رخنه کرد. اما در چند ماه اخیر مجموعه‌ای از عوامل سبب شده است تا بانک‌های مرکزی به اشتباه محاسباتی خود پی ببرند.

نرخ‌های تورم به ارقامی بسیار بالاتر از پیش‌بینی‌های بانک‌های مرکزی رسیده و کارشناسان معتقدند که برای مدتی طولانی، تورم کاهش چشمگیری نخواهد داشت. به این ترتیب، بانک‌های مرکزی که از تورم عقب مانده‌اند، تلاش می‌کنند از طریق بالا بردن سریع نرخ‌های بهره، این عقب‌ماندگی را جبران کنند. اما همواره این گونه بوده که اقدامات بانک‌های مرکزی برای مهار تورم به اقتصاد و بورس لطمه وارد می‌کند. به همین دلیل است که سرمایه‌گذاران، دچار وحشت شده‌اند و عملکرد بورس‌ها در نیمه نخست سال‌جاری میلادی بسیار منفی بوده است. عواملی که در نیمه نخست سال‌جاری بر بازارها و اقتصاد جهان تاثیر گذاشتند، در نیمه دوم سال همچنان اثرگذار خواهند بود. نگرانی اصلی سرمایه‌گذاران و دیگر فعالان اقتصاد این است که بانک‌های مرکزی نرخ‌های بهره را با سرعت زیاد بالا ببرند؛ به‌طوری که اقتصاد دچار رکود شود. این یک ریسک جدی است که سبب سقوط شاخص‌های مالی و قیمت برخی مواد خام، از جمله فلزات پایه شده است. در مطالب حاضر، به تحولات در اقتصاد آمریکا و اروپا، دیدگاه کارشناسان درباره وضعیت بازارها در نیمه‌دوم سال، اشتباهات محاسباتی بانک‌مرکزی آمریکا و ریسک رکود اشاره شده است.