کابوس ناتمام

سیدحمید میرمعینی/ استاد دانشگاه دامنه نوسان سال‌هاست که بر رفتار معاملاتی فعالان بازار سایه افکنده و هیجانات را تشدید کرده است. همچنین عمق تحلیل و بررسی موشکافانه و ارزش‌گذاری علمی بازار و سهم را به «عمق صف» تقلیل داده و جریان سیگنال‌فروشی بدون پشتوانه و رفتارهای توده‌ای مخرب را شکل داده است. از ریزساختار پر از نقص «دامنه نوسان» صحبت می‌کنم که به‌‌‌رغم اشراف مسوولان سازمان در دوره‌های مختلف بر ناکارآمدی وجود آن، هنوز تغییر یا برداشتن آن به کابوسی تبدیل شده که رهایشان نمی‌کند؛ در حالی که دیر یا زود این نقص باید رفع شود و بازار به سمت جریان تحلیل و مکانیزم عرضه و تقاضای بدون دستکاری در قیمت حرکت کند.

 بازارسرمایه، نماد و عصاره منطق و نظام بازار در اقتصاد است؛ بنابراین همان‌‌‌گونه که همیشه پرچم اعتراض به قیمت‌گذاری دستوری و حمایت از نظام بازار در آن بالاست، به همان اندازه باید در مقررات معاملاتی که باعث محدودیت یا نقص در قیمت‌گذاری در سیستم متبوع خود می‌شود، دقت کند و از هر اقدامی که باعث نقض رسالت می‌شود، اجتناب کند.  برای داشتن بازاری پرعمق‌‌‌تر از لحاظ تحلیل و همچنین به منظور اینکه با قیمت‌ها و اصول و مبانی علمی ارزش‌‌‌گذاری به طور کارشناسانه‌‌‌تر برخورد شود، به نظر می‌رسد، برداشتن محدودیت‌ها باید در اولویت تغییرات مقررات قرار گیرد. در بازار بدون محدودیت نوسان، قیمت‌های خرید و فروش به پشتوانه بررسی کارشناسی تعیین می‌شوند و مستندات ارزش‌گذاری، سند دفاع از عملکرد خواهد بود؛ بر این اساس بازار به‌سرعت به تعادل می‌رسد. البته برداشتن محدودیت دامنه نوسان، نیازمند ایجاد بسترهای مناسب به لحاظ اطلاعاتی، از جمله قابل اتکا بودن اطلاعات، به‌موقع بودن اطلاعات، تقارن اطلاعاتی و دسترسی همگانی، اعمال نظارت کافی برای جلوگیری از دستکاری قیمت، صندوق‌های بازارگردانی حرفه‌ای و نسبت شناوری سهام کافی است. امید است که مسوولان حال حاضر بازار سرمایه، با تدوین برنامه مناسب و لحاظ کردن بسترهای کافی، افتخار اصلاح این نقص بزرگ بازار را به نام خود ثبت کنند.