روزهای خوش کامودیتیها
سال گذشته میلادی بازار مواد خام عملکردی بهتر از دیگر حوزههای سرمایهگذاری داشت و شاخص بلومبرگ از قیمت مواد خام ۲۵درصد رشد کرد. البته رشد قیمت برخی از این مواد بسیار بالاتر بود. رشد تقاضا همزمان با بازگشایی اقتصادها و واکسیناسیون علیه کرونا، اختلالها در زنجیرههای تامین، سیاستهای دولتها در حمایت از اقتصاد و وضعیت نامطلوب آب و هوایی در برخی نقاط کره زمین، عواملی بودند که سبب رشد قیمت انواع مواد خام شدند. پیشبینی میشود سالجاری میلادی از شدت اختلالها در زنجیرههای تامین کاسته شود و نیز بر عرضه برخی مواد خام افزوده میشود و قاعدتا این دو عامل در کنار محدود شدن برنامههای حمایتی بانکهای مرکزی به کاهش قیمت مواد خام نسبت به سطوح کنونی منجر میشوند. اما نکته مهم این است که قیمتها نسبت به متوسط بلندمدت در سطوح بالاتر باقی خواهد ماند. طی ماههای آینده برخی موانع وجود دارد که از رشد قیمت مواد خام جلوگیری میکند. نخستین عامل، حرکت بانکهای مرکزی به سمت کاستن از برنامههای حمایتی است. بانک مرکزی آمریکا و بانک مرکزی انگلستان حرکت در این مسیر را آغاز کردهاند و انتظار میرود در ماههای آینده دیگر بانکهای مرکزی نیز وارد این مسیر شوند. دومین عامل، رشد شاخص دلار است. پیشبینی میشود مجموعه شرایط حاکم بر اقتصاد جهان زمینه را برای افزایش ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر فراهم کند و در نهایت نگرانیها درباره بخش ساختوساز چین بر قیمت مواد خام فشار وارد میکند. اگر ضعف در این بخش ادامه یابد، بازار مواد خام بهویژه فلزات تحتتاثیر قرار خواهد گرفت. البته احتمال شدت پیدا کردن ضعف در بخش یاد شده زیاد نیست، زیرا به نظر میرسد دولت چین برای حفظ رونق اقتصاد و جلوگیری از کاهش شدید نرخ رشد، برنامههای حمایتی خود را ادامه دهد.
پیشبینی میشود سالجاری میلادی بر عرضه نفت کشورهای تولیدکننده غیرعضو اوپک افزوده شود. این عامل در کنار رشد عرضه از سوی اوپکپلاس سبب توازن بازار و احتمالا مازاد عرضه خواهد شد. در این حالت رشد قیمتها متوقف میشود، اما نگرانیهایی درباره ظرفیت تولید نفت در کشورهای عضو اوپک و کمبود سرمایهگذاری در بخش اکتشاف و استخراج نفت وجود دارد که سبب میشود قیمتها در سطوح بالا باقی بماند. بازار گاز اروپا طی زمستان با کمبود عرضه مواجه خواهد بود و این به معنای نوسانهای بزرگ در قیمتها طی چند ماه آینده است. با پایان یافتن دوره سرما قیمتها کاهش خواهد یافت البته ضروری است مخازن گاز اروپا پر شود در نتیجه تقاضا سقوط نخواهد کرد. سالجاری میلادی بر عرضه فلزات افزوده میشود، در نتیجه پیشبینی میشود قیمتها پایینتر از سطوح کنونی باشد. البته کاهش قیمتها زیاد نیست و انتظار میرود قیمتها بالاتر از متوسط بلندمدت باقی بماند. ذخیره برخی فلزات بسیار پایین است و این باور وجود دارد که در میانمدت تقاضا بالا خواهد بود زیرا جهان در حال حرکت به سمت انرژیهای پاک است و در اقتصادهای بزرگ، برنامههای عظیم زیرساختی اجرا میشود. بهویژه افق بازار آلومینیوم مثبت است، زیرا این بازار در حال ورود به دوره کسری ساختاری است و هیچ راهحل فوری برای رفع این کمبود وجود ندارد. بازار فلزات گرانبها سالجاری وضعیت چندان مطلوبی نخواهد داشت. کاهش برنامههای حمایتی بانکهای مرکزی در بسیاری از اقتصادها، در کنار پیشبینی رشد شاخص دلار به این معناست که تقاضای سرمایهگذاری در طلا ضعیف خواهد بود. تنها در صورتی قیمت طلا رشد میکند که بانکهای مرکزی سیاستهای حمایتی بیشتری اجرا کنند و برای اینکه چنین اتفاقی بیفتد باید، همهگیری شدت یابد. پیشبینی میشود طی سالجاری، قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی کاهش یابد. اما در این بازار نیز قیمتها بالاتر از متوسط بلندمدت باقی خواهد ماند. به دلیل وضعیت نامطلوب آب و هوایی در برخی تولیدکنندگان بزرگ گندم، قیمتها رشد چشمگیری داشته است. اگر سالجاری وضعیت آب و هوایی مناسب باشد، قیمتها کاهش خواهد یافت. درباره افق بازار شکر و قهوه ابهامهای عمیقی وجود دارد. زیرا در برزیل، وضعیت آب و هوایی «لا نینا» ممکن است به تولید لطمه وارد کند. بازار قهوه از پیش به دلیل خشکسالی به شدت صدمه دیده است. پیشبینی میشود، تا زمانی که وضعیت محصول بعدی برزیل مشخص شود قیمت قهوه بالا باقی بماند. با توجه به شرایط کنونی پیشبینی میشود سالجاری میلادی قیمت مجموعه مواد خام تحت فشار باشد، اما قیمتها نسبت به متوسط بلندمدت بالاتر باقی میماند. ریسک اصلی، تداوم همهگیری کروناست.