در سال‌های اخیر، سهم تامین سرمایه از بازار سرمایه در اقتصاد ایران محدود بوده است، اما با افزایش حجم و رشد بازار سرمایه، شرکت‌های تامین سرمایه نیز نقش بیشتری در تامین مالی ایفا کرده و تا حدودی جایگاه خود را در بازار سرمایه ایران و اقتصاد کشور به دست آورده‌اند؛ هرچند همچنان با جایگاه اصلی خود و معنای واقعی آن در دنیا که همان بانک‌های سرمایه‌گذاری (Investment Banking) است، فاصله زیادی دارند. در این میان، جدا از عمق کم بازار سرمایه ایران و بورس تهران در مقایسه با دیگر بورس‌های مطرح دنیا، چند عامل و چالش نیز سبب شده است تا این نهادهای مالی نتوانند به معنای واقعی، توسعه یابند.   طبق نظر فعالان بازار سرمایه، عموم چالش‌هایی که تامین سرمایه‌ها با آن مواجه‌اند، تحت‌تاثیر قوانین و مقررات محدود‌کننده است. در واقع، مباحث نظارتی بیش از اندازه بر این نهادهای مالی حاکم است و سبب شده است تا شرکت‌های تامین سرمایه به منظور کاهش هرچه بیشتر ریسک خود، از اقدامات توسعه‌ای بیشتر خودداری کنند. چالش سیاستگذاری و وضع قوانین نیز از دیگر موارد موثر بر عملکرد این نهادهای مالی است، به طوری که بانک مرکزی با اعمال سیاست‌هایی که به تغییرات کوتاه‌مدت و بلندمدت در نرخ بهره منجر می‌شود، دست این نهاد مالی را برای طراحی و پیاده‌سازی ابزارهای توسعه‌ای تامین مالی کوتاه می‌کند.  کارشناسان تاکید دارند، شاید مهم‌ترین بخشی که نقش توسعه‌ای را در شرکت‌های تامین سرمایه بر عهده دارد، سرمایه‌گذاری‌های جایگزین است، اما متاسفانه تحت‌تاثیر قوانین یادشده یا به واسطه‌ نیاز به پذیرش ریسک بالا برای این نوع سرمایه‌گذاری‌ها ، معمولا به آن پرداخته نمی‌شود. نباید فراموش کنیم که نقش توسعه‌ای در شرکت‌های تامین سرمایه، بسیار وابسته به ایجاد و معرفی ابزارهای نوین مالی در دنیاست و باید سرمایه‌گذاری بلندمدت با بررسی دقیق در آن صورت پذیرد که نیاز به بستر امن مالی و قابلیت پیش‌بینی روشن از آینده دارد. متاسفانه چنین رویکردی در بستر فعلی بازار مالی کشور فراهم نیست، اما امید است، با توسعه بیشتر برنامه‌های اقتصادی به این امر مهم توجه شود.

صفحه باشگاه اقتصاددانان را هم بخوانید