قیمتگذاری واحدهای صندوق
طبق جزئیات این قرارداد، سقف تعداد موقعیتهای باز برای هر کد حقیقی و حقوقی به میزان ۲۰۰ قرارداد در نظر گرفته شده است. درحالحاضر یک سررسید راهاندازی شده که انتظار میرود با گذر زمان و به تدریج از عمق کافی معاملاتی برخوردار شود. اینکه ورود طلا به بازار آتی را شاهد هستیم، روزهای بسیار خوبی را برای بازار آتی نوید میدهد. طبق جلسه هماندیشی که بورسکالا با کارگزاران برگزار کرد، قرار بر این شد که علاوه بر افزودن سررسیدهای دورتر و مختلف به این بازار، در ادامه سقف موقعیتهای باز نیز افزایش یابد. همچنین سایر نمادهای صندوق طلا نظیر صندوق عیار، زر و گوهر که در بازار سرمایه فعال هستند، با راهاندازی قرارداد آتی به این بازار راه یابند. در اینصورت میتوان انتظار داشت که بر عمق معاملاتی بازار آتی صندوقهای طلا افزوده شود. راهاندازی قراردادهای آتی صندوقهای طلا گامی موثر در جهت تکمیل کالاهای قابل معامله در بازار آتی بهشمار میرود و از این پس علاوه بر محصولات کشاورزی همچون زعفران، زیره و پسته، نقره و طلا نیز بهعنوان دو دارایی سرمایهای در این بازار قابل معامله هستند. نکته قابلتوجه در معاملات آتی صندوقهای طلا، مساله تحویل است که افراد دارنده موقعیت تعهدی خرید، بدون پرداخت هیچگونه مالیات، امکان دریافت دارایی خود را بهشرط پرداخت کل مبلغ قرارداد دارند. فروشنده موقعیت تعهدی نیز با داشتن هر واحد صندوق طلا، پس از اتمام سررسید، مالکیت هر واحد صندوق را به خریدار منتقل میکند؛ یعنی پس از آن این واحدهای صندوق در پرتفوی خریدار قابل رویت خواهد بود.
مبتنی بر امیدنامه صندوق لوتوس، ۶۰ تا ۷۰ درصد دارایی پایه این صندوق بر مبنای گواهی سپرده سکه طلاست. ازاین رو تکانههای قیمتی صندوقهای طلا کاملا مبتنی بر قیمت سکه خواهد بود. مابقی دارایی پایه این صندوق تا سقف ۲۰ درصد، در بازار آتی یا انواع اوراق بدهی سرمایهگذاری شده است. در نتیجه این صندوق تطبیق بسیار زیادی با نوسان بهای سکه دارد. از آنجا که بهای هر اونس طلای جهانی و نرخ ارز در بازار موثر بر قیمت سکه هستند، بر قراردادهای آتی صندوقهای طلا نیز اثرگذار خواهند بود. بنابراین تابلوی آتی بورسکالا در تاریخ چهارشنبه ۹ تیرماه میزبان قرارداد آتی صندوق طلا خواهد بود. درحالحاضر تنها نمادی که برای آتی صندوق طلا راهاندازی خواهد شد با وجه تضمینی به میزان ۲۰ درصد ارزش قرارداد در نظر گرفته شده است که با اهرم حدود ۵ برابری آغاز بهکار خواهد کرد. از جمله راهکارهای توسعهای برای قراردادهای آتی صندوق طلا، ورود واحدهای سایر صندوقهای طلای فعال در بازار سرمایه است که در کنار تعریف سررسیدهای دورتر برای این دارایی، میتواند بستری جذاب برای هدایت بخش عمده سرمایهگذاران به این بازار باشد. همچنین از این مسیر، امکان متنوعسازی پرتفوی سرمایهای معاملهگران بازار سرمایه نیز وجود دارد که پتانسیل رشد حجم معاملات و افزایش میزان نقدینگی جذب شده به بازار آتی بورسکالا را بهدنبال دارد.
جذابیت استفاده از قراردادهای آتی یکی از پیامدهایی است که ناخودآگاه به همراه آغاز بهکار این معاملات در ذهن فعالان بازار ایجاد خواهد شد. این مطلب به افزایش گمانهزنی از سود و زیان، مخابره خبرها و رواج عامه قیمتهای صندوقها منتهی خواهد شد. این نکته اگرچه در نگاه اول چندان برجسته نیست، اما متنوع شدن ابزارهای معاملاتی طلا به این واقعیت ختم میشود که معامله طلا در انواع مختلف آن رونق خواهد گرفت. بنابراین بخشی از معاملهگران بازار غیررسمی دلار و طلا به این سمت جذب خواهند شد. این ویژگی جذابیت این معاملات را در بازار فیزیکی صندوق و بازار آتی آن تقویت میکند که در نهایت تقلیل ریسک معاملات با عمیقتر شدن بازار و تقویت عمق معاملات با رشد حجم و ارزش قراردادهای مختلف مورد معامله در دسترس خواهد بود. نکته دیگر آنکه، نوسان قیمت صندوقها چون یک لایه با نوسان نرخ در بازار گواهی سپرده فاصله دارد و دو لایه اختلاف با بازار ارز و طلای جهانی داشته، بنابراین تکانههای بهای دلار کمتر از بازار فیزیکی برای اسکناس در بازار صندوقها اثر میگذارد. این مطلب به معنی آن است که بازاری منطقیتر و رفتار عاقلانهتری را انتظار داریم. بنابراین معاملهگران حرفهای با کمک اهرم مالی آتی صندوق با تکیه بر رهگیری انتظارات قیمتی و پیشبینی آینده کوتاهمدت تا میانمدت میتوانند کسب سود منطقیتری با ریسک پایینتر بهدست آورند. به احتمال قوی رونق معاملات آتی صندوق بهتر از آتی سکه خواهد شد. بهشرط آنکه معاملهگران برجسته و صندوقهای سبدگردانی یا فعالان حقوقی اثرگذاری بالاتری در این بازار داشته باشند. آن هم در وضعیتی که مدیریت این قبیل معاملهگران سادهتر و رفتار آنها منطقیتر است.