نفت پس از انقلاب الکتریکی
واقعیت این است که تحلیلگران انتظار نداشتند چنین هدفی از سوی جنرال موتورز تعیین شود. سال ۲۰۳۵ بسیار زودتر از زمانی است که پیش‌بینی شده بود این شرکت به چنین مرحله‌ای برسد. آنچه در بیانیه شرکت جنرال موتورز آمده نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران و تحلیلگران باید با دقت بیشتر به روندها در بازار خودروهای برقی و افق تقاضا برای این خودروها توجه کنند. با بررسی احتمال‌های پیش‌رو، راحت‌تر می‌توان فهمید آیا قیمت سهام شرکت‌های تولیدکننده خودروهای برقی منطقی است یا نه و کدام‌یک از این شرکت‌ها ظرفیت بیشتری برای رشد خواهد داشت. البته رسیدن به پاسخ این پرسش‌ها اصلا آسان نیست. تولیدکنندگان خودرو به شیوه‌های گوناگون اهداف خود را اعلام می‌کنند و این اهداف تا اندازه‌ای نشان می‌دهد در آینده چه تحولاتی رخ خواهد داد. شرکت جنرال موتورز سال ۲۰۳۵ را برای پایان فروش خودروهای بنزینی تعیین کرده است. شرکت تسلا اعلام کرده میزان فروش خودروهای خود را در سال ۲۰۳۰ به ۲۰ میلیون دستگاه خواهد رساند و در آینده قابل پیش‌بینی هر سال ۵۰ درصد بر تولید خودرو خواهد افزود. از سوی دیگر شرکت فولکس واگن قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ ترتیبی دهد که ۲۵ درصد تمامی خودروهایی که تولید می‌کند برقی باشند و شرکت تویوتا می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰ میزان فروش خودروهای برقی خود را به ۵/ ۵ میلیون دستگاه برساند. این رقم شامل خودروهای کاملا برقی و هیبریدی است. ما اعداد اعلام شده در بیانیه شرکت‌های بزرگ خودروسازی را جمع زده و به این نتیجه رسیده ایم که طبق آنچه شرکت‌های یاد شده اعلام کرده‌اند تا سال ۲۰۲۵ بین ۱۵ تا ۲۵ میلیون خودروی برقی به فروش خواهد رسید و این یعنی رشد متوسط سالانه ۵۰ درصد بین سال گذشته تا سال یاد شده. اگر این رشد تحقق یابد تا آن زمان خودروهای برقی ۱۵ تا ۲۰ درصد کل فروش خودروهای سبک جهان را تشکیل خواهند داد. یکی از تحلیلگران که نسبت به افق بازار خودروهای برقی بسیار خوش‌بین است می‌گوید: «رشد شدید تقاضا برای خودروهای برقی خارج از چین، برنامه‌های دولت جدید آمریکا در زمینه کاستن از انتشار گازهای گلخانه‌ای و نوآوری‌هایی که در حوزه ساخت باتری در حال ظهور است از شروع یک عصر طلایی برای خودروهای برقی حکایت دارند.» اما او معتقد است پیش‌بینی‌هایی که از سوی شرکت‌های بزرگ خودروسازی در زمینه فروش خودروهای برقی مطرح شده بیش از حد خوش‌بینانه است و تا سال ۲۰۲۵ فروش این خودروها ۱۰ درصد کل فروش خودروها را تشکیل خواهد داد. بهتر است بر چین تمرکز کنیم. تحلیلگر یاد شده می‌گوید: «چین بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان است و مشوق‌هایی که دولت برای خرید خودروهای برقی در نظر گرفته، خرید آنها را برای اکثر مصرف‌کنندگان کاملا جذاب و منطقی کرده است.» فی فانگ، کارشناس بانک گلدمن‌ساکس معتقد است تا سال ۲۰۲۵ خودروهای برقی ۲۰ درصد بازار چین را به خود اختصاص خواهند داد. از سوی دیگر جوزف اسپاک، تحلیلگر موسسه آر‌بی‌سی پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۲۵ خودروهای برقی و هیبریدی ۱۵ درصد فروش خودروهای جدید را تشکیل خواهند داد. این پیش‌بینی سه ماه پیش مطرح شد یعنی قبل از آنکه شرکت جنرال موتورز به هدف خود یعنی تولید صرفا خودروهای برقی از سال ۲۰۳۵ اشاره کند. حالا اسپاک معتقد است باید رقم سهم خودروهای برقی از کل فروش خودروهای جدید را بالا ببرد.
او در یک گزارش به محاسبه وضعیت آینده فروش خودروهای برقی اشاره کرده است. اسپاک نوشته است: «سهم شرکت جنرال موتورز از بازار خودروی آمریکا حدود ۱۷ درصد است.» او ماه دسامبر پیش‌بینی کرده بود تا سال ۲۰۳۵ خودروهای برقی ۴۰ درصد کل فروش خودروهای جدید را در آمریکا تشکیل می‌دهند. حال با توجه به هدفی که جنرال موتورز تعیین کرده و با فرض حفظ سهم ۱۷ درصدی این شرکت از بازار خودروی آمریکا، جنرال موتورز برای آنکه تا سال یاد شده صرفا خودروهای برقی تولید کند باید ۴۳ درصد فروش خودروهای برقی آمریکا را به خود اختصاص دهد. البته باید به یک نکته مهم توجه داشت و آن این است که برای رشد فروش خودروهای برقی ضروری است ظرفیت تولید باتری به میزان چشمگیر بالا رود. افزایش فروش خودروهای برقی به معنای رشد قیمت سهام تمامی شرکت‌هایی است که در زنجیره عرضه قطعات این خودروها فعالیت می‌کنند و هرچه بازار خودروهای برقی پررونق‌تر شود ،قیمت سهام آن شرکت نیز بالاتر خواهد رفت.
همزمان با افزایش سهم خودروهای برقی از بازار خودروی جهان، شرکت‌های تولیدکننده این خودروها بخش بزرگ‌تری از سرمایه خود را صرف تولید قطعات این خودروها و نوآوری خواهند کرد. برای مثال شرکت جنرال موتورز در سال‌های آینده تقریبا نیمی از سرمایه خود را صرف تولید خودروهای برقی، خودروهای خودران و فناوری‌های مربوط به آنها خواهد کرد. تا سال ۲۰۳۰ از جذابیت خودروهای بنزینی کاسته خواهد شد. نکته دیگر، زیرساخت‌های لازم برای گسترش استفاده از خودروهای برقی است. درحال‌حاضر نفت و صنعت پالایش، سوخت لازم برای خودروهای جهان را تامین می‌کنند. در آینده تاسیسات تولید برق، این نقش را برعهده خواهند داشت. محاسبه میزان برق لازم برای تامین نیاز خودروهای برقی آسان نیست اما بدون شک همزمان با افزایش استفاده از خودروهای یاد شده بر مصرف برق افزوده می‌شود و پیش‌بینی شده رشد تقاضا برای برق مشکل بزرگی به‌وجود نخواهد آورد اما به نیروگاه‌های بیشتری نیاز است.
یک جنبه دیگر معادله برق، نفت است. اگر رشد استفاده از خودروهای برقی سریع‌تر از حد انتظار باشد، تقاضا برای نفت سال ۲۰۲۵ نسبت به سال ۲۰۱۹ کمی پایین‌تر خواهد بود. درحال‌حاضر حدود ۲ میلیارد خودروی سبک در جاده‌های جهان در حرکت هستند و تقریبا تمامی آنها از بنزین استفاده می‌کنند. البته درباره تاثیر افزایش سهم خودروهای برقی بر تقاضا برای نفت پیش‌بینی‌ها و تخمین‌های مختلف مطرح شده است. تعیین ارزش سهام شرکت‌های تولیدکننده خودروهای برقی در سال‌های آینده اهمیت بالایی دارد. با توجه به رشد مصرف خودروهای یاد شده، اعداد و ارقام مربوط به سال ۲۰۲۵ یعنی زمانی که شرکت‌های تولیدکننده این خودروها قاعدتا به سوددهی می‌رسند زمانی مناسب برای شروع ارزیابی ارزش سهام آنهاست. ارزش شرکت اپل که ارزشمندترین شرکت جهان است، اکنون ۱۹ برابر ۱۲۰ میلیارد دلار یعنی جریان نقد تخمینی آن در سال ۲۰۲۵ است. ارزش شرکت تسلا ۶۵ برابر جریان نقد آن در سال یاد شده است یعنی ۳ برابر رقم مربوط به شرکت اپل. البته اگر اهدافی که ایلان ماسک تعیین کرده تحقق یابد فروش تسلا از ۴ میلیون دستگاه به حدود ۲۰ میلیون دستگاه طی ۵ سال پس از سال ۲۰۲۵ یعنی بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت. شرکت نیو NIO چین یک شرکت با ارزش بالای دیگر است. تحلیلگران تاکنون پیش‌بینی خود را از ارزش آن در سال ۲۰۲۵ ارائه نکرده‌اند اما درحال‌حاضر قیمت سهام آن ۳۰ برابر جریان نقد تخمینی این شرکت در سال ۲۰۲۵ است. تحلیلگران معتقدند بین سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ میزان فروش خودروهای برقی شرکت نیو از ۳۴۵ هزار دستگاه به ۸۰۰ هزار دستگاه افزایش خواهد یافت. این رشد نسبت به رشد فروش شرکت تسلا کمتر است، با این حال نشان‌دهنده رشد بیش از ۲ برابری فروش است.
محاسباتی که درباره ارزش شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵ ارائه شده نمی‌تواند راهنمای سرمایه‌گذاران برای تصمیم‌گیری درباره خرید یا فروش سهام آنها باشد. اما دیدگاهی کلی درباره افق شرکت‌ها و صنعت در اختیار آنها قرار می‌دهد. قیمت سهام شرکت تسلا در سال‌جاری میلادی تاکنون بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است. رشد قیمت سهام شرکت نیو ۱۹ درصد بوده و شاخص استاندارد‌اندپورز در این مدت عملکرد چندان خوبی نداشته است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند به‌رغم رشد قابل ملاحظه قیمت سهام شرکت‌های تولیدکننده خودروهای برقی از جمله تسلا، سهام آنها همچنان رشد خواهد کرد بنابراین حالا فرصت خرید است. اگر عصر خودروهای برقی زودتر از آنچه اکنون انتظار می‌رود آغاز شود قیمت سهام شرکت‌های فعال در این حوزه غیرمنطقی نیست و نیز سرمایه‌گذاران باید به این موضوع توجه کنند که در آینده، همزمان با توسعه استفاده از خودروهای برقی، شاهد اثرگذاری این توسعه بر صنایع و شرکت‌های دیگر خواهیم بود.
