افزایش مالیاتها با پیروزی بایدن
درحالیکه کمتر از دو ماه تا برگزاری انتخابات ریاستجمهوری باقی مانده، جو بایدن در نظرسنجیها از ترامپ جلوتر است و برای سرمایهگذاران این سوال مطرح است که اگر او در انتخابات پیروز شود سرنوشت بورس چه خواهد شد؟ استاد استراتژی، نوآوری و فناوری در کالج بوستون میگوید: «پیروز شدن ترامپ یا بایدن در انتخابات پیش رو چندان تفاوتی ایجاد نمیکند، بلکه آنچه مهم است وضعیت دو مجلس سنا و نمایندگان است. اگر در هر دو مجلس یادشده جمهوریخواهان به اکثریت برسند، بایدن توانایی انجام اقدامات مورد نظر خود را نخواهد داشت.» در واقع آنچه سرمایهگذاران باید درباره واکنش بورس به پیروزی جو بایدن بدانند این است که اگر او در انتخابات پیروز شود و بتواند برنامههای خود را اجرا کند چه خواهد شد؟ در ادامه با این فرض که بایدن میتواند در مسیر اجرای برنامههای خود قرار گیرد به نکاتی اشاره میشود.
یکی از تحولات در آن دوران، افزایش مالیات شرکتها خواهد بود. استاد مدیریت مالی دانشگاه مریلند معتقد است بایدن مالیات شرکتها را که سال ۲۰۱۷ از ۳۵ درصد به ۲۱ درصد کاهش یافت، تا ۲۸ درصد بالا خواهد برد. او میگوید: «افزایش مالیاتها به کاهش سوددهی شرکتها و احتمالا افت قیمت سهام آنها منجر میشود. اثر این اقدام بزرگتر از آن است که با بسته حمایتی جدید کنگره و روابط بهتر تجاری با دیگر کشورها از جمله چین جبران شود. طبیعی است که این یک عامل نگرانی برای سرمایهگذاران و مدیران شرکتهاست.
دومین تغییر، توسعه برنامه خدمات درمانی است که در دوران اوباما تصویب شد. اگر بایدن در انتخابات پیروز شود برنامه یادشده را که سال ۲۰۱۰ با امضای اوباما به قانون تبدیل شد، توسعه خواهد داد. تحلیلگر بخش سهام در بانک یوامبی میگوید: «چنین تحولی به رشد قیمت سهام شرکتهای فعال در حوزه بهداشت و درمان کمک میکند. برای مثال شرکتهای تولیدکننده دارو و شرکتهای فعال در حوزه زیست فناوری. اما این تاثیر مثبت احتمالا با تاثیر کاهش قیمت دارو خنثی خواهد شد.» کاستن از قیمت دارو یکی از برنامههای نامزد حزب دموکرات است. مدی کر، برنامه بیمه خدمات درمانی برای افراد ۶۵ سال و افراد در سنین بالاتر است. در صورتی که این برنامه اجرا شود سود شرکتهای داروسازی و قیمت سهام آنها کاهش خواهد یافت. با نگاه به واکنش شرکتهای داروسازی بهویژه شرکتهای فعال در حوزه زیست فناوری مشاهده میشود که این شرکتها نسبت به نتایج انتخابات ریاستجمهوری بسیار حساس هستند. سپتامبر سال ۲۰۱۵ قیمت سهام شرکتهای یادشده صرفا با انتشار یک توییت از سوی هیلاری کلینتون که در آن زمان نامزد حزب دموکرات برای انتخابات ریاستجمهوری بود، به شدت کاهش یافت. متن توییت این بود: «رشد چنین شدید در قیمت یک دارو شوکآور است.» کلینتون این توییت را در واکنش به افزایش قیمت یک داروی بسیار حیاتی از ۵/ ۱۳ دلار به ۷۵۰ دلار ارسال کرده بود. او وعده داد برنامهای برای مقابله با چنین رویهای در افزایش قیمتها تدوین کند. روز بعد از انتخابات سال ۲۰۱۶ که مشخص شد ترامپ پیروز شده، قیمت سهام شرکتهای دارویی افزایش یافت.
اگرچه برنامههای بایدن در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی ملایمتر است اما شرکتهای داروسازی نسبت به آنچه در دنیای سیاست درحال وقوع است حساس هستند. البته بخش خدمات بهداشتی و درمانی یک بخش بسیار گسترده است و سیاستهای بایدن ممکن است به نفع تعدادی از شرکتهای این بخش باشد. نهادهای سرمایهگذاری از پیش مشغول بررسی اثرات اجرای سیاستهای او بر شرکتهای مختلف هستند. بخش زیرساختها و انرژیهای تجدیدپذیر، بخش دیگری است که از پیروزی بایدن در انتخابات تاثیر میپذیرد. افزایش بودجه برای توسعه زیرساختها و سرمایهگذاری در انرژیهای یاد شده یکی از اهداف بزرگ جو بایدن است. یکی از تحلیلگران میگوید: «در نهایت شاهد یک بسته هزار میلیارد دلاری توسعه زیرساختها خواهیم بود و اجرای این برنامه عظیم به سود شرکتهای سازنده ماشینآلات سنگین و تولیدکننده مواد مورد نیاز برای توسعه زیرساختهاست. به عقیده ما پیروزی بایدن روند سرمایهگذاریها در حوزه محیطزیست، بهبود وضعیت اجتماعی و حاکمیت را سرعت خواهد بخشید. در این میان شرکتهای تولیدکننده خودروهای برقی و آنهایی که در زمینه تولید برق از باد و نور خورشید فعالیت میکنند برندگان این تحول هستند.»
برای درک آنچه در آینده رخ خواهد داد، نگاه به گذشته مفید است. معمولا هنگامی که دولت از یک حزب و کنگره در کنترل حزب رقیب است یعنی اکثریت در کنگره با حزب رقیب است، بازارها عملکرد بهتری دارند. گروه مشاورهای «سی ایکس او» در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده که بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۷ دو ترکیب عالی برای رشد شاخص استاندارد اند پورز به این شکل بوده است: رئیسجمهوری از حزب دموکرات و اکثریت جمهوریخواهان در مجلس سنا، یا رئیسجمهوری از حزب دموکرات و اکثریت جمهوریخواه در مجلس نمایندگان. آنچه در گذشته رخ داده تا اندازهای از ابهامها درباره آینده میکاهد، اما نباید تصور کرد هرچه در گذشته روی داده در آینده هم رخ خواهد داد. در واقع آنچه در عمل اجرا خواهد شد و واکنشهای سرمایهگذاران، مصرفکنندگان و شرکتها مشخص میکند وضعیت بورس در صورت پیروزی جو بایدن یا ترامپ چگونه خواهد بود و چه شرکتهایی برنده و کدامها بازنده هستند.
برخی تحلیلگران معتقدند آنچه اثرات بلندمدت بر بورس خواهد داشت، تداوم ابهام و عدم قطعیت است. اگر پس از برگزاری انتخابات نتیجه آن به چالش کشیده شود و این آشوب طولانی شود، به بورس لطمه وارد خواهد شد. البته این یک مشکل بلندمدت نیست. در بلندمدت اثرات بحران کرونا، تمایل سرمایهگذاران بینالمللی به خرید داراییهای آمریکا و روابط آمریکا و دیگر کشورها اثراتی بسیار بزرگ بر عملکرد بورس خواهد داشت.