تقویت مصنوعی دلار
بحث درباره منفی کردن نرخ‌های بهره از قبل مطرح بوده، اما بانک‌مرکزی همواره این ایده را رد کرده است. تحلیلگران بانک گلدمن‌ساکس معتقدند یک ضعف بزرگ در اقتصاد آمریکا می‌تواند بانک‌مرکزی را به در نظر گرفتن موضوع کاستن از نرخ‌های بهره و منفی کردن آن وادار کند، اما این سیاست چندان مفید نخواهد بود. چهارشنبه گذشته جروم پاول، رئیس بانک‌مرکزی آمریکا در سخنرانی خود بار دیگر تاکید کرد که این نهاد درحال‌حاضر موضوع منفی کردن نرخ‌های بهره را در دست بررسی ندارد. این درحالی است که دیگر بانک‌های مرکزی بزرگ از جمله بانک‌مرکزی انگلستان برای اجرای چنین سیاستی آمادگی دارند.
البته موضع‌گیری بانک‌مرکزی آمریکا ممکن است تغییر کند. رئیس بخش معاملات ارز، نرخ‌ها و بازارهای نوظهور در بانک گلدمن‌ساکس معتقد است احتمال شروع موج دوم شیوع کرونا که می‌تواند روند بهبود وضعیت اقتصادی در آمریکا را متوقف یا معکوس کند تغییراتی در دیدگاه‌های بانک‌مرکزی به‌وجود خواهد آورد. درحال‌حاضر بسیاری از سرمایه‌گذاران و تحلیلگران انتظار دارند در ماه‌های آینده شرایط اقتصادی در آمریکا به تدریج بهتر شود، اما درباره ریسک‌های بزرگ که همچنان وجود دارد و می‌تواند بهبود را به تعویق اندازد یا فشارهای بسیار بزرگتر بر اقتصاد وارد کند نگرانی‌ها همچنان باقی است. از دید بانک گلدمن‌ساکس اگر اقتصاد دچار مشکلی جدید شود برای مثال در آینده شاهد شروع موج دوم همه‌گیری ویروس کرونا باشیم، روند بهبود شرایط متوقف می‌شود و در این حالت بانک‌مرکزی قطعا به استفاده از ابزارهای جدید از جمله منفی کردن نرخ‌های بهره فکر خواهد کرد. البته حتی در صورت رخ دادن چنین وضعیتی برای اقتصاد، اجرای سیاست‌های مالی فراگیرتر در اولویت است، زیرا در شرایط بحرانی کنونی منفی شدن نرخ‌های بهره سودمندی قابل ملاحظه نخواهد داشت.
درحال‌حاضر امیدواری‌هایی به بازگشایی اقتصاد و شروع بهبود شرایط در آینده نه چندان دور وجود دارد. رئیس بانک‌مرکزی آمریکا هفته پیش اعلام کرد که اقتصاد این کشور برای مدتی طولانی دچار ضعف خواهد بود. سیاست‌گذاران همواره مایلند استفاده از ابزارهای جدید را امتحان کنند. اگر وضعیت اقتصادی واقعا نگران‌کننده شود احتمال انجام اقدامات جدید وجود دارد و بانک‌مرکزی به منفی کردن نرخ‌های بهره فکر خواهد کرد، اما فعلا چنین احتمالی بسیار کم است و بسیاری از اقتصاددان‌ها درباره سودمندی نرخ منفی بهره تردید دارند. آنها به تجربه اروپا و ژاپن اشاره می‌کنند. در آن اقتصادها نرخ‌های بهره سال‌هاست منفی است اما رشد در اقتصاد این کشورها مشاهده نمی‌شود. البته تداوم ضعف در این اقتصادها علل گوناگون دارد.
تغییر سیاست‌های پولی بانک‌مرکزی بر ارزش دلار در برابر دیگر ارزهای معتبر اثر می‌گذارد. هفته قبل پس از آنکه آقای پاول ایده منفی شدن نرخ‌های بهره را رد کرد ارزش دلار بالا رفت. در هفته‌های اخیر شاخص دلار که ارزش این ارز در برابر سبدی از 6 ارز معتبر را نشان می‌دهد رشد کرده، زیرا ریسک‌های مختلف اقتصاد جهان را تهدید می‌کند و دلار حوزه امن سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. هنوز درباره زمان مهار ویروس کرونا هیچ چیز مشخص نیست و پیش‌بینی‌ها درباره میزان خسارت‌های این بحران بسیار نگران‌کننده است. در سه ماهه کنونی حجم اقتصادهای بزرگ به میزان قابل ملاحظه کاهش می‌یابد و احتمالا در سه ماهه سوم سال‌جاری نیز وضعیت به همین شکل خواهد بود.
به این ترتیب در کوتاه‌مدت شرایط برای رشد ارزش دلار فراهم است، اما به باور تحلیلگران بانک گلدمن‌ساکس، در سال‌های آینده همزمان با بهتر شدن شرایط اقتصادی جهان، نیروهایی که به رشد ارزش دلار کمک می‌کنند ضعیف خواهند شد. درحال‌حاضر ارزش دلار 20 درصد بیشتر از ارزش ذاتی خود است، بنابراین هنگامی که وضعیت اقتصاد جهان بهتر شود میزان کاهش ارزش این ارز قابل ملاحظه خواهد بود. در چند سال اخیر نرخ‌های بهره در ایالات متحده که بسیار بالاتر از نرخ‌ها در دیگر اقتصادهای بزرگ بوده مهم‌ترین عامل حمایت‌کننده از ارزش دلار بوده است. حالا این منبع حمایت درحال از بین رفتن است یعنی نرخ‌های بهره در آمریکا به تدریج به نرخ‌های بهره در بسیاری از اقتصادهای توسعه یافته نزدیک شده است.
