رئیس جمهور زخم خورده
چهارشنبه هفته گذشته مخالفان ترامپ او را استیضاح کردند و این صرفا جنگی دیگر در گستره جنگ سرد داخلی در آمریکاست. استیضاح بهطور طبیعی مخالفان رئیسجمهور را خشنود میکند، اما اکنون اصلا مشخص نیست که آیا اقدام موفق دموکراتها، ترامپ را از ادامه اقداماتش باز میدارد یا حداقل لطمهای بزرگ به او وارد میکند یا نه. چهارشنبه هفته گذشته یعنی روز استیضاح، جمهوریخواهان برای حفاظت از ترامپ صف کشیدند و هیچ تردیدی وجود ندارد که هم حزبیهای آنها در مجلس سنا، ماه آینده یا هر وقت که پرونده ترامپ به مجلس سنا فرستاده شود، همین کار را انجام خواهند داد تا از برکناری او از مقام خود جلوگیری کنند. هنوز نمیتوان گفت روند استیضاح ترامپ در انتخابات سال آینده به نفع او تمام خواهد شد یا به زیان او، اما صفآرایی دموکراتها در برابر جمهوریخواهان، جنگی دیگر در جنگ سرد داخلی در آمریکاست و رایگیری روز چهارشنبه گذشته در مجلس نمایندگان و رایگیری آتی در مجلس سنا یکی از مهمترین رویدادها در تاریخ کنگره آمریکا است. اما علت این اهمیت چیست؟ دلایل گوناگونی وجود دارد. نخست آنکه اقدامات غیرمنطقی ترامپ از زمان استقرار در کاخ سفید دموکراسی آمریکایی را در بوته آزمایش گذاشته است. با انتخابات میاندورهای سال ۲۰۱۸ عملا اصلاح مسیر آغاز شد و در آن انتخابات دموکراتها توانستند اکثریت را در مجلس نمایندگان تصاحب کنند.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، که مدتی طولانی تمایلی به استیضاح ترامپ نداشت پس از اقدام ماه ژوئیه ترامپ یعنی اعمال فشار بر اوکراین برای کسب برتری در برابر رقیب دموکرات خود، در نهایت مجبور شد از ابزار استیضاح استفاده کند. به این ترتیب دموکراتها با احساس ضرورت برای دفاع از قانون اساسی و دموکراسی، کاری کردند که ترامپ به سومین رئیسجمهوری آمریکا که استیضاح شده تبدیل شود. اما تفاوت شرایط استیضاح ترامپ با شرایطی که ۲۱ سال پیش بیلکلینتون در آن استیضاح شد، حقایق مهمی را درباره آینده آشکار میکند. همانطور که جمهوریخواهان مجلس نمایندگان بارها یادآوری کردند، این بار استیضاح از حمایت دو حزب اصلی برخوردار نبود. در زمان بیل کلینتون حتی طرفداران او عموما مایل بودند بپذیرند وی اقدامات اشتباهی انجام داده است و شخص کلینتون در نهایت از مردم و کنگره عذرخواهی کرد. اما ترامپ در آستانه استیضاح، نامهای ۶ صفحهای به نانسی پلوسی نوشت که مملو از خشم و اتهام علیه او و دموکراتها بود. از سوی دیگر جمهوریخواهان حتی حاضر نبودند استدلالهای دموکراتها را گوش دهند تا شاید موضعی مشترک با آنها پیدا کنند. بهطور خلاصه اکنون ترامپ از دید طرفدارانش فردی مناسب برای ادامه این مسیر است و حالا قویتر شده است. به همین دلیل پیشبینی تبعات استیضاح دشوار است. بدون تردید ترامپ برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده باید سخت تلاش کند. دموکراتها مطمئنا بارها و بارها تکرار خواهند کرد که ترامپ کسی است که از قدرت خود سوءاستفاده کرد، در برابر تحقیقات کنگره مانع به وجود آورد و ممکن است باز هم چنین کند. البته اعمال فشار بر اوکراین با هدف کسب منفعت سیاسی یا مانع تراشی در برابر کنگره، در مقایسه با دیگر اقدامات ترامپ از جمله بیان سخنان نژادپرستانه، انداختن کودکان در قفس در مرز مکزیک یا سیاستهای زیانبخش برای محیط زیست، گناهان بزرگی نیست. هنگامی که پرونده ترامپ در مجلس سنا مطرح شود، همان اتهامها از سوی دموکراتها علیه وی اعلام خواهد شد. میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا از پیش اعلام کرده با کاخ سفید همکاری خواهد کرد. اما تعدادی از جمهوریخواهان ممکن است علیه ترامپ موضعگیری کنند یا حداقل مشکل آفرینی کنند، البته انتظار میرود ترامپ همچنان سرسختانه از خود دفاع کند.
مارک تیسن، عضو موسسه آمریکن انترپرایز در روزنامه واشنگتن پست نوشت: «اگر مجلس سنا ترامپ را ابقا کند و قطعا چنین خواهد شد، روحیه مقاومت در بین دموکراتها کمرنگ خواهد شد. آمار و ارقام اقتصادی از جمله نرخ پایین بیکاری، تصویب پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی و حرکت به سمت رفع تنشهای تجاری با چین سبب شده چند هفته اخیر بهترین دوران ریاستجمهوری ترامپ باشد.» دموکراتها امیدوار بودند علنی شدن جلسات استماع شهادت شهود و آگاهی مردم از اتهامات ترامپ، سبب تغییر دیدگاهها درباره او شود، اما عملکرد اقتصادی دولت آمریکا این امیدواریها را به یأس تبدیل کرده است. عملا میزان محبوبیت ترامپ تغییری نکرده و در برخی نظرسنجیها افزایش یافته است. هفته قبل نظرسنجی انجام شده از سوی خبرگزاری سی ان ان نشان داد ۳۲ درصد آمریکاییها معتقدند تحقیقات استیضاح در نهایت به انتخاب مجدد ترامپ کمک خواهد کرد، ۲۵ درصد نظری مخالف این دیدگاه داشتند و ۳۷ درصد معتقد بودند این تحقیقات تاثیری در شانس ترامپ برای انتخاب مجدد ندارد.
از سوی دیگر نامه ترامپ نشان داد او اکنون زخم خورده و خشمگین است و آماده است از موضوع استیضاح علیه دموکراتها حداکثر استفاده را بکند. در زمان انتخابات ریاستجمهوری، میزان تبحر ترامپ در این زمینه مشخص خواهد شد. جمهوریخواهان طرفدار ترامپ در ماههای آینده از ابزارهای مختلف برای بالا بردن میزان محبوبیت او در بین رایدهندگان استفاده خواهند کرد و از استیضاح بهعنوان یک سلاح علیه دموکراتها بهره خواهند برد. بازار ادعاها و اتهامها داغ خواهد شد و در نهایت اگر شرایط اقتصادی خوب باقی بماند ترامپ در انتخابات به پیروزی خواهد رسید. به احتمال زیاد ترامپ در سخنرانی مجمع جمهوریخواهان که اواسط سال آینده برگزار میشود، چنین جملاتی را بیان خواهد کرد: «آنها از ایمان ما میترسند، آنها از قدرت و اتحاد ما میترسند، آنها از رای و رئیسجمهوری ما میترسند. ما هرگز ملت خود را به بوروکراتها تسلیم نخواهیم کرد. جمهوری ما تهدیدهای این چنینی از درون را از سر خواهد گذراند.»