بیم و امید در رونق
استراتژیست بخش سرمایه‌گذاری در بانک مریل‌لینچ آمریکا می‌گوید: «این تکراری‌ترین سوالی است که در ماه‌های اخیر پرسیده شده است. سرمایه‌گذارانی که با ما صحبت می‌کنند بسیار محتاطانه رفتار کرده‌اند. آنها شاهد رونق بازار هستند، اما به این رونق اعتماد ندارند.» نرخ رشد اقتصادی آمریکا در سه‌ماه سوم سال‌جاری میلادی کاهش یافته؛ زیرا سرمایه‌گذاری شرکت‌ها همچنان در حال کاهش است و نیز وضعیت اقتصاد جهان خوب نیست. این در حالی است که شاخص‌های بورس آمریکا از جمله شاخص استاندارداندپورز به سطوح بی‌سابقه افزایش یافته‌اند. چندی قبل، پس از انتشار گزارش وزارت کار آمریکا درباره وضعیت بازار کار این کشور در ماه گذشته میلادی، سرمایه‌گذاران با انرژی بیشتر در بورس به فعالیت ادامه دادند گویی هیچ عامل نگران‌کننده‌ای وجود ندارد. در گزارش یادشده آمده بود ماه پیش ۱۲۸ هزار فرصت شغلی در بخش غیرکشاورزی آمریکا ایجاد شده است. این رقم نسبت به رقم مربوط به ماه قبل از آن بسیار پایین‌تر اما نسبت به پیش‌بینی اقتصاددان‌ها بالاتر است و همین کافی بود تا شاخص‌های مالی به ارقام بالاتر برسند. اگر عملکرد شاخص استاندارداندپورز تا پایان سال‌جاری میلادی به همین شکل ادامه پیدا کند امسال دومین سال پر سود برای سرمایه‌گذاران در سهام شرکت‌های این شاخص در یک دهه اخیر است.
دیگر شاخص‌های بازار اثرات بیشتری از وضعیت اقتصادی پذیرفته‌اند. وارونه شدن منحنی نرخ بازده اوراق خزانه دولت که نشانه‌ای قابل‌اتکا از بروز رکود در چند فصل بعد است سبب شده بانک مرکزی وارد مسیر اجرای سیاست‌های حمایتی پولی به شکل تزریق نقدینگی به اقتصاد و کاستن از نرخ‌های بهره شود. سرمایه‌گذاران نگران به سمت بازار کم ریسک اوراق قرضه حرکت کردند و این اقدام سبب کاهش نرخ بازدهی این اوراق شد. حاصل این حرکت، افزایش حجم بازار اوراق قرضه با بازدهی منفی به رقم ۶/ ۱۳ هزار میلیارد دلار بوده است. این تحولات برای بدبین بودن درباره وضعیت اقتصاد جهان کافی است، اما مشاهده می‌کنیم که بورس آمریکا رونقی بی‌سابقه دارد و پرسش اکثر سرمایه‌گذاران این است که دلیل این امر چیست؟ به‌نظر می‌رسد سه دور کاهش نرخ‌های بهره ازسوی بانک مرکزی آمریکا طی چند ماه اخیر و خوش‌بینی محتاطانه درباره رفع تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا سبب شده سرمایه‌گذاران مایل باشند از فرصت استفاده کرده و در بورس سرمایه‌گذاری کنند. تصمیم بانک مرکزی آمریکا به افزایش سرعت تزریق نقدینگی به اقتصاد نیز یک عامل دیگر ثبت رکوردهای جدید در شاخص‌های مالی این کشور است.
در اینجا باید به یک ویژگی مهم بورس آمریکا اشاره کرد. معمولا تاثیر آنچه در آینده نزدیک رخ می‌دهد همین امروز بر بورس مشاهده می‌شود. پیش‌بینی‌های متعدد درباره بهبود روابط تجاری چین و آمریکا در ماه‌های آینده، یک عامل مهم رونق بورس آمریکاست و البته این خوش‌بینی بر بورس چین نیز اثرات مثبتی داشته است. توافق محدود تجاری اخیر بین دو طرف هنوز امضا نشده و این احتمال وجود دارد که این توافق به نتیجه نرسد، اما سرمایه‌گذاران معتقدند چین و آمریکا در آینده توافق خواهند کرد حتی اگر توافق یادشده فراگیر نباشد و برخی اختلافات باقی بماند. در حال‌حاضر با توجه به ضعف در شاخص‌های اقتصادی و احتمال کاهش بیش از پیش نرخ رشد، پرسش‌هایی درباره علل رونق بورس مطرح است یعنی سرمایه‌گذاران می‌بینند اقتصاد در یک مسیر و بورس در مسیر دیگر در حرکت است. تحلیلگران می‌گویند سرمایه‌گذاران باید به‌جای تمرکز بر شاخص‌های اقتصادی به تحولات بازار اوراق قرضه توجه کنند تا علت رشد شاخص‌های بورس را بفهمند. بازار اوراق قرضه که به‌شدت نسبت به اخبار منفی حساس است در ماه‌های اخیر نشان داده درباره وضعیت اقتصاد جهان و آمریکا نگرانی‌هایی وجود دارد و به همین علت چند بار منحنی بازده وارونه شد.
بانک‌های مرکزی بزرگ فورا نسبت به این وضعیت واکنش نشان دادند یعنی سیاست‌های حمایتی پولی جدید اتخاذ شد. کاهش نرخ‌های بهره و خرید اوراق قرضه جزو این اقدامات بود و به‌نظر می‌رسد این اقدامات سبب اطمینان سرمایه‌گذاران شده است. مدیر یک نهاد سرمایه‌گذاری می‌گوید: «در تابستان شاهد وارونگی منحنی نرخ بازده بودیم، اما از آن زمان تاکنون به‌دلیل اقدامات اطمینان آفرین بانک‌های مرکزی منحنی رو به رشد است. این به آن معناست که هراس درباره بروز رکود در اقتصاد جهان کاهش یافته است.» از تابستان نرخ بازدهی اوراق قرضه در ژاپن، آلمان و چین بالا رفته زیرا سرمایه‌گذاران این اوراق را فروخته‌اند و به سمت دارایی‌های پرریسک نظیر سهام حرکت کرده‌اند. کاملا آشکار است که بر ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران افزوده شده است. فعالیت شرکت‌ها، یک قطعه دیگر از پازل است. در سه‌ماه اول و دوم سال‌جاری میلادی سود شرکت‌های آمریکایی کاهش یافت و پیش‌بینی شد در سه‌ماه سوم این روند ادامه پیدا کرده است، اما وضعیت عملکرد شرکت‌های بورسی در سه‌ماه سوم بهتر از حد انتظار بوده و نیز شرکت‌ها به خرید سهام خود در بازار اقدام کرده‌اند. این یک عامل مهم رشد قیمت سهام و اطمینان سرمایه‌گذاران بوده است. هنگامی که شرکت به بازخرید سهام خود اقدام می‌کند کل سهام موجود این شرکت در بازار کم می‌شود و معیارهایی نظیر بازدهی سهام بالا می‌رود. نتیجه این روند، رشد قیمت سهام است.
سال گذشته شرکت‌های شاخص استاندارداندپورز ۵۰۰ رقم بی‌سابقه ۸۰۶ میلیارد دلار را صرف خرید سهام خود کردند. امسال نیز این روند ادامه پیدا کرده است. تنها در سه‌ماه سوم سال‌جاری میلادی ۱۷۰ میلیارد دلار صرف این اقدام شد و شرکت اپل ۱۸ میلیارد دلار سهام خود در بازار را خرید. روند خرید سهام ازسوی شرکت‌ها و مثبت شدن دیدگاه سرمایه‌گذاران درباره افق روابط تجاری چین و آمریکا در کنار نرخ‌های پایین بهره زمینه را برای رشد قیمت سهام و ثبت رکوردهای جدید برای شاخص‌های بورس فراهم کرده و انتظار می‌رود این روند ادامه پیدا کند. همچنین، سرمایه‌گذارانی که زیاد در بازار فعالیت نمی‌کنند و شاهد رشد مداوم شاخص هستند احساس می‌کنند از روند سود بردن جا مانده‌اند و تشویق می‌شوند بر فعالیت خود بیفزایند.
ارسال نظر