دو قدم به جلو؛ سه قدم به عقب
ابتدای ماه جاری میلادی زمان ملاقات ترامپ و رئیس‌جمهوری چین نیز مشخص بود. قرار بود این هفته در نشست اقتصادی آسیا پاسیفیک در شیلی، ملاقات و امضای توافق‌نامه فاز نخست انجام شود. در آن زمان هیجان قابل‌ملاحظه‌ای در بازار مشاهده می‌شد؛ زیرا این باور به‌وجود آمده بود که چین به خرید مقادیری بسیار بیشتر از محصولات کشاورزی آمریکا رضایت داده و وعده‌هایی درباره رعایت حقوق دارایی‌های معنوی داده شده و شرکت‌های مالی آمریکایی راحت‌تر خواهند توانست در چین فعالیت کنند. همچنین قرار شد آمریکا بر تعرفه‌ها علیه کالاهای صادراتی چین اضافه نکند و تجهیزات مورد نیاز شرکت هوآوی به این شرکت فروخته شود.
انتشار این خبرها سبب خوش‌بینی درباره رفع تنش‌های تجاری شده بود. اوایل ماه گذشته پکن اعلام کرد ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار کالای کشاورزی از آمریکا خواهد خرید و در مقابل، آمریکا تعرفه‌ای را که قرار بود پانزدهم ماه گذشته اعمال کند نادیده گرفت. اوایل ماه پیش، این خبرها و پیش‌بینی کاهش نرخ‌های بهره ازسوی بانک مرکزی آمریکا زمینه رشد شاخص‌های مالی در بورس آمریکا را فراهم کردند. هفته گذشته امیدواری‌ها به پیشرفت مذاکرات و رفع تعرفه‌ها به رشد شاخص‌های متوسط صنعتی داوجونز و استاندارداندپورز در بورس آمریکا به ارقام بی‌سابقه منجر شد. همچنین دو هفته پیش بانک مرکزی آمریکا برای سومین بار از ماه ژوئیه، نرخ‌های بهره را پایین آورد تا به رونق اقتصاد کمک کند. البته سخنان رئیس بانک مرکزی آمریکا پس از نشست سیاست‌گذاری نشان داد این نهاد برای مدتی قصد ندارد نرخ‌های بهره را پایین آورد.
در هر حال، اکنون هم نرخ‌های بهره کاهش یافته و هم فاز نخست توافق تجاری تحقق یافته است. اما پرسش مهم برای سرمایه‌گذاران این است که در آینده چه چیزی ممکن است اشتباه از آب درآید؟ نخستین موضوع این است که در گذشته سرمایه‌گذاران بارها فریب خورده‌اند. برای مثال ترامپ تهدید کرده بود تعرفه‌های جدید بر کالاهای صادراتی چین اعمال می‌کند، اما به وعده خود عمل نکرد. یا مذاکراتی که ترامپ نسبت به پیشرفت و موفقیت آن بسیار امیدوار بود به بن‌بست رسید. همچنین در یک مورد، درست یک هفته قبل از امضای توافق، ترامپ تهدیدهایی مطرح کرد که به توقف مذاکرات منجر شد.
پیتر ناوارو، مشاور تجاری ترامپ می‌گوید: «همواره احتمال آنکه طرف چینی دچار اشتباه محاسباتی شود وجود دارد. چینی‌ها بارها درباره سیگنال‌های فرستاده شده ازسوی ترامپ دچار اشتباه شده‌اند در نتیجه موضع‌گیری‌هایی کردند که روند مذاکرات را کند یا متوقف کرده است.» ناوارو طرفدار اصلاح بنیادی مسیر تعاملات تجاری آمریکا با چین است. آنچه اکنون روی میز است یک توافق کوچک است که سبب می‌شود دو طرف به مذاکره ادامه دهند به این امید که در آینده به توافقی بزرگ دست پیدا کنند. واقعیت این است که مسائل دشوار هنوز مورد بحث و توافق قرار نگرفته است. دولت آمریکا قصد ندارد بدون تغییر سیاست‌های تجاری چین از فشارها بر این کشور بکاهد. تعرفه‌هایی که طی یک سال و نیم اخیر اعمال شده به قوت خود باقی است.
ترامپ معتقد است سیاست اعمال تعرفه موثر است و چین بیش از آمریکا به توافق تجاری نیازمند است. بر همین مبنا تاکنون نه‌تنها تعرفه‌ای لغو نشده بلکه تهدید به افزایش تعرفه‌ها مطرح بوده است. ترامپ روز جمعه اعلام کرد با لغو تدریجی تعرفه‌ها یعنی شرط چین برای امضای فاز اول توافق تجاری موافقت نکرده است. در نتیجه اکنون تردیدهای بیشتری درباره رفع تنش‌های تجاری در آینده پدید آمده است و این تردیدها بر عملکرد بورس آمریکا اثرات منفی دارد. پس از سخنان ترامپ که در جمع خبرنگاران بیان شد، ارزش دلار کاهش یافت و شاخص‌های بورس در آمریکا اندکی پایین آمدند. تحلیلگران معتقدند تضمینی وجود ندارد که فاز نخست توافق تجاری ادامه پیدا کند. در چند هفته اخیر که حصول توافق محدود اعلام شده چین از خرید میزان بالای محصولات کشاورزی از آمریکا اجتناب کرده و نیز طرف آمریکایی باید اقدامات زیادی انجام دهد. یک عامل رونق بورس آمریکا در هفته‌های اخیر، هیجان‌های مربوط به پیش‌بینی رفع تنش‌های تجاری در آینده است. حالا سرمایه‌گذاران بار دیگر باید منتظر باشند تا ابهام‌ها رفع شود.
ارسال نظر