برگ جدید در دفتر سیاست

ترامپ خواستار مذاکره با ایران، انعقاد پیمان با طالبان و کره‌شمالی و امضای پیمان در حوزه کنترل تسلیحات با ولادیمیر پوتین است و در این راه مادام که امتیازها به نام او ثبت شود جزئیات برایش مهم نیست. تعداد کمی از مقامات دولت و جمهوری‌خواهان با این اهداف ترامپ موافق هستند، اما به برنامه‌های او احترام می‌گذارند و برای تحقق آن تلاش می‌کنند. اما بولتون کوتاه نیامد و نقش یک برهم‌زننده را بازی می‌کرد. در چند ماه اخیر تنش در روابط بولتون و دیگر اعضای اصلی تیم ترامپ بسیار مشهود بود و پیش‌بینی می‌شد که به‌زودی او دیگر در کاخ سفید نخواهد بود. ترامپ برای ماه‌های آینده برنامه‌های متعدد و مفصلی دارد و از این پس شاهد اجرای این برنامه‌ها خواهیم بود. در مصاحبه با تعدادی از مقامات کنونی و پیشین دولت ترامپ، آنها دیدگاه‌های مختلفی درباره سیاست خارجی پس از بولتون ارائه کردند.

برخی از آنها به شدت از بولتون تعریف و او را یک دیپلمات عالی توصیف کردند که مواضع تندی علیه ایران، کوبا و ونزوئلا داشت و تضاد دیدگاه‌هایش با اعضای دولت ترامپ به برکناری او منجر شد. عده‌ای معتقدند بولتون نتوانست با دیگر اعضای دولت هماهنگ شود و علت برکناری‌اش همین بود، اما همه آنها معتقد بودند تغییر سیاست خارجی دولت آمریکا در آینده قطعی و واقعی است. به باور آنها آمریکا در حال ورود به یک فاز کاملا جدید است. ترامپ در حوزه مسائل امنیت ملی همواره دو تصویر از خود در ذهن داشت: طرفدار نظامی‌گری و طرفدار مذاکره و توافق.

او اکنون در آستانه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری تلاش می‌کند از تصویر اول به سمت دومین تصویر حرکت کند تا نه‌تنها به دستاوردهای سیاسی و اقتصادی بزرگ دست یابد بلکه بر رقبای دموکرات خود در انتخابات غلبه کند. البته موفقیت ترامپ در این مسیر جدید به عوامل مختلفی وابسته است و نمی‌توان گفت صرفا با یک تصمیم‌گیری، او به همه آنچه می‌خواهد دست پیدا خواهد کرد. بسیاری از جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها با او موافق نیستند.

همچنین، سایه بولتون و همفکران او بر دولت و سیاست‌های ترامپ سنگینی خواهد کرد. او تنها ۱۲ دقیقه پس از توییت ترامپ، در یک توییت دیدگاه‌هایی متضاد درباره علت جدایی‌اش از کاخ سفید مطرح کرد و انتظار می‌رود اظهارنظرهای او در آینده دردسرهایی برای ترامپ پدید آورد. نتیجه این تنازع بین ترامپ و بولتون، ایجاد شکافی جدید در حزب جمهوری‌خواه است و دموکرات‌ها می‌توانند از این وضعیت به نفع خود بهره ببرند. اخیرا تعداد موافقان تغییر سیاست خارجی آمریکا بیشتر شده است. اگر ترامپ در قبال چین و روسیه تغییر موضع بدهد و تصمیم‌هایی بگیرد که به نفع امنیت ملی آمریکاست هواداران بیشتری پیدا خواهد کرد. از پیش بسیاری از صاحب‌نظران چین را مهم‌ترین دردسر آمریکا معرفی کرده‌اند و ترامپ قصد دارد برای رفع این خطر بزرگ اقداماتی انجام دهد. همچنین این باور وجود دارد که آمریکا باید از افغانستان خارج شود در نتیجه رسیدن به یک توافق با طالبان ضروری است.

به باور کارشناسان، تغییر رویکرد ترامپ در حوزه سیاست خارجی خبری بسیار مثبت است و باید به او کمک شود تا این تغییر به خوبی انجام پذیرد. اما ترامپ باید به واکنش‌های هم‌پیمان‌های منطقه‌ای آمریکا توجه کند. عربستان و رژیم اسرائیل مخالفان بزرگ تغییر رویکرد آمریکا در قبال ایران هستند.