آغازی بر پایان؟

مادورو در ماه مه سال گذشته بار دیگر به ریاست جمهوری ونزوئلا برگزیده شد و گوایدو رهبر مخالفان و رئیس مجلس ملی است که معتقد است طبق قانون اساسی می‌تواند برای دوره‌ای محدود یعنی تا برگزاری انتخابات، اختیارات ریاست جمهوری را در دست بگیرد. او ادعا می‌کند انتخابات ریاست جمهوری سال قبل با تقلب گسترده همراه بوده و مادورو با حذف رقبا توانسته در آن به پیروزی برسد. همچنین او آقای مادورو را به سوء مدیریت اقتصادی، فساد و بی‌توجهی به وضعیت مردم ونزوئلا متهم کرده است. در حال حاضر روسای جمهوری چندین کشور از جمله ترامپ، آقای گوایدو را به‌عنوان رئیس‌جمهوری موقت ونزوئلا به رسمیت شناخته‌اند و ظاهرا او مصمم است مسیری را که آغاز کرده دنبال کند. او با استناد به قانون اساسی خود را رئیس‌جمهوری موقت ونزوئلا نامیده و مشغول فراهم کردن زمینه‌ها برای برکنار کردن مادورو از قدرت است. آقای مادورو اقدامات وی را بخشی از یک توطئه آمریکایی برای کودتا در ونزوئلا توصیف کرده است.

وضعیت ونزوئلا به شکل ویژه در آمده و در آینده هر اتفاقی ممکن است رخ دهد. چین که سرمایه‌گذاری‌های عظیم در ونزوئلا کرده به صراحت با دخالت نیروهای خارجی در امور داخلی این کشور مخالف است. روسیه نیز که ارتباط‌های مستحکم با ونزوئلا دارد ادعای آقای گوایدو را مغایر قوانین بین‌المللی می‌داند. بسیاری از کارشناسان معتقدند چند ماه آینده برای ونزوئلا دورانی سخت و خطرناک خواهد بود. عده‌ای می‌گویند به رسمیت شناخته شدن آقای گوایدو از سوی آمریکا، کانادا و چند کشور دیگر به‌عنوان رئیس‌جمهوری موقت ونزوئلا، آغاز پایان حاکمیت ۲۰ ساله جنبش انقلابی بولیواری در ونزوئلا است و مجموعه شرایط سیاسی و اقتصادی این کشور و منطقه آمریکای جنوبی، اکنون برای این تحولات بزرگ مهیاست. فشار بر آقای مادورو در حال افزایش است و اگر درآمدهای نفتی این کشور کاهش یابد، شرایط برای او و مردم بسیار دشوارتر خواهد شد. به نظر می‌رسد ایالات متحده قصد دارد از طریق فشارهای اقتصادی مادورو را به کناره‌گیری از قدرت وادار کند و زمینه را برای به قدرت رسیدن فردی فراهم کند که از سیاست‌های سوسیالیستی پیروی نمی‌کند.

در روزهای آینده موضع‌گیری رهبران دیگر کشورها در قبال تحولات ونزوئلا مشخص خواهد شد. بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین با دخالت نظامی در این کشور به شدت مخالف هستند و این مخالفت را معقول می‌دانند. زیرا شرایط برای استفاده از نیروی نظامی فراهم نیست. همچنین کشورهای آمریکای لاتین از گسترش تنش‌ها به کل منطقه نگران هستند. در واقع طرفداری ارتش از مادورو سبب شده گزینه نظامی اشتباه تلقی شود. البته برخی روسای جمهور از جمله رئیس‌جمهوری برزیل اعلام کرده، هر اقدامی را برای تغییر وضعیت در ونزوئلا انجام خواهد داد. کشورهای اروپایی هنوز به‌طور کامل از خوان گوایدو حمایت نکرده‌اند و ترجیح داده‌اند با احتیاط رفتار کنند. درباره آنچه در آینده در ونزوئلا رخ خواهد داد، ابهام‌های عمیقی وجود دارد. زیرا تحولات روزهای اخیر در این کشور بسیار بزرگ هستند و نیز عوامل گوناگون بر رفتار و اقدامات بازیگران صحنه اثر می‌گذارد. در روزهای آینده موضع‌گیری‌های روسیه اهمیت بالایی دارد زیرا مسکو روی این کشور به‌عنوان یک متحد در قاره آمریکا حساب کرده است.