سیر نزولی دریافتی نقدی

در ایران به دلیل متغیرهای مختلف اقتصادی، سیاست تقسیم سود همواره بالا بوده است. به نحوی که در ۱۰ سال اخیر این نسبت هیچ‌گاه کمتر از ۷۵ درصد سود محقق شده نبوده است. تقسیم سود بالا آثار مثبت و منفی زیادی دارد که بررسی هر یک از این آثار در این مقال نمی‌گنجد.

در این مطلب سعی داریم روند سود هر سهم و سود نقدی هر سهم شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ را بررسی کنیم. در حال حاضر، تعداد ۳۲۵ شرکت در بورس اوراق بهادار حضور دارند. از بین کلیه شرکت‌های پذیرفته شده، تعداد ۲۰۲ شرکت مجمع عمومی عادی سالانه برای سال (دوره) مالی ۱۳۹۶ برگزار کرده‌اند. تا تاریخ تهیه این گزارش (۱۶ تیرماه سال۹۷)، تعداد ۱۲۳ شرکت با سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۹۶، مجمع عمومی عادی سالانه خود را برگزار نکرده‌اند. طبق بند ۱ ماده ۷ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان، شرکت‌ها تا ۳۱ تیرماه ۱۳۹۷ فرصت برگزاری مجمع خود را دارند. بنابراین برای قابلیت مقایسه بین اطلاعات، در این گزارش روند سود هر سهم و سود نقدی هر سهم برای ۲۰۲ شرکت شامل شرکت‌های پذیرش شده و شرکت‌های لغو پذیرش شده طی این سه سال، بررسی شده است.

در این مدت عرضه‌های اولیه‌ای نیز در بورس اوراق بهادار داشته‌ایم. بر این اساس در سال ۱۳۹۴ شاهد عرضه اولیه نمادهای پتروشیمی جم، پتروشیمی فجر، سبحان دارو، پتروشیمی مبین، بیمه ما و سیمان خوزستان سخوز در بورس تهران بودیم. این روند در ۱۳۹۵ با عرضه اولیه سهام شرکت‌های گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان، آسان پرداخت پرشین، پالایش نفت تهران، بورس اوراق بهادار تهران، همکاران، واسپاری ملت و گروه دارویی برکت ادامه یافت. در سال ۱۳۹۶ نیز بورس تهران شاهد ورود سهام شرکت‌های داده گسترعصرنوین (های‌وب)، سرمایه‌گذاری شفادارو، مدیریت صنعت شوینده توسعه صنایع بهشهر شوینده، فولادکاوه جنوب کیش، تامین سرمایه امید، به پرداخت ملت و چدن‌سازان بود. در سال جاری نیز بازار سهام میزبان عرضه اولیه پرداخت الکترونیک سامان کیش بود که البته قرار است روز چهارشنبه ۲۰ تیرماه عرضه اولیه پتروشیمی پارس نیز در این بازار صورت گیرد. به این ترتیب بورس طی دوره مزبور (۳سال اخیر)‌ با لحاظ عرضه‌های اولیه یاد شده، سودهای تقسیمی بیشتری را شاهد بوده است. این در حالی است که طی دوره مورد گزارش ۱۰ شرکت از بورس اوراق بهادار به بازار پایه فرابورس ایران منتقل شده است. شرکت‌های منتقل شده شامل نمادهای «کاصفا»، «شتهران»، «کچینی»، «شپمچا»، «کنیلو»، «شمواد»، «شپلی» و «سکارون» بوده‌اند. همچنین در سال جاری دو نماد سایپادیزل و سرمایه‌گذاری ملت نیز به بازار پایه فرابورس ایران کوچ کردند. به این ترتیب سودهای تقسیمی از منظر این نمادها از مجموع سودهای دوره کسر شده است.

طبق محاسبات انجام شده و براساس اطلاعات منتشر شده، جمع کل سود هر سهم (EPS) ۲۰۲ شرکت مورد بررسی در سال ۱۳۹۴ مبلغ ۱۱۶،۸۲۶ ریال بوده که این مبلغ با کاهش ۱۸ درصدی به مبلغ ۹۵،۷۷۳ ریال در سال ۱۳۹۵ رسیده است. اما در سال ۱۳۹۶ این مبلغ با رشد دو درصدی نسبت به سال قبل به ۹۸،۱۰۶ ریال افزایش یافته است. نسبت تقسیم سود (DPS) در سال‌های ۹۴، ۹۵ و ۹۶ به ترتیب ۸۴، ۸۳ و ۷۷ درصد بوده است. مبلغ سود تقسیمی در سال‌های ۹۵ و ۹۶ به ترتیب با کاهش ۱۹ و ۲۳ درصدی نسبت به سال ۹۴ روبه‌رو بوده است (نمودار یک).

چه صنایعی بیشترین سودتقسیمی را داشتند

طبق محاسبات انجام شده، در سال ۱۳۹۶ بیشترین مبلغ سود هر سهم و سود تقسیمی متعلق به صنایع مواد و محصولات دارویی، سیمان، آهک و گچ، محصولات شیمیایی، رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن، محصولات غذایی و آشامیدنی به‌جز قندوشکر، فلزات اساسی، کانی غیرفلزی، قندوشکر، فرآورده‌های نفتی، رادیویی و مخابرات بوده است.

 قابل توجه است که این صنایع فقط شامل شرکت‌هایی است که مجامع برگزار کرده‌اند و قابل تعمیم به آینده نخواهد بود (نمودار ۲).

29-03