همه امتیازهای روی میز
بهنظر میرسد ترامپ نیز معتقد است روند مذاکرات طولانی خواهد بود. اساسا برای آنکه هر یک از طرفها بداند چه امتیازهایی میتواند بگیرد و چه امتیازهای باید بدهد به دورهای از مذاکرات نیاز است بهویژه در مذاکره بین ترامپ و کیمجونگاون این گفته صادق است زیرا در سالهای گذشته آمریکا و کره شمالی روابط دیپلماتیک نداشتهاند و روابط آنها کاملا خصمانه بوده است. از سوی دیگر در گذشته کره شمالی دارای تواناییهای نظامی متعارف و غیرمتعارف بالا نبود، در نتیجه همهچیز نسبت به دوران قبل تغییر کرده است.
نکته بسیار مهم دیگر این است که مذاکرات بین آمریکا و کره شمالی فقط بر این دو کشور تاثیر نمیگذارد و به همین دلیل باید به تاثیرگذاری دیگر کشورها بر روند مذاکرات توجه شود. روسیه و چین دو کشوری هستند که به دلیل روابطی که با کره شمالی دارند و ملاحظات امنیتیشان، بر روند مذاکرات هستهای تاثیر میگذارند.
برای چین، بهترین نتیجه از مذاکرات کره شمالی و آمریکا، خروج نیروهای آمریکا از شبهجزیره کره است و بدترین سناریو برای این کشور، اتحاد دو کره و همپیمان شدن آنها با آمریکاست. چین با دقت روند مذاکرات را زیر نظر دارد زیرا برای پکن بسیار مهم و حیاتی است که بهترین نتیجه از آن حاصل و ترتیبی داده شود که در نهایت آنچه رخ میدهد امنیت چین را به خطر نیندازد. در واقع چینیها مایلند بهای صلح در شبه جزیره کره، خروج نیروهای آمریکا از این شبه جزیره باشد. البته چین مایل نیست مذاکرات با شکست مواجه شود زیرا پکن در کاهش تنشها در مرزهای خود منافع استراتژیک دارد. همچنین چین مایل نیست سیاستهای خشن آمریکا در شبهجزیره کره به مرحله اجرا درآید.
اگر نیروهای آمریکایی از شبه جزیره کره خارج شوند و ائتلاف نظامی آمریکا و کره جنوبی از میان برود شبه جزیره کره بار دیگر به حوزه نفوذ چین تبدیل میشود. البته وزیر دفاع آمریکا اخیرا اعلام کرده هرگونه بحث درباره حضور نظامی آمریکا در کره جنوبی از مذاکرات سنگاپور مجزاست و این موضوع در مذاکرات فردا مطرح نخواهد شد. از سوی دیگر رفع سریع اختلافات بین آمریکا و کره شمالی برای چین خطرناک است زیرا در این حالت از نفوذ چین کاسته خواهد شد. در این میان چین تلاش میکند از نفوذی که بر کره شمالی دارد در جهت وارد آوردن فشار به آمریکا در مذاکرات تجاری با این کشور استفاده کند. ترامپ همواره از آنچه که رویههای غیرمنصفانه تجاری چین توصیف کرده، انتقاد کرده و از پیش تدابیری برای مقابله با این رویهها اتخاذ کرده است. اعمال تعرفه بر آلومینیوم و فولاد صادراتی چین یکی از این تدابیر است، همچنین دولت آمریکا قصد دارد بر دهها میلیارد دلار صادرات چین به آمریکا تعرفه تعیین کند.
مذاکرات بین چین و آمریکا ادامه دارد و هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده است. چینیها در مذاکرات تجاری با آمریکا حتما از نفوذی که بر کره شمالی دارند بهعنوان اهرم فشار بر آمریکا استفاده میکنند. چین توصیههای لازم را به کره شمالی کرده و نقطه امید پکن این است که رهبر کره شمالی آنقدر با تجربه هست که به آمریکاییها اعتماد نکند. چین در دهههای اخیر بزرگترین حامی کرهشمالی بوده و به پیونگیانگ کمک کرده بهرغم وجود تحریمهای گسترده غرب، به حیات خود ادامه دهد.
روسیه نیز بر مذاکرات بین کره شمالی و آمریکا تاثیرگذار است و این تاثیر نباید دستکم گرفته شود. مسکو نیز مانند پکن منافع خاص خود را در شبهجزیره کره دارد و با دقت بر روند مذاکرات نظارت خواهد کرد. با آنکه در بحثهای مربوط به سلاحهای هستهای کره شمالی، روسیه در مرکز توجه نبوده اما روابط مستحکم مسکو با پیونگیانگ سبب خواهد شد در هرگونه پیمان صلح احتمالی در شبهجزیره کره، مسکو یک بازیگر موثر باشد. روسیه قادر است روند مذاکرات را با موانع بزرگ مواجه کند. در واقع روسیه یک مذاکرهکننده پشتصحنه محسوب میشود.
در گذشته روسیه تلاشهایی برای رفع اختلافات دو کره انجام داده و بر کره جنوبی نیز نفوذ دارد. یکی از اهداف مسکو ساختن خط لوله انتقال گاز طبیعی مایع شده در کره شمالی است تا بتواند در برابر رقابت شدید آمریکا و استرالیا یک عرضهکننده مهم حاملهای انرژی باقی بماند. در دهههای اخیر مسکو روابط اقتصادی، فرهنگی و تجاری مستحکمی با کره شمالی ایجاد کرده و این باور وجود دارد که روسیه پس از چین بیشترین نفوذ اقتصادی را بر کره شمالی دارد. بسیاری از نیروهای کار کره شمالی در روسیه مشغول به کار هستند و تجار روسیه در بنادر کره شمالی رفت و آمدهای زیادی دارند. بر همین مبنا میتوان گفت روسیه تمایلی به اجرای تحریمهای اعمال شده علیه کره شمالی ندارد و برخی گزارشها حاکی است شرکتهای روسی همچنان به انتقال سوخت به کره شمالی ادامه میدهند.
روسیه و چین هر دو مایلند از نفوذ آمریکا در شبهجزیره کره کاسته شود و این هدف مشترک، به آنها انگیزه کافی برای حمایت از کره شمالی میدهد. همچنین با توجه به تضاد منافع چین و روسیه با آمریکا، پیونگیانگ در مذاکره با آمریکا دست خالی نیست. برخی تحلیلگران معتقدند با آنکه تحریمهای غرب شدید بوده و فشار قابلملاحظهای بر اقتصاد کره شمالی وارد کرده اما روسیه و چین راههایی برای تنفس کره شمالی ایجاد کردهاند طوری که اقتصاد این کشور دچار فروپاشی نخواهد شد. پوتین و شی جین پینگ، روسای جمهوری روسیه و چین روز جمعه قبل از نشست دو روزه سازمان همکاری شانگهای که در روزهای شنبه و یکشنبه این هفته برگزار شد، با یکدیگر دیدار و درباره وضعیت کره شمالی مذاکره کردند. چین و روسیه که اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل هستند در حل بحران شبهجزیره کره منافع مشترک دارند و هر دو معتقدند حفظ رژیم حاکم بر کره شمالی بهتر از تغییر آن است و باید ترتیبی داده شود تا خصومتهای موجود به جنگ تبدیل نشود.
ارسال نظر