فرصت‌های جذاب در شرایط جدید

 باید توجه داشت آمریکا از برجامی خارج شد که از ابتدا نیز با صداقت‌ و حسن‌نیت به آن وارد نشده بود و هم‌اکنون نیز سعی دارد با لفاظی‌های مختص خود و فشار بر هم‌پیمانان تجاری و اروپایی خود آنان را نیز در بایگانی کردن برجام‌ همراه خود کند. البته دیر یا زود این اتفاق نیز خواهد افتاد و گمانه‌زنی‌ها پیرامون این مساله به آشفته کردن بیشتر از گذشته بازارها دامن خواهد زد. به این ترتیب جو منفی روانی مزبور نیاز به اصلاحات گسترده در نظام کلی اقتصادی کشور دارد که نباید کار به دقایق آخر و تصمیم‌گیری در وقت اضافه کشیده شود. به‌طوری‌که همچون سیاست تک نرخی کردن ارز، اقتصاد کشور را به کما فرو ببرد.

این در حالی است که طبق شواهد کنونی، اصلاح فوری و کارشناسی این سیاست‌گذاری‌ها خارج از توان دولت است و این سستی در مدیریت اقتصادی ممکن است نهایتا منجر به التهابات بیشتر در بازارهای مالی کشور شود. زیرا با وضعیت نرخ حقیقی ارز در بازار آزاد و خاکستری شدن فعالیت در این بخش تاثیرگذار در اقتصاد کشور، می‌توان با اطمینان‌ خاطر بیشتری وعده رونق و پیش‌بینی پذیر بودن و شفافیت در بازار سرمایه را به صاحبان نقدینگی داد و اعلام کرد که یکی از گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری در شرایط کنونی کشور با تمام‌ فراز و نشیب‌های خواسته یا نا خواسته باز هم بازار سهام خواهد بود.

در این میان نگاه کارشناسانه در مورد شرکت‌ها نشان از آن دارد که در شرایط کنونی بسیاری از سهام‌ گروه‌های معدنی، فولادی و پتروشیمی در موقعیت فرصت خرید هستند. همچنین با توجه به افزایش تدریجی قیمت فلزات پایه مانند مس در روزهای اخیر و همچنین اخبار منتشر شده از اقتصاد چین که روند مثبتی را به‌رغم رشد شاخص دلار پیموده، می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت فلزات پایه با افزایش بیشتری در بازارها روبه‌رو شود. به‌تبع آن بازار سهام نیز در این شرایط با اقبال مجددی روبه‌رو خواهد شد.

 البته شایان ذکر است که مقدار رشد قیمت‌ها محدود و مشمول بازه زمانی معین‌شده خواهد بود و لازمه تداوم این مسیر صعودی، ایجاد روند کاهشی در شاخص دلار است. همچنین از دیگر نگرانی‌های فعالان در بازار فلزات پایه، تاثیر منفی تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا در مجموعه اقتصاد جهانی است. چرا که ممکن است این تنش‌ها از رونق اقتصاد بین‌المللی بکاهد و بازار مصرف مواد خام را با کاهش مواجه کند. با وجود آنکه مذاکرات چین و آمریکا بر سر جنگ تجاری که ترامپ آغازگر آن‌ بود شروع شده، اما امید نیست که دو طرف بتوانند در بازه زمانی کوتاه به توافق خاصی برسند. در این میان به‌نظر می‌رسد با توجه به رونق اقتصاد بین‌المللی و رشد چشمگیر و مناسب اقتصاد در چین، پیش‌بینی روند آتی و عملکرد بازار فلزات پایه در سال جاری با روندی مثبت همراه باشد.

حال به‌طور کلی پیش‌بینی آینده بازار سرمایه با توجه به عکس‌العمل تقریبا بدون تحرک بازارهای جهانی نسبت به حواشی برجام، مثبت ارزیابی می‌شود. چرا که همان‌گونه که از ابتدا و پیش‌تر هم احتمال داده شده بود آمریکا از ابتدا نیز قصد خروج از این پیمان را داشت. به همان شکل که از معاهده پاریس نیز خارج شد. به این ترتیب مشاهده شد که پس از اعلام رسمی این رویداد از جانب ترامپ، بازارهای مختلف واکنش قابل توجهی به آن نشان ندادند؛ در این میان قیمت نفت با نوسان اندکی همراه شد. ارزش دلار در برابر یورو و پوند انگلستان کمی با افزایش مواجه شد. بازار طلا هم تحرک خاصی را به خود ندید و در آرامش قرار داشت. اما در مقابل شاهد بودیم که بازارهای مالی در آمریکا کمی از تب و تاب افتادند و رونق چشمگیر و کلی را ثبت نکردند. به این ترتیب شاخص‌ها در محدوده منفی سیگنال‌هایی از خود نشان دادند.به این ترتیب به‌نظر می‌رسد خروج آمریکا از برجام از جهاتی به نفع اقتصاد ما نیز خواهد بود و دست و پای ما را برای برخی مسیرهای برون‌رفت از مشکلات باز خواهد کرد. با اینکه ایالات‌متحده بر نظام مالی جهان اشراف دارد، اما راه‌های متعدد و نتیجه داده شده فراوانی برای دور زدن تحریم‌ها و فیلترینگ‌ اقتصادی وجود دارد که پیش‌تر نیز موفق از آزمون اجرایی بیرون آمده‌اند.

 از طرفی اکنون چین و روسیه روابط خوبی چه اقتصادی و چه سیاست با آمریکا ندارند و هم‌پیمان‌های اروپایی آمریکا هم به ظاهر با تصمیم ترامپ موافق نیستند. اما به خاطر منافع شخصی، کوک‌کننده ساز آمریکا تا یک مقطع زمانی نخواهند بود و ایران فرصت این را دارد که با دکترین اقتصادی و استفاده از خبرگان علم‌ اقتصاد تا زمان نابودی کامل برجام و شروع مجدد تحریم‌های آمریکا، سیاست‌های مناسب تبیین کند. تا به این ترتیب بتوان با تبعات هیجانی و روانی پایان این توافق‌نامه، به آرامی در مقابل شوک‌ها و نوسانات در بازارهای مالی کشور مقابله کرد.

در این راستا نباید به اما و اگرها بسنده کرد یا دلخوش به عدم تحرک منفی در بازارها بعد از این چند روز نسبتا آرام بود. درست است که بازار سرمایه معاملات نخستین روزهای کاری پس از سخنان ترامپ را با عرضه و تقاضای منطقی‌تر و متعادل‌تری سپری کرد، اما دیدیم اتفاقات سیاسی میان رژیم صهیونیستی و سوریه در پیش گرفتن روند احتیاطی را در میان فعالان بازار سرمایه به دنبال داشت.لذا با تبیین سیاست‌های علمی و عملی می‌توان شوک حاصل از این عوامل بیرونی را بر پیکره اقتصادی کشور کنترل کرد. همچنین حمایت بی‌چون و چرا، اما منطقی از قوانین بازار اوراق بهادار و تعامل سازنده با شرکای صادق بین‌المللی همچون چین و روسیه و دستیابی به تفاهمات منطقی و ضمانت‌دار می‌تواند در روند آتی بازار سرمایه تاثیرگذار باشد. سیاست‌هایی همچون صندوق تثبیت و توسعه بازار و اقداماتی از این‌ قبیل نیز می‌تواند تاثیر مهمی در افزایش شفافیت داشته باشد و با متعادل ساختن نوسانات و التهابات بازار، روند آتی بازار سرمایه را در مسیری مثبت قرار دهد.