«دنیایاقتصاد» ساختار و عملکرد اتاق بازرگانی چین در بریتانیا را بررسی میکند
اژدهای شرقی در لنـدن
چین و بریتانیا هر دو از بزرگترین اقتصادهای جهان هستند و تجارت کالا میان آنها رونق دارد. چین بهعنوان بزرگترین صادرکننده جهان، محصولات متنوعی از جمله کالاهای الکترونیکی، پوشاک، ماشینآلات و لوازمخانگی به بریتانیا صادر میکند. از طرف دیگر، صادرات بریتانیا به چین نیز شامل محصولات مختلفی از جمله خودرو، تجهیزات پزشکی و محصولات شیمیایی میشود.سرمایهگذاریهای متقابل نیز بخش دیگری از روابط تجاری چین و بریتانیا را تشکیل میدهد. شرکتهای چینی در پروژههای زیرساختی بریتانیا، بهویژه در حوزه انرژی و حملونقل، سرمایهگذاری کردهاند. از جمله پروژههای مهم میتوان به مشارکت چین در ساخت نیروگاههای هستهای در بریتانیا اشاره کرد، همچنین شرکتهای بریتانیایی نیز در بازار چین سرمایهگذاریکرده و در بخشهای مختلف از جمله خدمات مالی، آموزش و بهداشت فعالیت میکنند. در سال۲۰۲۱ میلادی، حجم تجارت این دو کشور، بیش از ۱۱۰میلیارد دلار بوده که از این میزان بیش از ۲۰میلیارد دلار کالا از بریتانیا به چین و بیش از ۹۰میلیارد دلار از چین به بریتانیا صادر شدهاست. بیش از ۱۳درصد از کل واردات و ۴.۴درصد از کل صادرات بریتانیا در همکاری با کشور چین انجامگرفته و در مقابل، نزدیک به یکدرصد واردات و بیش از ۲.۵درصد صادرات چین نیز حاصل فعالیتهای بازرگانی با بریتانیا بودهاست. میانگین وزنی تعرفه واردات بریتانیا از چین ۲.۱۶درصد بوده و در طرف مقابل نیز این شاخص برای کالاهای بریتانیایی که به چین وارد میشود، ۵.۶۵درصد بودهاست.برای توسعه و بهبود این روابط، نقش تبادلنظر و همکاری میان دولتها، صنایع و سازمانهای تجاری هر دو کشور بسیار اساسی است. سازمانهایی مانند اتاق بازرگانی چین در بریتانیا نیز نقش بسیار مهمی در ایجاد فرصتها و راهکارهای مشترک برای شرکتها و فعالان اقتصادی دو کشور دارند تا با اطمینان بیشتری وارد این بازارها شوند و همکاریهای موثرتری را انجام دهند.
تاریخچه اتاق چین در بریتانیا
تاریخچه روابط بازرگانی چین و بریتانیا به قرون۱۸ و ۱۹میلادی برمیگردد و از آن زمان تاکنون، این روابط تحولات زیادی را تجربه کردهاست. نخستین تماسهای تجاری میان چین و بریتانیا در اوایل قرن ۱۸میلادی و در دوران امپراتوری چین و سلطنت بریتانیا آغاز شد. این دوره شاهد آغاز مبادلات تجاری از طریق بنادر مهم چین مانند گوانگژو بود که بهویژه بر صادرات چای، ابریشم و سرامیک از چین به بریتانیا و واردات کالاهای بریتانیایی به چین متمرکز بود. در اوایل قرن بیستم، روابط تجاری میان چین و بریتانیا با وجود نوسانات سیاسی و اقتصادی، بهتدریج بهبود یافت و با تاسیس جمهوری چین در سال۱۹۱۲، تعاملات تجاری دو کشور روندی جدید به خود گرفت. پس از جنگجهانی دوم و تاسیس جمهوری خلق چین در سال۱۹۴۹، حجم تجارت میان دو کشور بهطور موقت کاهشیافت، اما از دهه۱۹۸۰ بهویژه با شروع دوره اصلاحات اقتصادی چین تحترهبری دنگ شیائوپینگ، تعاملات تجاری بهسرعت افزایش یافت.
اتاق بازرگانی چین در بریتانیا (China Chamber of Commerce in the UK-CCCUK) در سال۲۰۰۱ تاسیس شد. این نهاد بهمنظور تقویت و تسهیل روابط تجاری و اقتصادی میان چین و بریتانیا ایجاد شد و از زمان تاسیس تاکنون نقش مهمی در ارتقای همکاریهای تجاری و سرمایهگذاری بین این دو کشور ایفا کردهاست. این اتاق، توسط گروهی از شرکتها و سازمانهای چینی که در بریتانیا فعالیت میکنند، تاسیس شد. از جمله موسسان این نهاد اقتصادی میتوان به شرکتهای بزرگ چینی از جمله بانکها، شرکتهای تجاری و صنعتی اشاره کرد که بهمنظور ایجاد یک پلتفرم رسمی برای نمایندگی و حمایت از منافع تجاری و اقتصادی خود، تصمیم به تاسیس CCCUK گرفتند. این اتاق بازرگانی با حمایت دولت چین و همکاری نزدیک با سفارت چین در بریتانیا تاسیس و تقویت شد. پیش از سال۲۰۰۱، اتاق بازرگانی چین در بریتانیا، با نام «انجمن صنایع چین در بریتانیا» شناخته میشد. اتاق بازرگانی چین در بریتانیا بستری را فراهم کرد تا شرکتهای چینی بتوانند بهراحتی با بازار بریتانیا آشنا شوند و فرصتهای تجاری را شناسایی کنند.
مدل آنگلوساکسون
فعالیت اتاقهای بازرگانی در بریتانیا، مبتنی بر مدل آنگلوساکسون است. مدل آنگلوساکسون، ساختاری مبتنی بر عضویت داوطلبانه و بدون قانون برای اتاق بازرگانی است. در این شیوه، وظیفه عمومی برای اتاق بازرگانی تعریف نشدهاست و هیچ حکم قانونی نیز مبنیبر پرداخت اجباری دولت برای حمایت از آن وجود ندارد. درواقع اتاق بهعنوان شخص حقوقی و برابر با دیگر انجمنها و اتحادیهها، ثبت میشود، لذا میتوان اتاق با مدل آنگلوساکسون را یک سازمان غیرانتفاعی تحتقوانین خصوصی دانست که بهدنبال حفاظت از منافع کارآفرینان، بر اساس عضویت داوطلبانه است. این مدل تحتعناوین مدل آنگلوساکسون، انگلیسی-آمریکایی یا قوانین خصوصی شناخته میشود و ابتدا در مستعمرات انگلیس در سراسر جهان شکلگرفت. شیوه فعالیت مدل آنگلوساکسون، نخستینبار توسط کارآفرینان مهاجر به آمریکایشمالی مورداستفاده قرارگرفت و اولین اتاق از این نوع در آمریکایشمالی، در سال۱۷۹۸ و در شهر نیویورک راهاندازی شد. امروزه این مدل در بیشتر کشورهای انگلیسی زبان مانند ایالاتمتحده، بریتانیا و استرالیا دیده میشود. محدودیت درآمدهای ناشی از حقعضویت و نیاز به جستوجو برای ارائه خدمات جدیدی بهمنظور بهبود وضعیت مالی، از معضلات این شیوه عملکرد است. این در حالی است که شیوه فعالیت اتاق بازرگانی در کشور چین بر پایه مدل عمومی است. مدل عمومی یکی از اشکال سازماندهی مدیریت دولتی اقتصاد است. در این مدل دولت حق ویژهای نسبت به مدیریت اتاق، تعیین بودجهفعالیتهای اتاق، تفویض وظایف عمومی و جبران خدمات کارمندان اتاق بهعنوان کارمندان دولت دارد. علاوهبر این، در این مدل اتاقها تحتنظارت مقامات رسمی بوده و به آنها گزارش میدهند؛ در واقع مدل عمومی برای حمایت از منافع اقتصادی دولت و نه منافع اقتصادی کسبوکارها ایجاد شدهاست. از آنجا که اتاق بازرگانی و صنعت چین در بریتانیا، بهعنوان یک سازمان غیرانتفاعی فعالیت میکند، شیوه فعالیت این اتاق به مدل آنگلوساکسون نزدیکتر است، با اینوجود با توجه به دو ملیتیبودن ساختار اتاق، قوانین عمومی کشور چین بر فعالیت اتاق بیتاثیر نخواهد بود.
عضویت و ساختار
یکی از مهمترین مشخصههای ساختار آنگلوساکسون، عضویت اختیاری است. اتاق بازرگانی چین در بریتانیا انواع مختلفی از عضویت را برای شرکتها و سازمانها ارائه میکند تا نیازهای متنوع آنها را برآورده سازد. بهطور کلی عضویتها به دو دسته تقسیم میشوند: عضویت عادی و عضویت ممتاز. عضویت عادی برای شرکتهای کوچک و متوسط طراحیشده که بهدنبال کسب اطلاعات تجاری، فرصتهای شبکهسازی و حمایتهای اولیه هستند. عضویت ممتاز به شرکتهای بزرگتر و سازمانهایی که نیازمند خدمات گستردهتر و پیشرفتهتری هستند، اختصاص دارد. فرآیند عضویت شامل تکمیل فرم درخواست آنلاین و ارائه مستندات لازم است. پس از بررسی درخواست و تایید آن توسط هیاتمدیره اتاق، اعضا ملزم به پرداخت هزینههای سالانه، متناسب با نوع عضویت خود هستند. هزینه عضویت سالانه برای شرکتهای کوچک و متوسط معمولا حدود ۵۰۰ تاهزار پوند است؛ این در حالی است که حقعضویت سالانه برای شرکتها و سازمانهای بزرگتر معمولا بین دوهزار تا پنجهزار پوند متغیر است. عضویت در CCCUK به شرکتها امکان دسترسی به شبکه گستردهای از فرصتهای تجاری، رویدادها و منابع اطلاعاتی را میدهد و به تقویت روابط تجاری میان چین و بریتانیا کمک میکند.اتاق بازرگانی چین در بریتانیا دارای ساختار اداری منظم و کارآمدی است که در راس آن هیاتمدیره قرار دارد. هیاتمدیره، متولی تصمیمگیریهای کلان و تعیین استراتژیهای کلی سازمان است. رئیس CCCUK که توسط هیاتمدیره انتخاب میشود، هدایت کلی سازمان را بر عهده دارد و نایبرئیس نیز به او کمک میکند، همچنین دبیرکل، مسوول مدیریت روزمره سازمان و هماهنگی بین بخشهای مختلف است. بخشهای اجرایی شامل عضویت و خدمات مشتری، رویدادها و شبکهسازی، تحقیقات و تحلیل بازار، روابطعمومی و ارتباطات و بخش مالی و اداری، هریک وظایف مشخصی را انجام میدهند. علاوه بر این، CCCUK دارای کمیتههای تخصصی در زمینههای مختلف است که به هیاتمدیره و دبیرکل در تصمیمگیریها و اجرای برنامهها کمک میکنند. ساختار اداری به اتاق بازرگانی چین در بریتانیا، این امکان را میدهد تا بهطور موثری به اعضای خود خدمت کند و روابط تجاری میان چین و بریتانیا را تقویت کند.
کارکردها و عملکرد
اتاق بازرگانی چین در بریتانیا بهعنوان یک نهاد برجسته در زمینه تقویت روابط اقتصادی و تجاری میان چین و بریتانیا، نقش کلیدی ایفا میکند. این سازمان بهطور ویژه به شرکتها و کسبوکارها در هر دو کشور خدمات گستردهای از جمله مشاورههای تجاری، تحلیلهای بازار و راهنماییهای سرمایهگذاری ارائه میدهد.اتاق بازرگانی چین در بریتانیا، از طریق برگزاری رویدادهای مختلف مانند کنفرانسها، نمایشگاهها و نشستهای تجاری، به شرکتها این فرصت را میدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، تجارب و دانش خود را به اشتراک بگذارند و روندهای بازار را بررسی کنند. علاوهبر این، این نهاد با ارائه مشاورههای حقوقی و مالی، به شرکتها در درک و تطابق با قوانین و مقررات تجاری هر دو کشور کمک میکند. اتاق بازرگانی چین در بریتانیا، با استفاده از شبکه گستردهای از ارتباطات در سطح بینالمللی، به تسهیل فرآیندهای تجاری و کاهش موانع در مسیر تعاملات اقتصادی کمک میکند، همچنین این سازمان به تحلیل و شبیهسازی روندهای اقتصادی و تجاری میپردازد و گزارشهای دقیق و تحلیلی را برای کمک به تصمیمگیریهای استراتژیک شرکتها منتشر میکند.این نهاد اقتصادی، با هدف ارتقای همکاریهای دوجانبه و افزایش فرصتهای تجاری، بهطور مداوم بهدنبال نوآوری و بهبود در خدمات خود است. این تلاشها بهویژه برای شرکتهای نوپا و کارآفرینان که بهدنبال ورود به بازارهای بینالمللی هستند، بسیار ارزشمند است.
زندگینامه رئیس اتاق
فانگ ونژان، از دسامبر سال۲۰۱۸ بهعنوان رئیس اتاق بازرگانی چین در بریتانیا (CCCUK) انتخاب شده و مهمترین فعالیت اقتصادی ونژان فعالیت در بانک چین بودهاست. وی در سال۱۹۹۶ به استخدام بانک چین درآمد. او از سال۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ مدیرعامل شعبه لندن بانک چین و مدیر اجرایی بانک چین در لندن و از سال۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ بهعنوان معاون مدیرعامل و مدیر ریسک ارشد بانک چین در شعبه آمریکا فعالیت کردهاست. فانگ ونژان در دانشگاه مطالعات خارجی پکن تا سطح کارشناسی تحصیل کرده و سپس در سال۱۹۹۶، مدرک MBA خود را بادرجه ممتاز از دانشگاه هرتفوردشایر در انگلستان اخذ کردهاست. او همچنین از سال۲۰۰۷ دارنده گواهینامه CFA است.