افت 7‌درصدی  واردات کالاهای اساسی

 به گزارش روابط‌عمومی اتاق تهران، در ابتدای این جلسه، فاطمه علیزاده، کارشناس معاونت بررسی‌‌‌‌های اقتصادی اتاق تهران به ارائه گزارشی از وضعیت واردات کالاهای اساسی طی ۸ماهه سال‌جاری پرداخت و گفت: طی هشت ماهه ۱۴۰۲، میزان واردات کشورنسبت به مدت مشابه سال‌قبل از حیث وزنی با افزایش ۴.۳‌درصدی، به ۲۴.۷‌میلیون‌تن و از حیث ارزشی با افزایش ۱۲.۴‌درصدی به ۴۲.۲‌میلیارد دلار رسیده‌است‌. بررسی ارزش واردات کالاهای گمرکی برحسب نوع مصرف نشان می‌دهد که در هشت ماهه نخست ۱۴۰۲، بالغ بر ۸۷.۱‌درصد از ارزش کل واردات گمرکی به گروه کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای مورد‌نیاز تولید و سرمایه‌گذاری اختصاص یافته و تنها ۱۲.۹‌درصد از واردات گمرکی را واردات کالاهای مصرفی تشکیل می‌دهد. او در ادامه گفت: بررسی جزئیات واردات طی این مدت حاکی از آن است که در هشت ماهه ابتدای سال‌جاری ۲۰ قلم کالای اساسی به وزن ۱۵.۷‌میلیون ‌تن و به ارزش ۱۰.۶‌میلیارد دلار وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته با حدود ۱.۳۴‌درصد کاهش در وزن و ۷.۱۸‌درصدی در ارزش مواجه شده‌است.

علیزاده با بیان اینکه درمیان کالاهای اساسی، واردات گوشت قرمز سبک‌گرم (۲۵.۸‌درصد)، کود شیمیایی (۱۰۹.۴۶‌درصد)، جو (۶۹.۰۳‌درصد)، انواع بذر (۵۹.۳۳‌درصد) و گوشت قرمز سرد سنگین (۳۴.۷۸‌درصد)، بیشترین افزایش را از نظر ارزش نسبت به مدت مشابه سال‌قبل داشته‌‌‌‌اند، ادامه داد: واردات چای خشک، برنج، شکر خام، گوشت مرغ و گندم در این مدت به لحاظ ارزش بیشترین کاهش را در بین کالاهای اساسی به خود اختصاص داده‌‌‌‌، به‌صورتی‌که ارزش وارداتی این پنج قلم نسبت به مدت مشابه سال‌قبل به‌ترتیب ۵۷.۶۹درصد، ۵۳.۸۹درصد، ۵۱.۹۸درصد، ۴۸.۱۱درصد و ۴۶.۲۰درصد کاهش داشته‌‌‌‌است.

همچنین به‌رغم کاهش ۷.۲‌درصدی ارزش واردات کالاهای اساسی، ارزش کل واردات در هشت ماهه ۱۴۰۲ با رشد ۱۲.۴‌درصدی روبه‌رو شده‌است. این امر نشان‌دهنده این است که این افزایش واردات مربوط به کالاهایی غیر‌از کالاهای اساسی بوده و درآمد ارزی بیشتر صرف کالاهای غیراساسی شده‌است. او با بیان اینکه ۱۲ کالای اساسی خوراکی در بین ۲۰ کالای اساسی مورد بررسی، از نظر وزنی بیش از ۵۰‌درصد از محصولات وارداتی کشور در هشت ماهه نخست سال‌جاری را به خود اختصاص داده‌است، گفت: این زنگ خطری برای تامین امنیت غذایی کشور در آینده بوده و توجه و حمایت بیشتر از تولید این کالاها در داخل را می‌طلبد.

بر اساس گزارش او، در بین ۲۰ کالای اساسی موردبررسی، سه کالای اول وارداتی ایران به لحاظ ارزشی و وزنی افزایش‌یافته که نشان می‌دهد وابستگی کشور به بازار جهانی در این سه کالای استراتژیک افزایش و کمبود آنها در داخل کشور تشدید شده‌است. همچنین قیمت هرتن کالای وارداتی در هشت ماهه ۱۴۰۲ به ۱۷۰۸ دلار رسیده‌است که از ۲۰ قلم کالای بررسی شده، ۶ کالا شامل لاستیک سنگین، گوشت قرمز سرد سنگین، گوشت قرمز سبک گرم، سموم تکنیکال شیمیایی، گوشت مرغ و انواع بذر با متوسط قیمت بالاتری نسبت به قیمت واحد کل واردات، وارد کشور شده‌اند.

لبنیات زیر فشار دستورالعمل‌ها

پس از ارائه این گزارش، سید‌محمدرضا بنی‌‌‌‌طبا که به نمایندگی از انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در این جلسه حضور یافته‌بود، عنوان کرد که ابلاغیه‌‌‌‌ای وجود دارد که تولیدکنندگان را ملزم می‌کند ۵۰‌درصد شیرخام را به تولید ۴ محصول پرمصرف مشمول قیمت تثبیتی اختصاص‌دهند که در صورت تخطی از این ابلاغیه، جریمه در انتظار تولیدکنندگان خواهد بود. او با بیان اینکه این میزان تولید در مورد چهار قلم کالا تقاضا نخواهد داشت، گفت: فرآیند تولید چنین است که در ابتدا میزان تقاضا مورد بررسی قرارگرفته و سپس متناسب با آن تولید انجام می‌گیرد. اگر تولیدکننده کالایی را تولید کند که نتواند بفروشد تکلیف چیست و عدم‌‌‌‌النفع آن را چه کسی پرداخت خواهد کرد؟

به گزارش روابط‌عمومی اتاق تهران، بنی‌‌‌‌طبا در بخش دیگری از سخنانش گفت که سازمان حمایت، استفاده از برخی افزودنی‌‌‌‌ها نظیر D۳ و پروبیوتیک را در محصولات تنظیم‌بازاری نمی‌‌‌‌پذیرد. در ادامه نیز نمایندگان انجمن صنایع لبنی این سیاست را در تضاد با قانون تجارت و سلیقه‌‌‌‌ای توصیف کرده و خواستار تجدیدنظر در آن شدند.

مسعود امراللهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت جهادکشاورزی، با اشاره به اینکه این ابلاغیه مربوط به شهریور سال‌۱۴۰۱ است، توضیح داد: در این دستورالعمل اشاره شده‌است که تا ۵۰‌درصد شیرخام به تولید این محصولات اختصاص پیدا کند. به این ترتیب امروز نیاز بازار ایجاب می‌کند که ۳۰‌درصد شیر به این امر اختصاص پیدا کند و فردا ممکن است این نیاز به ۵۰‌درصد برسد. همچنین رعایت قیمت‌های مصوب سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده نیز برای همه یک ضرورت است. امراللهی اضافه کرد: طبق محاسبات انجام گرفته، مقدار مجاز برای اضافه‌شدن ویتامین D۳ در هر لیتر شیر، ۴ میکروگرم است که با احتساب قیمت یورویی آن حدود ۱۴۰‌ریال خواهد شد و چنانچه ۶۰‌ریال هم برای هزینه‌های آزمایشگاهی درنظر بگیریم، هزینه‌های مترتب بر یک لیتر شیر ۲۰‌هزار‌تومان خواهد بود، اما چگونه است که قیمت دو کیلو ماست در بازار به ۸۰‌هزار‌تومان ‌‌‌‌می‌رسد؟

صنعت لبنیات در بحران شدید

در ادامه، محمد فربد، دیگر نماینده انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی توضیح داد که سود صنایع لبنی از ۷.۲‌درصد به ۴.۲‌درصد رسیده و این در حالی است که طبق قانون، کف سود این صنعت ۱۴‌درصد تعیین‌شده‌ و افزون بر این، سرانه مصرف کاهش‌یافته و صادرات نیز زیانده شده‌است؛ بنابراین صنعت لبنیات در حال احتضار بوده و تمام واحدهای لبنی که شبکه توزیع مویرگی ندارند، در حال نابودی هستند. مریم تاج‌‌‌‌آبادی، عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی، هم با اشاره به آنچه درباره غذاهای فراسودمند نظیر پروبیوتیک مطرح شد، گفت: ارزش بازار محصولات لبنی فراسودمند در جهان به ۴۴‌میلیارد دلار ‌‌‌‌می‌رسد و ارزش بازار این محصولات در ایران ناچیز است. دولت‌ها در سایر کشور‌‌‌‌ها از منظر پیشگیری از بیماری‌ها و کاهش هزینه‌های درمان به این صنعت می‌‌‌‌نگرند، اما در ایران به دلیل مشکلات اقتصادی بازار این محصولات در محدودیت به‌سر می‌برد.

او افزود: تولید این محصولات نیازمند واحدهای قوی تحقیق و توسعه بوده و تعداد کارخانه‌‌‌‌هایی که می‌توانند این محصولات را در ایران تولید کنند، بیشتر از ۴ الی ۵واحد نیست و علاوه‌بر هزینه‌های بالای ایجاد خطوط تولید، حفظ و کنترل تولید نیز فرآیند جداگانه‌‌‌‌ای دارد. بر این اساس این صنعت، به‌عنوان یک صنعت نوپا نیازمند حمایت است.