چشمانداز تیره تجارت‌جهانی در ۲۰۲۳
بر اساس این گزارش، با وجود جنگ در اوکراین و بیماری همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیر کووید، تجارت کالا و خدمات در سال‌جاری رشد قابلتوجهی داشته است، به‌طوری‌که انتظار می‌رود تجارت کالایی به حدود ۲۵ تریلیون دلار برسد که نشان‌دهنده رشد ۱۰درصدی نسبت به سال۲۰۲۱ است. همچنین برآوردهای آنکتاد گویای ۷میلیارد دلاری‌شدن تجارت خدمات در سال‌جاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌ست که این رقم افزایش ۱۵درصدی نسبت به ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد. به گفته آنکتاد، این رشد در تجارت تا حد زیادی به علت رشد قوی در نیمه اول ۲۰۲۲ اتفاق‌افتاده است، با این‌وجود این نهاد هشدار می‌دهد که با توجه به کاهش رشد تجارت در نیمه دوم سال‌جاری، احتمال سخت‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر‌شدن شرایط در ۲۰۲۳ وجود دارد. براساس این گزارش، تجارت کالایی در نیمه دوم سال‌با کاهش مواجه خواهد شد. طی سهماهه سوم ۲۰۲۲، تجارت کالا نسبت به سهماهه دوم حدود یک‌درصد کاهش یافته‌است، با این‌وجود تجارت خدمات در بازه زمانی مشابه حدود ۳/ ۱درصد افزایش یافته‌است. گزارش آنکتاد بیانگر آن است که ارزش تجارت‌جهانی در سهماهه چهارم ۲۰۲۲ نیز برای کالاها و خدمات با کاهش همراه خواهد بود. یافته‌‌‌‌‌‌‌‌‌های این گزارش همچنین بیانگر آن است که با وجود کاهش ارزش تجارت کالاهایی در نیمه دوم ۲۰۲۲، حجم تجارت در سهماهه سوم ۲۰۲۲ افزایش یافته‌است و انتظار می‌رود در سهماهه چهارم سال‌جاری نیز با افزایش مواجه شود. بالابودن حجم تجارت‌جهانی نشان‌دهنده تاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری تقاضای جهانی است. با این حال، در سهماهه سوم سال‌جاری، تجارت در تمام مناطق جغرافیایی به‌جز شرق‌آسیا که تاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری قابلتوجهی، از خود نشان داده‌است کاهش یافته‌است. تجارت بین کشورهای درحال توسعه حدود ۱۳درصد بیشتر از مدت مشابه ۲۰۲۱ بوده‌است، از طرفی، کاهش تجارت در سهماهه سوم ۲۰۲۲ نسبت به سهماهه دوم ۲۰۲۲ برای کشورهای توسعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌یافته و درحال توسعه مشابه بوده‌است. بدتر‌شدن شرایط اقتصادی و افزایش نااطمینانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، منجر به کندی تجارت در نیمه دوم ۲۰۲۲ شده‌است، با این‌حال کاهش تجارت‌جهانی اسمی بوده‌است، چراکه حجم تجارت در طول سال‌جاری به افزایش خود ادامه داده که نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از تاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری تقاضای جهانی است. آنکتاد تاکید می‌کند که بخشی از کاهش ارزش تجارت‌جهانی در نیمه دوم ۲۰۲۲ به دلیل کاهش قیمت محصولات اولیه به‌‌‌‌‌‌‌‌‌ویژه انرژی است. در مقابل، قیمت نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌های واسطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که در سطح بین‌المللی مورد معامله واقع می‌شوند و کالاهای مصرفی در همین دوره به روند افزایشی خود ادامه داده‌اند و این امر به افزایش نگرانی‌ها در مورد تداوم تورم جهانی منجر شده‌است. تجارت خدمات اما مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر بوده‌است و ارزش آن در نیمه دوم سال۲۰۲۲ به روند افزایشی خود ادامه می‌دهد. براساس گزارش این نهاد بین‌المللی، انتظار می‌رود روند کاهش رشد تجارت در ۲۰۲۳ تشدید شود، درحالی‌که چشمانداز تجارت‌جهانی همچنان با نااطمینانی همراه است، به‌نظر می‌رسد عوامل منفی بر روندهای مثبت برتری دارند. آنکتاد، پیش‌بینی کاهش رشد اقتصادی در سال‌آینده، افزایش قیمت کالاهای تجاری و نگرانی‌ها پیرامون پایداری بدهی را از عوامل منفی موثر بر چشمانداز تجارت در سال‌آینده معرفی کرده‌است. این درحالی است که بهبود در لجستیک تجارت جهان و توافق‌های تجاری که درحال به نتیجه رسیدن هستند، از جمله عوامل مثبت موثر بر چشمانداز تجاری سال‌آینده به‌شمار می‌آیند. روند صادرات و واردات برخی از اقتصادهای تجاری بزرگ جهان، الگوی رشد تجارت در سه ماه سوم ۲۰۲۲ را بیشتر نمایان می‌کند. بر اساس گزارش آنکتاد، به‌جز روسیه، تجارت کالا برای همه اقتصادهای بزرگ نسبت به سال‌گذشته افزایش داشته است، با این حال نرخ‌های فصلی نشان می‌دهد که این روندهای مثبت برای اکثر اقتصادها در سهماهه سوم ۲۰۲۲ نسبت به سهماهه دوم معکوس شده‌است. براساس این گزارش، درحالی که تجارت در برخی بخش‌ها مانند پوشاک، مواد شیمیایی و وسایل نقلیه جاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای افزایش یافته‌است، ارزش تجارت در سهماهه سوم ۲۰۲۲ برای چندین بخش از جمله داروسازی، مواد معدنی، تجهیزات ارتباطی و تجهیزات حمل‌ونقل، کمتر از مدت مشابه سال‌گذشته بوده‌است. در مقایسه با سهماهه دوم ۲۰۲۲، ارزش تجارت در سهماهه سوم برای اکثر بخش‌ها کاهش یافته‌است، اما ارزش تجارت در بخش پوشاک، تجهیزات ارتباطی و تجهیزات اداری، به‌طور قابلتوجهی افزایش داشته است. گزارش آنکتاد بر عوامل مثبت تاثیرگذار بر تجارت‌جهانی مانند توافق‌های تجاری چون مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای (RCEP) و منطقه آزاد تجاری قاره آفریقا و بهبود لجستیک تاکید می‌کند. آنکتاد معتقد است که این توافق‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و همچنین تعدادی از توافق‌های تجاری کوچک‌تر، باید به‌ثمر بنشینند و شتابی برای تجارت بین‌المللی ایجاد کنند. این نهاد همچنین تغییر شکل زنجیره تامین و گذار به سمت اقتصاد جهانی سبزتر را از عوامل تاثیرگذار بر تجارت‌جهانی می‌داند. اکنون بنادر و شرکت‌های کشتیرانی خود را با چالش‌های ناشی از همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری کووید-۱۹تطبیق داده‌اند، اگرچه هزینه حمل‌ونقل و باربری هنوز بالاتر از میانگین قبل از همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری است، اما این روند رو به کاهش است.
