بایسته‌های حقوق در بازرگانی (۸۸)
نحوه رسیدگی به تخلفات در بازار سرمایه
قبل از ورود به بحث بیا‌ن این نکته ضروری است که ارکان سازمان بورس اوراق بهادار عبارتند از: شورا - هیا‌ت‌مدیره - رئیس سازمان - حسابرس و بازرس.
تشکیلات رسیدگی به تخلفات انضباطی سازمان عبارت است از: الف) دبیرخانه رسیدگی به تخلفات که تحت‌نظر مدیریت پیگیری تخلفات تشکیل می‌شود و انجام کلیه امور مربوط به پیگیری تکمیل پرونده، تعیین وقت رسیدگی، دعوت از اعضای مرجع رسیدگی و اشخاص مورد‌رسیدگی، تهیه صورت جلسات رسیدگی، بایگانی، مدارک و مستندات پرونده، ابلاغ آرا و صدور دستور اجرای آرای قطعی را برعهده دارد. ابلاغ اوراق، اخطاریه‌ها و آراء با استفاده از روش‌های الکترونیکی از قبیل سامانه‌های ارتباطی با اشخاص تحت‌نظارت، از قبیل کدال، ستان یا رایا‌نامه، نمابر، تلفن یا از طریق بورس منطقه‌ای، پست یا هر روش دیگری که توام با ثبت قابل‌اعتماد سوابق باشد، امکان‌پذیر و معتبر است. ابلاغ آرا و سایر اوراق از طریق سامانه‌های مذکور به منزله ابلاغ قانونی است.ب) کمیته رسیدگی که متشکل از نماینده مدیریت پیگیری تخلفات به‌عنوان رئیس کمیته، نماینده واحد نظارتی مربوطه در سازمان و یک نفر به انتخاب معاونت حقوقی سازمان است و به تخلفاتی رسیدگی می‌کند که در صلاحیت هیا‌ت‌رسیدگی سازمان نباشد مطابق با ارسال از سوی دبیرخانه، راسا مبادرت به صدور رای بدوی می‌نماید. ج) هیا‌ت رسیدگی که متشکل از مدیر پیگیری تخلفات به‌عنوان رئیس هیا‌ت، مدیر نظارتی مربوطه در سازمان و یک نفر به انتخاب هیا‌ت‌مدیره سازمان است و به موضوعات و پرونده‌های مربوط به: ۱) جریمه نقدی ۱۰میلیون تا یک میلیا‌رد ریا‌لی ناشی از نقض قوانین و مقررات مربوط به فعالیت ناشران اوراق بهادار، نهادهای مالی و تشکل‌های خودانتظام و نیز اشخاصی که به‌عنوان مدیران آنها انتخاب می‌شوند. ۲) لغو یا تعلیق مجوز تاسیس و فعالیت اشخاص تحت‌نظارت صادره توسط سازمان. ۳) لغو یا تعلیق گواهینامه‌های حرفه‌ای صادره توسط سازمان. ۴) سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران نهادهای مالی ناشران اوراق بهادار تشکل‌های خودانتظام شامل اعضای هیا‌ت‌مدیره و مدیرعامل. ۵) رسیدگی به درخواست‌های تجدیدنظر از آرای صادره بورس یا کمیته سازمان، جهت صدور رای قطعی. د) هیا‌ت‌مدیره سازمان که متشکل از پنج عضو از میا‌ن افراد امین و دارای حسن‌شهرت و تجربه در رشته مالی، منحصرا از کارشناسان بخش غیردولتی می‌باشند و به پیشنهاد رئیس شورا و با تصویب شورا برای مدت ۵ سال انتخاب می‌شوند و به تجدیدنظر خواهی از آرای صادره از هیا‌ت رسیدگی سازمان، رسیدگی و رای قطعی را صادر می‌نماید.
آرای قطعی صادره از مراجع رسیدگی، پس از ابلاغ و آرایی که به علت عدم تجدیدنظرخواهی در مهلت مقرر قطعی شده‌اند، پس از انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی، با صدور دستور از ناحیه دبیرخانه رسیدگی به تخلفات به‌موقع اجرا در‌می‌آ‌ید.
رفع ابهام و اجمال از رای با مرجع صادرکننده رای قطعی است و رفع اشکالات مربوط به اجرای رای با رعایت موازین قانونی حسب مورد با دبیرخانه رسیدگی به تخلفات یا دبیرخانه کمیته تحقیق است که رای زیر نظر او اجرا می‌شود. دبیرخانه رسیدگی به تخلفات در اجرای آرای قطعی متضمن محرومیت از فعالیت یا تعلیق مجوز فعالیت شرکت‌های کارگزاری، مکلف به اخذ نظر کمیته پایش ریسک بازار درخصوص شیوه و زمان‌بندی اجرای رای است. کمیته پایش ریسک می‌تواند تعویق اجرای رای را به مدت چهار ماه پس از ابلاغ رای قطعی یا پس از قطعیت آرای بدوی به‌دلیل عدم‌تجدیدنظرخواهی، به دبیرخانه رسیدگی به تخلفات پیشنهاد دهد. دبیرخانه موظف به تبعیت از نظر کمیته پایش ریسک است.
هرگاه پس از قطعیت رای صادره، اطلاعات یا اسنادی که دلیل حقانیت محکوم‌علیه باشد به‌دست‌آید که در جریا‌ن رسیدگی به عللی، موجود یا در دسترس نبوده یا آنکه رای صادره به استناد اسناد مجعول یا فاقد اعتبار صادر شده باشد، محکوم‌علیه یا رئیس سازمان می‌توانند حداکثر یک ماه از تاریخ کشف جهات مذکور درخواست اعاده دادرسی از آرای قطعی را مادامی که اجرا نشده باشد، به دبیرخانه رسیدگی به تخلفات تسلیم نماید. چنانچه دبیرخانه یا مرجع صادرکننده رای قطعی، درخواست را منطبق با یکی از جهات یا‌د‌شده نداند، با ذکر دلیل، آن را مردود اعلام می‌کند.
پی‌نوشت: مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود.
